Jak dobrać odpowiednie buty do biegania na asfalcie? 

Bieganie po twardych nawierzchniach jest popularnym sposobem na utrzymanie kondycji fizycznej i cieszenie się aktywnością na świeżym powietrzu. Kluczem do maksymalnego komfortu, wydajności oraz ochrony stawów podczas treningów w mieście są odpowiednie buty do biegania po asfalcie. W tym poradniku dowiesz się, dlaczego amortyzacja i oddychalność są istotnymi czynnikami w butach biegowych do twardych nawierzchni, jaką rolę odgrywa podeszwa wewnętrzna i środkowa oraz czym różnią się buty do biegania w terenie od tych do treningów na asfalcie. 

Buty do biegania po asfalcie – charakterystyka 

Buty do biegania po twardych nawierzchniach są projektowane specjalnie z myślą o potrzebach biegaczy, którzy preferują treningi na asfalcie, betonie, chodniku, mocno ubitej ziemi lub innym twardym podłożu. Ich podstawowym zadaniem jest zapewnienie jak najlepszej ochrony dla stawów i mięśni, amortyzacji, stabilności oraz wygody tak, aby można było trenować czy walczyć o rekord życiowy w ulicznych biegach w  komfortowych i bezpiecznych warunkach. Obuwie biegowe na twarde podłoże wyróżnia się minimalistycznym designem, zwykle prostą podeszwą o wysokiej przyczepności na bardziej płaskim, równym terenie oraz wysoką amortyzacją, która ma tłumić wstrząsy generowane podczas uderzeń stopami o sztywne podłoże. Dodatkowo buty mogą posiadać podeszwę w kształcie kołyski, która dostosowuje się do ruchów stopy biegacza, usztywniany zapiętek dla lepszej stabilności stopy oraz podnosek z gumy, którego zadaniem jest ochrona palców przed uderzeniem o twardą nawierzchnię. 

Buty do biegania po asfalcie i w terenie – czym się różnią? 

Buty do biegania po asfalcie i buty do biegania w terenie (np. leśne ścieżki, górskie szlaki) różnią się budową i funkcjonalnością, gdyż muszą sprostać wymaganiom typowym dla danego rodzaju nawierzchni. Najważniejsze różnice między tymi typami obuwia biegowego: 

• bieżnik – obuwie biegowe na twarde nawierzchnie ma gładszy bieżnik, podczas gdy buty terenowe dla biegaczy wyposażone są w podeszwę z agresywnym bieżnikiem z licznymi wypustkami o różnej szerokości i głębokości, który zapewnia lepszą przyczepność na nierównym i błotnistym terenie; 

• amortyzacja – buty do biegania po asfalcie charakteryzują się lepszą amortyzacją z uwagi na to, że twarda nawierzchnia generuje większe siły uderzeniowe, co może być szkodliwe dla stóp, kolan i kostek. Buty do biegania w terenie także posiadają amortyzację, ale jest ona niższa ponieważ nierówny teren naturalnie tłumi wstrząsy; 
• stabilizacja – bieganie w terenie często wymaga większej stabilności, ze względu na liczne nierówności, kamienie, korzenie i inne przeszkody, które należy pokonać w trakcie biegania. Stąd buty biegowe dla osób preferujących leśne lub górskie tereny zwykle oferują lepsze wsparcie dla łuku stopy oraz dodatkowe elementy stabilizujące typu wzmocnienia gumowe w obszarze palców, chroniące przed skutkami uderzeń o np. skałę, kamień czy korzeń; 
• materiał – buty do biegania po asfalcie są wykonane z oddychających i lekkich materiałów, które sprzyjają szybkości i responsywności. Z kolei buty trailowe muszą radzić sobie z wieloma różnymi powierzchniami i przeszkodami, dlatego do produkcji podeszw wykorzystywane są trwałe mieszanki gum, a cholewki są wytwarzane ze sztywniejszych, odpornych na uszkodzenia mechaniczne materiałów; 
• wodoodporność – obuwie do biegania w terenie zwykle posiada specjalne membrany, które zapewniają ochronę przed wodą i wilgocią (np. Gore-Tex®) kosztem mniejszej oddychalności. Są też produkowane z szybkoschnących materiałów, dla zapewnienia maksymalnego komfortu. Buty na treningi biegowe po mieście nie wymagają stosowania membran czy innych technologii zwiększających ich odporność na wymagające warunki pogodowe. 

