Znalezienie skiturów o konstrukcji umożliwiającej efektywne poruszanie się pod górę, wydajności nart zjazdowych oraz współgrające z indywidualnymi parametrami i potrzebami może stanowić nie lada wyzwanie. Dowiedz się, jak dobrać narty skiturowe do wzrostu, rodzaju aktywności i stopnia zaawansowania oraz jak skompletować resztę sprzętu do skitouringu, aby w pełni korzystać z uroków turystyki narciarskiej.
Jak dobrać narty skiturowe do wzrostu?
Narty skiturowe są nieco krótsze niż zjazdowe nie tylko z uwagi na to, że pozwala to zmniejszyć całkowitą wagę zestawu podczas wejścia pod górę, ale zapewnia większą zwrotność podczas jazdy w zmiennych warunkach. Generalnie zaleca się, aby koniec nart skiturowych mieścił się między ustami a czubkiem głowy w momencie, gdy stoją one prosto przed Tobą, a ich ogon leży na ziemi. Znaczenie ma styl jazdy oraz teren, w którym będziesz się poruszać. Jeśli czekają na Ciebie długie podejścia i ciasne skręty lub jesteś początkującym adeptem skitouringu, lepszym rozwiązaniem będą lekkie modele o krótkiej i wąskiej budowie, którymi łatwiej się manewruje i kontroluje. Nie należy jednak przesadzać z rozmiarem w dół, ponieważ waga i wzrost mogą utrudniać kontrolę nad nartami czy powodować ich zapadanie się w puchu. Do jazdy w głębokim puchu, z dużymi prędkościami oraz dla doświadczonych skiturowców optymalne będą narty o dłuższej i szerszej budowie, które są stabilniejsze i zmniejszają ryzyko zakopywania się w świeżym śniegu. Jeśli ważysz nieco więcej w stosunku do swojego wzrostu, preferujesz jazdę z dużymi prędkościami, szerokim skrętem lub zamierzasz jeździć z plecakiem to dobierz rozmiar nart mieszczący się w górnej granicy przedziału dla Twojego wzrostu. Warto jednak nie przekraczać długości ciała o więcej niż 10 cm.
Jaką szerokość powinny mieć narty skiturowe?
Szerokość nart pod butem skiturowym ma istotny wpływ zachowanie się sprzętu przy konkretnej aktywności i w określonych warunkach. Uniwersalnym rozwiązaniem są skitury o szerokości 90 mm. Na puch sprawdzą się modele o szerokości 100 mm, natomiast do zjazdów oraz poruszania się po oblodzonych i twardych nawierzchniach lepiej wybrać węższe narty mające ok. 80 mm szerokości.
Dopasuj skitury do rodzaju aktywności
Styl jazdy to kolejny ważny czynnik wpływający na wybór nart skiturowych. Wyróżniamy tradycyjny skitouring, freetouring i speedtouring/mountaineering.
Klasyczny skitouring
To opcja dla osób, którym zależy na indywidualnym tempie podchodzenia, podziwianiu widoków i czerpaniu przyjemności podczas zjazdów przygotowanymi trasami. Do klasycznego skitouringu najlepsze będą lekkie i elastyczne narty o długości 5-15 cm krótszej niż Twój wzrost, szerokości 80-90 mm, promieniu skrętu ok. 15 m i dopasowane do wiązań technicznych z pinami.
Freetouring
Freetouring to przede wszystkim zjazdy, ale też odkrywanie nowych tras, czasem korzystanie z pomocy wyciągów. Postaw na sztywniejsze i cięższe narty skiturowe równe Twojemu wzrostowi, o szerokości między 95 a 105 mm, które dobrze będą sobie radzić na świeżym puchu lub 110-120 mm, gdy potrzebujesz mieć większą stabilność w głębszym śniegu i zaawansowanym terenie (możesz dodać kilka dodatkowych centymetrów w zakresie długości, aby zwiększyć komfort jazdy).
Speedtouring/Mountaineering
W tych formach aktywności na nartach liczy się szybkie tempo zdobywania szczytów i zjazdów. Speedtouring lub mountaineering dedykowane są zaawansowanym skitourowcom, którzy zdobyli już pewne doświadczenie w tym sporcie i chcą rozwijać pasję np. uczestnicząc w rajdach lub wyścigach. Tutaj sprawdzą się ultra lekkie i wszechstronne skitury krótsze o 10-15 cm w stosunku do wzrostu, o szerokości 65-75 mm i połączone z lekkimi wiązaniami.
Skitury dla początkujących – Rocker czy Camber, sztywne czy elastyczne?
Narta może mieć budowę typu:
-
Camber – posiada wygięcie w środkowej części, dzięki czemu doskonale amortyzuje jazdę w trakcie poruszania się po wymagającym terenie poza przygotowanymi trasami;
-
Rocker – wyróżnia się wygięciem narty ku górze z przodu (Tip) lub z tyłu (Tail). Im jest niższy, tym lepiej sprawdzi się na ubitym śniegi i odwrotnie – wyższy Rocker stosuje się w puszystym, głębokim śniegu.
Początkującym skiturowcom zaleca się miękkie i elastyczne narty, które nie są bardzo wymagające technicznie, wybaczają wiele błędów, lepiej dopasowują się do stoku i nierówności terenu. Sztywne i twarde narty to dobre rozwiązanie dla doświadczonych narciarzy do jazdy w trudnych warunkach terenowych i śniegowych.
