Znalezienie skiturów o konstrukcji umożliwiającej efektywne poruszanie się pod górę, wydajności nart zjazdowych oraz współgrające z indywidualnymi parametrami i potrzebami może stanowić nie lada wyzwanie. Dowiedz się, jak dobrać narty skiturowe do wzrostu, rodzaju aktywności i stopnia zaawansowania oraz jak skompletować resztę sprzętu do skitouringu, aby w pełni korzystać z uroków turystyki narciarskiej.
Narty skiturowe są nieco krótsze niż zjazdowe nie tylko z uwagi na to, że pozwala to zmniejszyć całkowitą wagę zestawu podczas wejścia pod górę, ale zapewnia większą zwrotność podczas jazdy w zmiennych warunkach. Generalnie zaleca się, aby koniec nart skiturowych mieścił się między ustami a czubkiem głowy w momencie, gdy stoją one prosto przed Tobą, a ich ogon leży na ziemi. Znaczenie ma styl jazdy oraz teren, w którym będziesz się poruszać. Jeśli czekają na Ciebie długie podejścia i ciasne skręty lub jesteś początkującym adeptem skitouringu, lepszym rozwiązaniem będą lekkie modele o krótkiej i wąskiej budowie, którymi łatwiej się manewruje i kontroluje. Nie należy jednak przesadzać z rozmiarem w dół, ponieważ waga i wzrost mogą utrudniać kontrolę nad nartami czy powodować ich zapadanie się w puchu. Do jazdy w głębokim puchu, z dużymi prędkościami oraz dla doświadczonych skiturowców optymalne będą narty o dłuższej i szerszej budowie, które są stabilniejsze i zmniejszają ryzyko zakopywania się w świeżym śniegu. Jeśli ważysz nieco więcej w stosunku do swojego wzrostu, preferujesz jazdę z dużymi prędkościami, szerokim skrętem lub zamierzasz jeździć z plecakiem to dobierz rozmiar nart mieszczący się w górnej granicy przedziału dla Twojego wzrostu. Warto jednak nie przekraczać długości ciała o więcej niż 10 cm.
Szerokość nart pod butem skiturowym ma istotny wpływ zachowanie się sprzętu przy konkretnej aktywności i w określonych warunkach. Uniwersalnym rozwiązaniem są skitury o szerokości 90 mm. Na puch sprawdzą się modele o szerokości 100 mm, natomiast do zjazdów oraz poruszania się po oblodzonych i twardych nawierzchniach lepiej wybrać węższe
narty mające ok. 80 mm szerokości.Styl jazdy to kolejny ważny czynnik wpływający na wybór nart skiturowych. Wyróżniamy tradycyjny skitouring, freetouring i speedtouring/mountaineering.
To opcja dla osób, którym zależy na indywidualnym tempie podchodzenia, podziwianiu widoków i czerpaniu przyjemności podczas zjazdów przygotowanymi trasami. Do klasycznego skitouringu najlepsze będą lekkie i elastyczne narty o długości 5-15 cm krótszej niż Twój wzrost, szerokości 80-90 mm, promieniu skrętu ok. 15 m i dopasowane do wiązań technicznych z pinami.
Freetouring to przede wszystkim zjazdy, ale też odkrywanie nowych tras, czasem korzystanie z pomocy wyciągów. Postaw na sztywniejsze i cięższe narty skiturowe równe Twojemu wzrostowi, o szerokości między 95 a 105 mm, które dobrze będą sobie radzić na świeżym puchu lub 110-120 mm, gdy potrzebujesz mieć większą stabilność w głębszym śniegu i zaawansowanym terenie (możesz dodać kilka dodatkowych centymetrów w zakresie długości, aby zwiększyć komfort jazdy).
W tych formach aktywności na nartach liczy się szybkie tempo zdobywania szczytów i zjazdów. Speedtouring lub mountaineering dedykowane są zaawansowanym skitourowcom, którzy zdobyli już pewne doświadczenie w tym sporcie i chcą rozwijać pasję np. uczestnicząc w rajdach lub wyścigach. Tutaj sprawdzą się ultra lekkie i wszechstronne skitury krótsze o 10-15 cm w stosunku do wzrostu, o szerokości 65-75 mm i połączone z lekkimi wiązaniami.
Narta może mieć budowę typu:
Camber – posiada wygięcie w środkowej części, dzięki czemu doskonale amortyzuje jazdę w trakcie poruszania się po wymagającym terenie poza przygotowanymi trasami;
Rocker – wyróżnia się wygięciem narty ku górze z przodu (Tip) lub z tyłu (Tail). Im jest niższy, tym lepiej sprawdzi się na ubitym śniegi i odwrotnie – wyższy Rocker stosuje się w puszystym, głębokim śniegu.
Początkującym skiturowcom zaleca się miękkie i elastyczne narty, które nie są bardzo wymagające technicznie, wybaczają wiele błędów, lepiej dopasowują się do stoku i nierówności terenu. Sztywne i twarde narty to dobre rozwiązanie dla doświadczonych narciarzy do jazdy w trudnych warunkach terenowych i śniegowych.