Na co zwrócić uwagę przy wyborze obuwia biegowego na twarde nawierzchnie? 

Asfalt nie posiada naturalnego tłumienia wstrząsów, przez co podczas biegu Twoje stopy są narażone na znaczne siły uderzeniowe, które mogą negatywnie wpływać na stawy i mięśnie. Aby uniknąć takich sytuacji i chronić stopy, stawy skokowe i kolanowe przed nadmiernym obciążeniem, buty do biegania po twardej nawierzchni muszą zapewniać odpowiedni poziom amortyzacja. Jednak to nie jedyny wyznacznik dobrego obuwia biegowego na tego typu podłoże. Znaczenie ma również podeszwa zewnętrzna i środkowa, a także materiał, z którego wykonano cholewkę butów. 

Amortyzacja 

Już wcześniej wspomnieliśmy, bez amortyzacji regularne treningi będą powodować ból i narażać stopy, kostki i kolana na różnego rodzaju urazy lub kontuzje. Szczególnie, gdy jesteś początkującym biegaczem, masz nadwagę, wracasz po długiej przerwie czy masz tendencję do ciężkiego lądowania stopą z uwagi na nieprawidłową technikę biegu. Odpowiednia amortyzacja w butach do biegania po asfalcie może pomóc w utrzymaniu większej stabilności i równowagi podczas biegu. To pozwala na bardziej efektywny ruch i poprawę wydajności, ponieważ nie tracisz energii na absorpcje nadmiernych wstrząsów. Ponadto zwiększona elastyczność poprawi komfort w trackie długich treningów biegowych. W zależności od indywidualnych preferencji w zakresie poziomu amortyzacji, biomechaniki stopy oraz techniki biegu, można zdecydować się na większy lub mniejszy drop, czyli różnicę między grubością podeszwy w obszarze pięty a w przedniej częścią stopy (podawany jest w  mm). Jeśli jesteś biegaczem, który preferuje uderzenie piętą, postaw na wyższy drop i odwrotnie – biegasz na śródstopiu lub przedstopiu, bardziej korzystnym rozwiązaniem będzie niski lub nawet zerowy drop. 

Jedną z nowszych form amortyzacji oferuje marka Saucony. Amortyzacja PWRRUN wyróżnia się responsywnością i miękkością, dzięki czemu dobrze poradzisz sobie z każdym twardym lądowaniem na dowolnej powierzchni. Marka Under Armour proponuje amortyzację UA HOVR™, która dodatkowo zwraca energię podczas kontaktu stopy z nawierzchnią, przez co pozwala biegać efektywniej i wydajniej. Z kolei w butach do biegania po asfalcie od Nike znajdziemy lekką i wytrzymałą amortyzację Zoom Air, która oprócz absorbcji uderzeń, pozwala lepiej czuć podłoże i zapewnia wysokie wsparcie podczas szybkiej zmiany kierunku.  

Podeszwa zewnętrzna 

Dobre buty do biegania po asfalcie mają różnego rodzaju wzory bieżnika lub wyprofilowane rowki, które pomagają zwiększyć przyczepność na twardym podłożu. Wysoka przyczepność jest kluczowa dla zapewnienia wysokiej stabilności i pewności kroku podczas biegu. Podeszwa zewnętrzna butów biegowych na asfalt, beton czy chodnik musi być wykonana z materiałów odpornych na ścieranie. Dobrym wyborem będzie wysokiej jakości guma, która jest dodatkowo odporna na promieniowanie UV i warunki atmosferyczne.  

Kolejnym ważnym aspektem jest elastyczność, która pozwoli dostosować się do ruchu stopy podczas biegu. Elastyczna podeszwa umożliwia naturalne zginanie i wyginanie stopy, co poprawia komfort i skuteczność biegu. Jednocześnie powinna być wystarczająco sztywna, aby zapewnić stabilność i ochronę przed nadmiernym przemieszczaniem się stopy. Solidna, ale lekka i elastyczna podeszwa pozwoli Ci biegać w danych butach przez kilka sezonów, zapewniając butom maksymalna żywotność.  

Przykładowo, marka Salomon w swoich butach do biegania po asfalcie dodaje 3D Advanced Chassis™ – technologię poprawiającą stabilność, dzięki specjalnej konstrukcji ramy podeszwy. Przód buta jest miękki i elastyczny, natomiast obszar stawu skokowego został tu dodatkowo wzmocniony. Natomiast Nike stosuje np. Waffle Pistons – antypoślizgową podeszwę o konstrukcji wafla (specjalne panele są ułożone w strategicznych miejscach), która zwiększa czucie podłoża. 