Ważna jest też waga nart skiturowych – na początek wybierz modele ważące od 1 do 1,4 kg. W miarę zyskiwania coraz większego doświadczenia możesz sięgać po lżejszy sprzęt. Jaki promień skrętu wybrać? Na start odpowiedni może okazać się promień rzędu 15-18 m.
Jakie wiązania skiturowe wybrać?
Wiązania skitouringowe posiadają ruchomą piętkę umożliwiającą uwolnienie pięty podczas chodzenia oraz jej wpięcie na czas zjazdu. Wyróżniamy:
-
wiązania pinowe inaczej szczękowe, TLT (Tour Light Tech) – najpopularniejsze wiązania wśród skiturowców. Trzymają but z przodu za pomocą dwóch bolców (tzw. piny). Ich zaletą jest niska waga.
-
wiązania szynowe/płytowe (Alpine Touring) – rzadziej używane z uwagi na stosunkowo dużą wagę. W tym przypadku wiązanie mocowane jest do ruchomej płyty. To dobry wybór w przypadku freetouringu czy na długą trasę wymagającą częstego przepinania nart między trybem podejścia a zjazdu.
Występują też wiązania hybrydowe np. Shift marki Salamon łączące cechy wiązań pinowych i zjazdowych.
Jakie foki do nart skituorwych?
Foki to specjalne pasy materiału z warstwą kleju po jednej stronie (pozwala przykleić fokę do narty) i warstwą krótkiego włosia po drugiej stronie (zapobiega odjeżdżaniu nart podczas podchodzenia pod górę). Bardzo ważne jest, aby były dobrze przycięte i świetnie przylegały do spodu narty, dlatego należy upewnić się, że są kompatybilne z resztą sprzętu, w przeciwnym razie będą potęgować zmęczenie, powodować utratę przyczepności, a przez to mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Foki najczęściej produkuje się z trzech materiałów:
-
Moher (Mohair) – miękkie, lekkie i stosunkowo mało wytrzymałe są przeznaczone na niskie temperatury. Ze względu na ich dobry poślizg sprawdzą się podczas wyścigów;
-
Nylon – są mocniejsze i trwalsze, mają lepszą przyczepność na stromych i oblodzonych powierzchniach;
-
hybrydowe (Nylon-Mohair-Mix) – to połączenie nylonu i syntetyków. Są bardziej wodoodporne i wytrzymałe przez co stanowią doskonały kompromis między dwoma wcześniejszymi wariantami.
Buty skiturowe – jak dobrać?
Buty do skitouringu posiadają funkcję „ski/walk”, która pozwala zmieniać ich funkcjonalność z buta do podchodzenia w opcję zjazdową, a także dedykowane otwory w przedniej części służące do wpięcia wiązań szczękowych. Dzięki ruchomej górnej części buty umożliwiają podchodzenie w fokach. Przykładowo, na klasyczne skitury pasują buty z więcej niż 2 klamrami i dużym zakresem ruchu w trybie „walk”, buty narciarskie do freeride’u powinny być sztywne, stabilne i wyposażone w system 4 klamer, natomiast optymalne buty do speedtouringu muszą być maksymalnie elastyczne podczas podjazdów i ważyć ok. 850 g.
Aby dobrać odpowiedni rozmiar buta, zmierz długość swojej stopy. Ustaw prawą stopę na kartce A4 i obrysuj ją. Powtórz to samo na lewą stopę. Następnie zmierz odległość między piętą a końcem dużego palca w obu przypadkach. Wynik porównaj z tzw. Mondopoint Size, który jest używany przez większość producentów obuwia. W przypadku niestandardowego kształtu stopy możesz skorzystać z modelu z termoformowalnymi butami wewnętrznymi lub skorzystać z usługi bootfitingu (np. w sklepie stacjonarnym Sportano.pl w Homepark Targówek w Warszawie.
Najczęściej popełniane błędy przy doborze nart skitourowych
Wśród najczęstszych błędów związanych z dopasowaniem skiturów należy wymienić:
-
nieodpowiednio skompletowany zestaw skiturowy – np. połączenie lekkich i krótkich nart ze sztywnymi i ciężkimi butami lub niekompatybilne wiązania z butami i nartami;
-
zła długość i szerokość nart w stosunku do podejmowanej aktywności, np. z uwagi na komfort zjazdów wybierane są szerokie i długie narty, które przy dużej ilości podejść stanowią dodatkowy ciężar i zwiększają zmęczenie;
-
nie wzięcie pod uwagę aspektu wagi – ciężsi narciarze powinni korzystać z dłuższych nart, lżejsi – krótszych.
Jeśli znudziły ci się biegówki lub zjazdówki i chcesz poszukać nowych wrażeń poza stokiem i utartymi szlakami to narty skiturowe są odpowiedzią na Twoje potrzeby. Istnieje wiele różnych czynników, które wpływają na wybór nart tourowych, m.in.: wzrost i waga narciarza, przeznaczenie, geometria nart czy indywidualne preferencje. Wybierając narty skiturowe, stawiaj na sprawdzony sprzęt od renomowanych marek: ATOMIC, DYNAFIT, K2, Elan, Nobile, Rossignol, Dynastar czy Völkl, które znajdziesz w ofercie sportowego sklepu internetowego Sportano.pl.
Więcej o tym, jak zacząć przygodę ze skitouringiem przeczytasz w naszym artykule: Skitury – co to jest i jak zacząć?