Impregnacja butów – jak ją właściwie wykonać? Instrukcja krok po kroku 

Systematyczna i prawidłowo wykonana impregnacja butów pozwoli dłużej cieszyć się ich dobrym wyglądem, ale przede wszystkim zapewni skuteczną ochronę przed wodą i zabrudzeniami. Nasz poradnik pomoże ci dobrać odpowiedni impregnat oraz krok po kroku przeprowadzić skuteczną impregnację butów trekkingowych z Gore-Tex®, skórzanych czy z materiałowymi wstawkami.

Czym jest impregnacja?

Impregnacja obuwia to proces polegający na nasączeniu materiału wierzchniego przy użyciu dedykowanych środków zawierających substancje chemiczne lub pochodzenia naturalnego. Efektem jest powstanie powłoki hydrofobowej, która stanowi barierę ochronną zabezpieczającą przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi (śniegiem, deszczem, wiatrem, niskimi temperaturami itp.) czy otoczenia (sól, błoto, kałuże itp.).

Co daje impregnacja butów?

Dzięki impregnacji tkanina zewnętrzna butów staje się wodoodporna, a przez to skutecznie chroni stopy przed przemoczeniem w trakcie deszcz czy śniegu lub podczas chodzenia mokrymi i zabłoconymi ścieżkami. Wilgoć nie przedostaje się do wnętrza buta, dzięki czemu zapewniają one wysoki komfort chodzenia oraz zabezpieczają przed otarciami, wychłodzeniem czy odmrożeniami. Dodatkowo impregnacja przeciwdziała przesuszeniu materiału, które ostatecznie może spowodować pękanie czy kruszenie tkaniny lub rozklejenie się butów. Impregnacja jest ważna również w kontekście oddychalności. Przemoczony materiał utrudnia cyrkulację powietrza przez co we wnętrzu buta gromadzi się wilgoć potęgująca uczucie zimna. Impregnacja stanowi więc dodatkowy bufor bezpieczeństwa. Pomaga też szybciej wysuszyć buty po powrocie z wędrówki, wspinaczki czy innej aktywności fizycznej.

Jakie buty można impregnować?

Impregnacja jest często używana w kontekście butów trekkingowych, górskich czy outdoorowych, jednak również casualowe obuwie ze skóry licowej czy weluru będzie bardziej wytrzymałe i skuteczniej ochroni przed wilgocią czy niskimi temperaturami po zastosowaniu dedykowanych preparatów. Zaimpregnować można buty:

• membranowe – np. z Gore-Texem®;

• skórzane – ze skóry naturalnej i licowej, nubuku, zamszu;

• z materiałów syntetycznych lub mające wstawki materiałowe.

Kiedy impregnować buty?

Sygnałem do impregnowania butów jest sytuacja, w której woda zamiast tworzyć na materiale krople (perlić się) i spływać po nim, zaczyna w niego wnikać i powodować ciemne plamy. Nie warto czekać, nawet gdy buty nie przemakają, bo każdy kontakt z wodą zmniejsza warstwę hydrofobową. Im dłużej będziesz zwlekać, tym również oddychalność tkaniny będzie słabsza, a to nie tylko wpłynie na komfort użytkowania, ale też żywotność obuwia. Częstotliwość impregnacji butów zależy od tego, w jakich warunkach ich używasz oraz jak o nie dbasz. Jeśli korzystasz z nich jedynie na suchych powierzchniach i czyścisz każdorazowo po użyciu z wszelkich zabrudzeń, wówczas impregnację możesz wykonywać rzadziej, np. raz na kilka miesięcy. Dobrym momentem na impregnowanie butów jest nadejście okresu jesienno-zimowego.

Rodzaje impregnatów do butów. Jaki wybrać?

Na rynku dostępnych jest szereg impregnatów do butów w postaci sprayu, atomizera, oleju/wosku czy z aplikatorem (np. gąbką). Warto wybrać sprawdzone preparaty opracowane przez wiodące marki w zakresie produktów do pielęgnacji i konserwacji obuwia np. Nikwax czy HOLMENKOL. Ważne: przed zastosowaniem preparatu, zapoznaj się z zaleceniami producenta dotyczącymi jego użycia oraz sprawdź, do jakiego koloru obuwia można go stosować.

Impregnat w sprayu

Jego największą zaletą jest krótki czas schnięcia (sprawdzi się, gdy na już potrzebujesz zaimpregnować buty) i nieskomplikowany proces aplikacji. Wystarczy rozpylić go na powierzchnię materiału z odległości 10-15 cm i poczekać do całkowitego wchłonięcia (zwykle 15-20 minut). Wymaga używania w przewiewnym pomieszczeniu. Impregnat w sprayu stosuje się przede wszystkim do butów materiałowych, syntetycznych, zamszowych lub z nubuku.