Ważna jest też waga nart skiturowych – na początek wybierz modele ważące od 1 do 1,4 kg. W miarę zyskiwania coraz większego doświadczenia możesz sięgać po lżejszy sprzęt. Jaki promień skrętu wybrać? Na start odpowiedni może okazać się promień rzędu 15-18 m.
Wiązania skitouringowe posiadają ruchomą piętkę umożliwiającą uwolnienie pięty podczas chodzenia oraz jej wpięcie na czas zjazdu. Wyróżniamy:
wiązania pinowe inaczej szczękowe, TLT (Tour Light Tech) – najpopularniejsze wiązania wśród skiturowców. Trzymają but z przodu za pomocą dwóch bolców (tzw. piny). Ich zaletą jest niska waga.
wiązania szynowe/płytowe (Alpine Touring) – rzadziej używane z uwagi na stosunkowo dużą wagę. W tym przypadku wiązanie mocowane jest do ruchomej płyty. To dobry wybór w przypadku freetouringu czy na długą trasę wymagającą częstego przepinania nart między trybem podejścia a zjazdu.
Występują też wiązania hybrydowe np. Shift marki Salamon łączące cechy wiązań pinowych i zjazdowych.
Foki to specjalne pasy materiału z warstwą kleju po jednej stronie (pozwala przykleić fokę do narty) i warstwą krótkiego włosia po drugiej stronie (zapobiega odjeżdżaniu nart podczas podchodzenia pod górę). Bardzo ważne jest, aby były dobrze przycięte i świetnie przylegały do spodu narty, dlatego należy upewnić się, że są kompatybilne z resztą sprzętu, w przeciwnym razie będą potęgować zmęczenie, powodować utratę przyczepności, a przez to mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Foki najczęściej produkuje się z trzech materiałów:
Moher (Mohair) – miękkie, lekkie i stosunkowo mało wytrzymałe są przeznaczone na niskie temperatury. Ze względu na ich dobry poślizg sprawdzą się podczas wyścigów;
Nylon – są mocniejsze i trwalsze, mają lepszą przyczepność na stromych i oblodzonych powierzchniach;
hybrydowe (Nylon-Mohair-Mix) – to połączenie nylonu i syntetyków. Są bardziej wodoodporne i wytrzymałe przez co stanowią doskonały kompromis między dwoma wcześniejszymi wariantami.
Buty do skitouringu posiadają funkcję „ski/walk”, która pozwala zmieniać ich funkcjonalność z buta do podchodzenia w opcję zjazdową, a także dedykowane otwory w przedniej części służące do wpięcia wiązań szczękowych. Dzięki ruchomej górnej części buty umożliwiają podchodzenie w fokach. Przykładowo, na klasyczne skitury pasują buty z więcej niż 2 klamrami i dużym zakresem ruchu w trybie „walk”, buty narciarskie do freeride’u powinny być sztywne, stabilne i wyposażone w system 4 klamer, natomiast optymalne buty do speedtouringu muszą być maksymalnie elastyczne podczas podjazdów i ważyć ok. 850 g.
Aby dobrać odpowiedni rozmiar buta, zmierz długość swojej stopy. Ustaw prawą stopę na kartce A4 i obrysuj ją. Powtórz to samo na lewą stopę. Następnie zmierz odległość między piętą a końcem dużego palca w obu przypadkach. Wynik porównaj z tzw. Mondopoint Size, który jest używany przez większość producentów obuwia. W przypadku niestandardowego kształtu stopy możesz skorzystać z modelu z termoformowalnymi butami wewnętrznymi lub skorzystać z usługi bootfitingu (np. w sklepie stacjonarnym Sportano.pl w Homepark Targówek w Warszawie.
Wśród najczęstszych błędów związanych z dopasowaniem skiturów należy wymienić:
nieodpowiednio skompletowany zestaw skiturowy – np. połączenie lekkich i krótkich nart ze sztywnymi i ciężkimi butami lub niekompatybilne wiązania z butami i nartami;
zła długość i szerokość nart w stosunku do podejmowanej aktywności, np. z uwagi na komfort zjazdów wybierane są szerokie i długie narty, które przy dużej ilości podejść stanowią dodatkowy ciężar i zwiększają zmęczenie;
nie wzięcie pod uwagę aspektu wagi – ciężsi narciarze powinni korzystać z dłuższych nart, lżejsi – krótszych.
Jeśli znudziły ci się biegówki lub zjazdówki i chcesz poszukać nowych wrażeń poza stokiem i utartymi szlakami to
narty skiturowe są odpowiedzią na Twoje potrzeby. Istnieje wiele różnych czynników, które wpływają na wybór nart tourowych, m.in.: wzrost i waga narciarza, przeznaczenie, geometria nart czy indywidualne preferencje. Wybierając narty skiturowe, stawiaj na sprawdzony sprzęt od renomowanych marek: ATOMIC, DYNAFIT, K2, Elan, Nobile, Rossignol, Dynastar czy Völkl, które znajdziesz w ofercie sportowego sklepu internetowego Sportano.pl.Więcej o tym, jak zacząć przygodę ze skitouringiem przeczytasz w naszym artykule:
Skitury – co to jest i jak zacząć ?