Spis treści:
Zimowe kąpiele praktykowane w okresie od października do kwietnia w zimnej, czasem lodowatej wodzie mają coraz większe grono entuzjastów. Zamierzasz dołączyć do grona „morsów”? Dowiedz się, jak prawidłowo przygotować się do morsowania, aby bezpiecznie i z korzyścią dla zdrowia praktykować tę formę rekreacji.
Odpowiednie przygotowanie do kąpieli w zimnej wodzie to klucz do tego, aby odczuwać prozdrowotne skutki morsowania i zmniejszyć ryzyko powikłań oraz zapobiec niebezpiecznym sytuacjom. Ze względów bezpieczeństwa nie wybieraj się również na pierwsze morsowanie sam lub w gronie początkujących adeptów zimnych kąpieli. Znajdź grupę doświadczonych morsów (w większości nadbałtyckich miejscowości, jak również w miastach zlokalizowanych w pobliżu otwartych akwenów wodnych funkcjonują kluby morsów) i w ich gronie wybierz się na pierwszą kąpiel.
Przed wejściem do wody, jak przed treningiem, rozgrzej się, aby organizm był przygotowany na lodowate wyzwanie. Rozgrzewka powinna trwać 10-15 minut i składać się ćwiczeń aerobowych w tym: wymachów i krążeń ramion i nóg, skrętów tułowia, biegu w miejscu, pajacyków, podskoków itp. Ćwicz w polarze/bluzie sportowej, czapce i butach, nogi zostaw odsłonięte. Ważne: unikaj bardzo intensywnego wysiłku. Masz się rozgrzać, nie przegrzać i mocno spocić.
Ważne jest, aby słuchać swojego organizmu i nie oglądać się na innych, ponieważ zbyt długie przebywanie w lodowatej wodzie bez doświadczenia lub zbyt szybkie wejście do otwartego akwenu może skończyć się hipotermią (wychłodzeniem organizmu), hiperwentylacją, odmrożeniami, a nawet mieć jeszcze poważniejsze skutki. Nie wbiegaj również do wody pokrytej lodem, aby nie uszkodzić skóry o ostre krawędzie (możesz nasmarować się oliwką, aby uniknąć otarć). W trakcie zanurzenia utrzymuj ręce splecione nad głową.
Zapomnij o morsowaniu po spożyciu alkoholu czy innych substancji odurzających. Napoje procentowe zaburzają termoregulację, prowadząc do szybszego wychłodzenia organizmu, a także obniżają ciśnienie krwi i mogą wywołać skurcze, które uniemożliwią poruszanie się, a tym samym narażają cię na spore niebezpieczeństwo.
Nie istnieją konkretne przedziały czasowe dotyczące tego, ile czasu powinna trwać zimna kąpiel. Wszystko zależy od indywidualnych predyspozycji i możliwości. Pierwsze morsowanie może mieć formę wyłącznie jednego zanurzenia (maksymalnie wejdź do wody po pachy) i trwać kilka sekund.
Na początek wystarczą krótkie sesje trwające 1-2 minuty (nie dłużej niż 5 minut). Wraz z kolejnymi kąpielami stopniowo próbuj wydłużać czas. Możesz też morsować zgodnie z zasadą – czas zanurzenia jest równy temperaturze wody (np. woda ma 1,5 stopnia, zanurz się na 1,5 minuty). Początkowo możesz wybierać się na 2 sesje tygodniowo, a wraz ze wzrostem doświadczenia powtarzaj kąpiele 3-4 razy w tygodniu.
Kompletne wyposażenie każdego morsa powinno zawierać:
Warto wyposażyć się w ponczo do morsowania, czyli szybkoschnący ręcznik z kapturem (w postaci bezrękawnika lub z krótkim rękawkiem), który dobrze wchłania wodę i zabezpiecza ciało przed wychłodzeniem po wyjściu z wody. Wysokiej jakości ponczo do morsowania takich marek, jak: Speedo, Billabong, JOBE, Quiksilver, Roxy, AQUA SPEED, ARENA, Cressi czy Mystic, znajdziesz na Sportano.pl.
