Rosnąca popularność narciarstwa biegowego stawia przed entuzjastami tego sportu wiele wyborów, a jednym z kluczowych elementów wyposażenia są buty. Wybór odpowiednich butów do nart biegowych to nie tylko kwestia komfortu, ale także efektywności, dopasowania do stylu jazdy i konkretnych warunków terenowych. W naszym poradniku przeanalizujemy kluczowe czynniki, które należy wziąć pod uwagę, aby znaleźć idealne buty do narciarstwa biegowego, spełniające oczekiwania zarówno początkujących, jak i doświadczonych miłośników tego dynamicznego sportu zimowego.
Rodzaje butów do nart biegowych
Buty do narciarstwa biegowego dzielą się na kilka kategorii w zależności od przeznaczenia, czyli stylu jazdy oraz miejsca użytkowania (jazda po wyznaczonych trasach czy w backcountry):
- buty do narciarstwa turystycznego i rekreacyjnego – w przypadku początkujących narciarzy są to miękkie i elastyczne buty z niską cholewką do jazdy krokiem klasycznym po przygotowanych trasach narciarskich. Większa waga pozwala wybaczać błędy podczas nauki prawidłowej techniki. Dla zaawansowanych narciarzy buty do stylu klasycznego są lekkie i zaawansowane technologicznie. Zwykle wyposażone są w ocieplenie typu Thinsulate oraz membranę skutecznie chroniącą stopy przed wilgocią i śniegiem, a jednocześnie zapewniającą odpowiednią oddychalność, co pozwala uniknąć przegrzania;
- buty do stylu łyżwowego – ich najważniejsze cechy to sztywna podeszwa, poprzeczne usztywnienia (np. plastikowe w obuwiu dla początkujących lub z włókna węglowego – dla wyczynowców) czy wyprofilowany zapiętek;
- buty do narciarstwa backcountry – to obuwie do jazdy poza wyznaczonymi trasami, również w świeżym puchu. Buty charakteryzują się wysoką cholewką, która zwiększa stabilność i zapewnia wsparcie kostki, co jest ważne zwłaszcza podczas jazdy w trudnym terenie i napotykania różnych przeszkód. Produkowane są z wytrzymałych, odpornych na śnieg i wodę materiałów oraz posiadają izolację termiczną zapewniającą ochronę przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Dodatkowe wyróżniki to np. zaczepy umożliwiające przymocowanie stuptutów, czyli ochraniaczy przeciwśnieżnych;
- buty typu combi – oferują kompromis między jazdą stylem klasycznym a łyżwowym. Dobrze trzymają staw skokowy, a przy tym posiadają odpowiednio miękką i giętką podeszwę, aby umożliwiać swobodną pracę stopom podczas poruszania się stylem klasycznym.
Buty do biegówek a system wiązań
Buty do narciarstwa biegowego są produkowane w zgodzie z różnymi standardami wiązań, z czego dwa najpopularniejsze to NNN (New Nordic Norm) i SNS (Salomon Nordic System). Oprócz tego wyróżniamy jeszcze wiązania Prolink oraz Turnamic®. Ważne jest, aby przed zakupem upewnić się, że buty są zgodne z wybranym standardem wiązań. Producenci często podają informacje o kompatybilności na etykietach produktów lub w opisach technicznych, co ułatwia dokonanie właściwego wyboru.
NNN (New Nordic Norm)
System wiązań NNN od norweskiej firmy Rottefella jest używany przez takich producentów sprzętu sportowego, jak: Rossignol, Fischer czy Alpina. Buty oznaczone jako „NNN” lub „NNN BC” (BC – backcountry) są kompatybilne z wiązaniami NNN. Również buty z oznaczeniem „NNN Prolink” pasują zarówno do wiązań NNN, jak i Prolink.
Dodatkowo należy wspomnieć tutaj o systemie NIS (Nordic Integrated System). To specjalna płytka, która jest na stałe przytwierdzona do narty. Jedną z głównych zalet systemu NIS jest możliwość regulacji pozycji wiązań na płycie. Można dostosować położenie wiązań względem środka buta, co wpływa na charakterystykę jazdy.
SNS (Salomon Nordic System)
SNS to system mocowań stworzony przez firmę Salomon. Buty oznaczone jako „SNS” są dedykowane wyłącznie wiązaniom SNS. Z kolei obuwie oznaczone jako „SNS Pilot” jest kompatybilne z wiązaniami SNS Pilot, które posiadają dodatkowe dwa metalowe kołki, dla większej stabilności.
Prolink
Prolink to wspólny standard stworzony przez marki Salomon i Atomic. System współgra z wiązaniami NNN. Buty oznaczone jako „Prolink” są kompatybilne zarówno z wiązaniami Prolink, jak i NNN.
Turnamic
Turnamic® to system wiązań do nart biegowych zaprezentowany w 2017 roku jako efekt współpracy marek Fischer i Rossignol. To rozwiązanie odpowiednie do butów narciarskich z oznaczeniami NNN, Prolink (NNN) oraz Turnamic (NNN).
Buty do nart biegowych – jak prawidłowo dopasować rozmiar?
Dobór właściwego rozmiaru butów do narciarstwa biegowego jest kluczowy dla osiągnięcia maksymalnego komfortu i efektywności podczas jazdy rekreacyjnej, treningów lub zawodów.
Zacznij od pomiaru długości stóp. Stań na czystej kartce papieru i odrysuj obie stopy. Następnie miarką krawiecką zmierz odległość między końcem pięty a czubkiem najdłuższego palca. Do pomiaru dodaj 0,5-1 cm, aby uniknąć ucisku i zapewnić sobie komfortowe dopasowanie w skarpetach narciarskich. Dobierz odpowiedni rozmiar butów zgodnie z tabelą na stronie produktu. Warto podkreślić że każdy producent może stosować nieco inny system oznaczania rozmiarów, dlatego ważne jest, aby sprawdzić konkretną tabelę rozmiarów danej marki dla wybranego modelu butów do biegówek. Istotny czynnik to również szerokość stopy. Niektóre modele butów do nart biegowych są dostępne w kilku wariantach szerokości, co pozwala na lepsze dopasowanie do różnych typów stóp.
Przymierzaj buty do biegówek w skarpetach narciarskich, w których zamierzasz jeździć. Zwróć uwagę na to, czy stopa jest odpowiednio trzymana, czy nie ma punktów ucisku, stopa nadmiernie nie ucieka na boku lub w górę, oraz czy cholewka dobrze obejmuje kostkę. Upewnij się, że w butach jest wystarczająco miejsca, aby uniknąć problemów z krążeniem czy uczuciem zimna.
Pamiętaj, że poprawnie dobrane buty biegowe to klucz do wygodnej i przyjemnej jazdy na nartach czy to stylem klasycznym, łyżwowym, czy też po nietkniętym puchu. Staraj się znaleźć równowagę między precyzyjnym dopasowaniem a komfortem, aby zminimalizować ryzyko kontuzji i maksymalnie cieszyć się każdą trasą.
W przypadku wątpliwości, skonsultuj się ze specjalistą sklepu Sportano – online lub w sklepie stacjonarnym w Homepark Targówek w Warszawie. Nasi eksperci udzielą Ci fachowej porady i pomogą dobrać buty, które najlepiej spełnią indywidualne potrzeby.