Impregnat w atomizerze

Skutecznie pokrywa wierzchnią część buta – preparat w całości jest umieszczany na obuwiu. Zwykle impregnat w atomizerze ma formę sprayu z pompką i jest używany do obuwia syntetycznego, zamszowego lub z nubuku.

Impregnat w postaci wosku lub oleju

Stosowany do impregnowania skóry licowej, również z dodatkiem membrany Gore-Tex®. Dobrze natłuszcza skórę, dzięki czemu jest odżywiona i mniej narażona na uszkodzenia np. pęknięcia. Najlepsze będą impregnaty woskowe lub olejowe na bazie tłuszczów roślinnych.

Impregnat z aplikatorem gąbką

Dzięki specjalnemu aplikatorowi umożliwia precyzyjne rozprowadzenie środka w postaci kremu lub wosku i jego głębsze wniknięcie w strukturę materiału. Impregnaty z aplikatorem zwykle są dedykowane skórzanym butom (ze skóry licowej, z zamszu lub nubuku). Pozwalają uniknąć zabrudzeń dłoni.

Jak impregnować buty: instrukcja krok po kroku

Zacznij od wybrania rodzaju impregnatu odpowiedniego do materiału, z którego są wyprodukowane buty trekkingowe, górskie czy outdoorowe. Następnie zajmij się oczyszczeniem obuwia z wszelkiego rodzaju zabrudzeń. Wyciągnij sznurówki, wymyj i osusz podeszwy.

Na sucho np. za pomocą miękkiej szczoteczki pozbądź się kurzu i pyłów. W przypadku niewielkich plam wystarczy przetarcie szmatką lub szczotką z miękkim włosiem zamoczoną w letniej wodzie. Na poważniejsze zabrudzenia przyda się dedykowany środek czyszczący. Pozostaw buty do całkowitego wyschnięcia.

Impregnacja butów skórzanych

Do nanoszenia wosku lub oleju na skórę licową możesz użyć palców (pod wpływem temperatury zmieni delikatnie konsystencję i lepiej się wchłonie) lub miękkiej szmatki. Wykonuj okrężne ruchy, dokładnie pokrywając środkiem impregnującym takie miejsca jak język czy szwy. W przypadku używania impregnatu z aplikatorem do nubuku czy zamszu, delikatnie dociśnij gąbkę preparatu do materiału i równomiernie go rozprowadź. Odczekaj odpowiednią ilość czasu aż buty wyschną.

Impregnacja butów materiałowych

Do butów materiałowych czy ze wstawkami najczęściej stosowany jest impregnat w sprayu lub z atomizerem, dlatego potrzebujesz przewiewnego miejsca. Środek rozprowadzaj równomiernie po całej cholewce, zagięciach i szwach z odpowiedniej odległości.

Impregnacja butów z membraną Gore-Tex®

W zależności od materiału wierzchniego butów membranowych, stosuj się do powyższych zaleceń. Pamiętaj o tym, aby pokryć preparatem nie tylko cholewkę, ale również zgięcia, połączenie między podeszwą a cholewką, a także język i sznurowadła. Ewentualny nadmiar impregnatu usuń za pomocą szmatki.

Najczęstsze błędy przy impregnacji obuwia

Podstawowym błędem przy impregnacji jest niedokładne oczyszczenie butów z zabrudzeń typu kurz, błoto itp. Pozostałe drobinki mogą uszkodzić materiał w trakcie konserwacji, a także obniżą jej skuteczność. Podobnie jak stosowanie impregnatów na mokrą tkaninę – zanim rozpoczniesz zabieg pielęgnacyjny, zadbaj o dokładne wysuszenie obuwia. Warto też pamiętać o tym, aby po każdym użyciu butów pozbyć się pyłu czy większych plam z materiału oraz suszyć je z dala od kaloryfera czy pełnego słońca (możesz wnętrze mokrych butów wyłożyć papierem). Nie tylko wydłuży to żywotność butów, ale również wpłynie na częstotliwość impregnacji.

Kolejna kwestia wiąże się z doborem nieodpowiedniego impregnatu do rodzaju materiału, który może zniszczyć jego właściwości czy spowodować odbarwienia lub odkształcenia. Również stosowanie środków pielęgnacyjnych kilku marek zamiast od jednego producenta może negatywnie odbić się na obuwiu. Wynika to ze zróżnicowanego składu preparatów.

Jak widać impregnacja butów z membraną Gore-Tex®, ze skóry licowej, nubuku czy z materiałowymi wstawkami jest istotnym czynnikiem chroniącym nie tylko obuwie, ale i stopy przed skutkami aktywności fizycznej w kapryśnej pogodzie. Oprócz komfortu, regularne i odpowiednio wykonana impregnacja butów pozytywnie wpłynie na ich wygląd i trwałość niezależnie od tego, czy będziesz ich używać w ekstremalnych temperaturach na lodowcu, biegając w czasie jesiennej pluchy lub spacerując z dziećmi w zimowy dzień.