Ochraniacz na zęby to nieodzowny element wyposażenia dla wszystkich praktykujących sporty walki, niezależnie od poziomu zaawansowania. Odpowiednie dopasowanie ochraniacza jest kluczowe dla zapewnienia maksymalnej ochrony jamy ustnej i zębów podczas treningów oraz walki. W tym poradniku dowiesz się, jakie są rodzaje ochraniaczy na zęby i jak właściwie dopasować go do swoich potrzeb, aby zwiększyć bezpieczeństwo, komfort oraz pewność siebie.
Ochraniacz na zęby – dlaczego należy go stosować?
Sporty walki, a zwłaszcza sporty uderzeniowe, takie jak: boks, kickboxingu, Muay Thai czy MMA, niosą za sobą spore ryzyko urazów jamy ustnej i zębów. W trakcie pojedynku z przeciwnikiem bardzo często dochodzi do utraty, złamania czy uszkodzenia zębów lub złamania szczęki, co jest nie tylko bardzo bolesne i może wiązać się z długotrwałym leczeniem dentystycznym, ale też kosztowne. Ochraniacze na zęby, czyli popularne „szczęki”, pomagają amortyzować uderzenia i zmniejszają siłę oddziałowującą na zęby czy szczękę podczas kontaktu z rywalem, a przez to minimalizują też takie sytuacje i pomagają zachować zdrowe uzębienie. Ponadto, osłona nie pozwala się stykać górnej i dolnej szczęce, a przez to zmniejsza prawdopodobieństwo przygryzienia języka czy policzka. Na rynku dostępne są zewnętrzne ochraniacze na zęby lub z dodatkowymi żelowymi wstawkami, dzięki którym możesz dodatkowo zabezpieczyć dziąsła, wargi i błony śluzowe jamy ustnej przed uszkodzeniem. Bardzie zaawansowane model mogą też oferować system wentylacji w postaci np. kanału oddechowego, który umożliwia swobodne oddychanie, co może być korzystne podczas intensywnych treningów i walk.
Noszenie ochraniaczy na zęby m też wymiar psychologiczny – założona osłona zwiększa pewność siebie i pozwala skoncentrować się na walce, poprawie efektywności wybranej technik czy rozwoju umiejętności. Ponadto, w wielu organizacjach i zawodach sportów walki noszenie ochraniacza na zęby jest obowiązkowe.
Rodzaje ochraniaczy na zęby do sportów walki
Wyróżnia się kilka rodzajów ochraniaczy na zęby, w tym dwa główne – jednowarstwowe i żelowe. Jednak na rynku znajdziesz też szereg innych typów, w tym:
- jednowarstwowe ochraniacze na zęby – to proste konstrukcje wykonane z elastycznego materiału, zwykle silikonu. To tanie i popularne rozwiązanie odpowiednie dla poczatkujących adeptów sportów walk lub amatorów;
- żelowe ochraniacze na zęby/wielowarstwowe – oferują 2-3 warstwy, z czego jedna to dodatkowe żelowe wstawki zwiększające poziom amortyzacji i gwarantujące lepszą ochronę przed uderzeniami;
- jednoczęściowe ochraniacze na zęby – to osłona wyłącznie na górne zęby, wykonana najczęściej z silikonu;
- dwuczęściowe ochraniacze na zęby – składają się z oddzielnych części dla górnej i dolnej szczęki;
- ochraniacze na zęby zewnętrzne – osłaniają zęby z zewnątrz, chroniąc również wargi i dziąsła. To popularne rozwiązanie wśród bokserów, ale też rugbistów;
- ochraniacze na zęby na szczękę – zabezpieczają nie tylko zęby, ale również dla szczękę, co jest szczególnie ważne w dyscyplinach, gdzie istnieje ryzyko jej złamania;
- indywidualnie dopasowane ochraniacze na zęby – tzw. ochraniacze protetyczne są wykonane na zlecenie przez protetyka/dentystę. Wyróżnia je idealnie dopasowane do uzębienia użytkownika. To zwykle bardziej zaawansowane i kosztowne konstrukcje, ale zapewniają najwyższą ochronę i wygodę podczas treningów lub walki.
Ochraniacz na zęby – jak prawidłowo dopasować?
Odpowiednie dopasowanie ochraniaczy na zęby jest kluczowe dla maksymalnej ochrony uzębienia, dziąseł i szczęki oraz komfortu podejmowanego wysiłku fizycznego. Nieprawidłowo dobrana szczęka może wypaść w trakcie treningu/walki, powodować odruch wymiotny, a przede wszystkim nie będzie skutecznie zabezpieczać wrażliwych miejsc w trakcie uderzenia, upadku itp. Niektóre ochraniacze na zęby można przycinać, aby dopasować je dokładnie do kształtu zębów. Jeśli jesteś zaawansowanym zawodnikiem lub masz szczególne potrzeby, warto rozważyć wykonanie indywidualnie dopasowanej szczęki do sportów walki u dentysty. Dla dzieci najczęściej oferowane są ochraniacze w rozmiarze S lub oznaczone jako Junior.
Jak formułować ochraniacz na zęby?
Aby szczęka w pełni spełniała swoje zadania, musi być odpowiednio dopasowana do uzębienia użytkownika. Przed dopasowaniem ochraniacza na zęby, upewnij się, że masz rozluźnioną szczękę i zęby. Unikaj zaciskania zębów, ponieważ może to wpłynąć na dokładność dopasowania. Formułowanie ochraniacza na zęby zajmuje chwilę. Może to zrobić w kilku prostych krokach:
- Przygotuj dwa szklane naczynie. Do jednego wlej zimną wodę, drugie zostaw puste.
- W czajniku zagotuj wodę i przelej ją do pustego naczynia.
- Poczekaj chwilę i wrzuć ochraniacz na zęby do pojemnika.
- Odczekaj odpowiednią ilość czasu – zwykle 15-30 s w zależności od grubości osłony i marki (informację o czasie zanurzenia znajdziesz na opakowaniu producenta).
- Wyjmij osłonę z wody przy użyciu łyżki i przełóż do szklanki z zimną wodą w celu schłodzenia.
- Poczekaj aż osłona nie będzie parzyć. Następnie wyjmij ją z wody, załóż, przyciśnij do zębów, zassij powietrze i dopasuj używając palców od zewnątrz, a języka od wewnątrz.
- Po chwili ostrożnie wyjmij ochraniacz i włóż go do zamrażalki na 10-15 minut.
- Po tym czasie, wyjmij osłonę na zęby i jeszcze raz zanurz w zimnej wodzie.
- Jeśli po tym zabiegu ochraniacz nie pasuje, powtórz powyższe czynności, aż do uzyskania satysfakcjonującego efektu.
Upewnij się, że ochraniacz na zęby jest wygodny i nie powoduje żadnych dyskomfortów – prawidłowo dopasowany pozwoli Ci swobodnie oddychać i porozumiewać się z innymi zawodnikami czy trenerem.
Pamiętaj, aby ochraniacz regularnie spryskiwać płynem antybakteryjnym lub myć wodą po każdym treningu lub walce oraz regularnie sprawdzać jego stan. Należy wymienić szczękę, gdy tylko zauważysz ślady zużycia lub pojawią się jakiekolwiek uszkodzenia konstrukcji.