Podeszwa środkowa 

Podeszwa środkowa w butach dla biegaczy preferujących twarde podłoże powinna być dobrze wyprofilowana, aby gwarantować stopie odpowiednie wsparcie i sprężysta dla lepszej stabilności oraz mniejszego poziomu zmęczenia, szczególne w trakcie długich sesji biegowych. Może być wykonana z pianki EVA lub pianki PU (poliuretan). Oba materiały są lekkie, trwałe i zapewniają odpowiednią amortyzację.  

Stabilność jest ważnym aspektem butów do biegania na twardych nawierzchniach, dlatego wiele modeli obuwia biegowego oferuje dodatkowe wsparcie dla łuku stopy oraz boczną stabilizację, aby zapewnić właściwe ułożenie stopy podczas biegu. To pomaga w utrzymaniu równowagi i zmniejsza ryzyko kontuzji spowodowane np. nadmiernymi ruchami skrętnymi. Przykładowo, marka Asics stosuje technologię Trusstic, Salomon – EndoFit™, a New Balance – FreshFoam. 

Oddychalność 

Bieganie na twardych nawierzchniach może prowadzić do większej potliwości stóp, dlatego buty do biegania po asfalcie czy betonie są produkowane z przewiewnych materiałów zapewniających wysoką oddychalność. To przekłada się na lepszą wentylację stóp i redukcję wilgoci, co ostatecznie przyczynia się do większego komfortu podczas biegu. Najczęściej górna część buta jest wykonana z oddychającej, cienkiej siateczki, dzięki czemu nawet w bardzo upalne dni stopy pozostają suche i chłodne. 

Jak dobrać rozmiar butów do biegania po asfalcie? 

Aby prawidłowo dopasować rozmiar damskich i męskich butów do biegania po asfalcie, należy zacząć od pomiaru obu stóp. Dotyczy to nie tylko osób, które kupują pierwszą parę obuwia biegowego, ale także biegaczy zmieniających dotychczasowy model na nowy. Wiąże się to ze zmianami, jakie z czasem mogą zajść w obrębie samej stopy, jak również wynika z tego, ze produkty poszczególnych producentów mogą mieć różną rozmiarówkę.  

Do pomiaru długości stopy potrzebujesz miarkę krawiecką oraz kartkę papieru i długopis/ołówek. Stań stopami na kartce papieru, opierając pięty o ścianę. Obrysuj obie stopy i zmierz odległość między piętą a końcem opuszka najdłuższego palca. Porównaj wynik z tabelą rozmiarów wybranej marki.  

Przymierzając konkretny model, pamiętaj, aby robić to pod koniec dnia lub po długim chodzeniu – stopy będą wtedy lekko spuchnięte (podobnie jak w trakcie biegu), co pozwoli na precyzyjniejsze dopasowanie. Staraj się przymierzać buty biegowe na skarpety, w których zamierzasz trenować. Ponieważ niektórzy mają jedną stopę większą, przymierz oba buty i znajdź parę, która pasuje do Twojej większej stopy. Jeśli nosisz specjalne wkładki np. ortopedyczne, również uwzględnij je podczas przymierzania. 

Upewnij się, że w obszarze palców masz wolną przestrzeń długości paznokcia – powinieneś móc swobodnie poruszać palcami u stóp (pozwoli to uniknąć np. pęcherzy czy utraty paznokcia). Szerokość obuwia biegowego powinna być dopasowana, ale zapewniać trochę miejsca na ruch stopy, bez ich ocierania czy uciskania. Zwróć również uwagę na dopasowanie wokół pięty, aby zapobiec przesuwaniu się buta w górę i w dół. 

Niezależnie od tego, czy dopiero zaczynasz biegać po twardych nawierzchniach, czy masz na swoim koncie udział w półmaratonach czy maratonach, odpowiednie damskie i męskie buty do biegania po asfalcie znajdziesz na Sportano.pl. W naszym asortymencie dla biegaczy zebraliśmy różne modele wsparte innowacyjnymi technologiami w zakresie amortyzacji, stabilizacji czy budowy cholewki, podeszwy środkowej i zewnętrznej od takich marek, jak: Mizuno, Nike, Saucony, New Balance, Brooks, HOKA, Joma, On Running, PUMA czy Under Armour.