Doskonałym treningiem przed zanurzeniem się w zimnej wodzie na otwartym akwenie są zimne prysznice w kontrolowanych warunkach (temperatura wody 10 stopni Celsjusza). Pamiętaj o tym, aby schładzanie zacząć od nóg i kierować się w stronę serca, nie odwrotnie. Istotny jest też spokojny, regularny oddech – nie wstrzymuj powietrza, gdyż może to skończyć się np. utratą przytomności.
Istotne jest, aby przed morsowaniem dobrze się wyspać/wypocząć, nawodnić się i odpowiednio wcześnie zjeść lekkostrawny posiłek (2-3 godziny przed kąpielą). Najlepiej na pierwsze zanurzenie wybierz okres jesienny (sezon morsowania zaczyna się w październiku), kiedy temperatura wody nie jest jeszcze zbyt niska. Dzięki temu będziesz mógł stopniowo przyzwyczajać organizm do kąpiel w środku zimy i przy ujemnych temperaturach.
Najczęściej morsujące grupy można spotkać na otwartych akwenach: jeziorach, rzekach, basenach, zalewach, kąpieliskach, przeręblach itp. Morze Bałtyckie to również popularna destynacja miłośników zimnych kąpieli. W Mielnie co roku (drugi weekend lutego) organizowany jest Międzynarodowy Zlot Morsów z tysiącami entuzjastów kąpieli w lodowatej wodzie.
Po wyjściu z wody od razu osusz ciało ręcznikiem i przebierz się w ciepłe, suche ubranie. Możesz dodatkowo okryć się kocem lub założyć specjalne poncho dla morsów. Kiedy się już przebierzesz, powoli nawodnij się wypijając ciepły napój.
Kąpiele w zimnej wodzie mającej 5-12 stopni Celsjusza przede wszystkim są dobrym sposobem na hartowanie ciała, a tym samym wzmocnienie i poprawę funkcjonowania układu immunologicznego (m.in. większa odporność na infekcje). Systematyczne morsowanie pozwala zwiększyć tolerancję na zimno oraz polepszyć pracę układu krążenia – obkurczanie się naczyń krwionośnych i włosowatych pomaga usprawnić przepływ krwi, uregulować ciśnienie czy obniżyć poziom insuliny.
Jakie inne korzyści niesie za sobą regularne morsowanie?
lepsza wydolność;
szybsza regeneracja organizmu po wysiłku fizycznym, wsparcie w leczeniu drobnych kontuzji oraz stanów zapalnych, obrzęków czy DOMS-ów, czyli opóźnionych boleści mięśniowych (więcej informacji znajdziesz w artykule dotyczącym
skutecznych sposobów na zakwasy );zmniejszenie dolegliwości związanych z alergiami czy problemami dermatologicznymi;
ujędrnienie i uelastycznienie skóry (zmniejszenie widoczności cellulitu);
wsparcie procesu redukcji tkanki tłuszczowej – tłuszcz jest wykorzystywany w procesach termoregulacji do produkcji ciepła;
usprawnienie procesów usuwania toksyn i szkodliwych produktów przemian metabolicznych;
poprawa samopoczucia i satysfakcja z pokonywania własnych słabości;
poprawa jakości snu;
opóźnienie procesów starzenia;
nowe znajomości i stanie się członkiem zgranej społeczności.
Długa lista zalet morsowania nie oznacza, że taka forma rekreacji jest odpowiednia dla każdego. Jeśli jesteś przeziębiony czy masz gorączkę, lepiej zrezygnuj z zimnych kąpieli aż do wyleczenia infekcji. Wśród przeciwwskazań do morsowania należy wymienić: choroby kardiologiczne (niewydolność układu krążenia, nadciśnienie tętnicze, zmiany miażdżycowe, zatory żylne itp.), cukrzycę, choroby nerek, padaczkę czy boreliozę. Nie zaleca się również lodowych kąpieli osobom z nadczynnością tarczycy.
Zanim zrobisz pierwszy krok do bycia „morsem”, skonsultuj z lekarzem, czy kąpiele w lodowatej wodzie są dla ciebie odpowiednią formą aktywności. Odwiedź również fora dla morsów lub podpytaj znajomych, którzy praktykują tę formę aktywności, jak wyglądały ich pierwsze zanurzenia i jakie rady mają dla ciebie na początek przygody z morsowaniem.