Zimowe kąpiele praktykowane w okresie od października do kwietnia w zimnej, czasem lodowatej wodzie mają coraz większe grono entuzjastów. Zamierzasz dołączyć do grona „morsów”? Dowiedz się, jak prawidłowo przygotować się do morsowania, aby bezpiecznie i z korzyścią dla zdrowia praktykować tę formę rekreacji.
Właściwe przygotowanie do morsowania
Odpowiednie przygotowanie do kąpieli w zimnej wodzie to klucz do tego, aby odczuwać prozdrowotne skutki morsowania i zmniejszyć ryzyko powikłań oraz zapobiec niebezpiecznym sytuacjom. Ze względów bezpieczeństwa nie wybieraj się również na pierwsze morsowanie sam lub w gronie początkujących adeptów zimnych kąpieli. Znajdź grupę doświadczonych morsów (w większości nadbałtyckich miejscowości, jak również w miastach zlokalizowanych w pobliżu otwartych akwenów wodnych funkcjonują kluby morsów) i w ich gronie wybierz się na pierwszą kąpiel.
Przed wejściem do wody, jak przed treningiem, rozgrzej się, aby organizm był przygotowany na lodowate wyzwanie. Rozgrzewka powinna trwać 10-15 minut i składać się ćwiczeń aerobowych w tym: wymachów i krążeń ramion i nóg, skrętów tułowia, biegu w miejscu, pajacyków, podskoków itp. Ćwicz w polarze/bluzie sportowej, czapce i butach, nogi zostaw odsłonięte. Ważne: unikaj bardzo intensywnego wysiłku. Masz się rozgrzać, nie przegrzać i mocno spocić.
Ważne jest, aby słuchać swojego organizmu i nie oglądać się na innych, ponieważ zbyt długie przebywanie w lodowatej wodzie bez doświadczenia lub zbyt szybkie wejście do otwartego akwenu może skończyć się hipotermią (wychłodzeniem organizmu), hiperwentylacją, odmrożeniami, a nawet mieć jeszcze poważniejsze skutki. Nie wbiegaj również do wody pokrytej lodem, aby nie uszkodzić skóry o ostre krawędzie (możesz nasmarować się oliwką, aby uniknąć otarć). W trakcie zanurzenia utrzymuj ręce splecione nad głową.
Zapomnij o morsowaniu po spożyciu alkoholu czy innych substancji odurzających. Napoje procentowe zaburzają termoregulację, prowadząc do szybszego wychłodzenia organizmu, a także obniżają ciśnienie krwi i mogą wywołać skurcze, które uniemożliwią poruszanie się, a tym samym narażają cię na spore niebezpieczeństwo.
Ile można morsować?
Nie istnieją konkretne przedziały czasowe dotyczące tego, ile czasu powinna trwać zimna kąpiel. Wszystko zależy od indywidualnych predyspozycji i możliwości. Pierwsze morsowanie może mieć formę wyłącznie jednego zanurzenia (maksymalnie wejdź do wody po pachy) i trwać kilka sekund.
Na początek wystarczą krótkie sesje trwające 1-2 minuty (nie dłużej niż 5 minut). Wraz z kolejnymi kąpielami stopniowo próbuj wydłużać czas. Możesz też morsować zgodnie z zasadą – czas zanurzenia jest równy temperaturze wody (np. woda ma 1,5 stopnia, zanurz się na 1,5 minuty). Początkowo możesz wybierać się na 2 sesje tygodniowo, a wraz ze wzrostem doświadczenia powtarzaj kąpiele 3-4 razy w tygodniu.
Wyposażenie niezbędne dla każdego, kto chce morsować
Kompletne wyposażenie każdego morsa powinno zawierać:
- strój kąpielowy sportowy jednoczęściowy lub dwuczęściowy/kąpielówki;
- czapkę/czepek pływacki/chustę wielozadaniową typu buff;
- rękawiczki neoprenowe;
- neoprenowe buty do wody;
- ręcznik;
- mata – ułatwi przebieranie;
- termos z gorącym napojem (np. herbatą);
- strój sportowy i buty treningowe na rozgrzewkę,
- ciepłe ubranie na zmianę.
Warto wyposażyć się w ponczo do morsowania, czyli szybkoschnący ręcznik z kapturem (w postaci bezrękawnika lub z krótkim rękawkiem), który dobrze wchłania wodę i zabezpiecza ciało przed wychłodzeniem po wyjściu z wody. Wysokiej jakości ponczo do morsowania takich marek, jak: Speedo, Billabong, JOBE, Quiksilver, Roxy, AQUA SPEED, ARENA, Cressi czy Mystic, znajdziesz na Sportano.pl.
Przygotowanie do morsowania po raz pierwszy
Doskonałym treningiem przed zanurzeniem się w zimnej wodzie na otwartym akwenie są zimne prysznice w kontrolowanych warunkach (temperatura wody 10 stopni Celsjusza). Pamiętaj o tym, aby schładzanie zacząć od nóg i kierować się w stronę serca, nie odwrotnie. Istotny jest też spokojny, regularny oddech – nie wstrzymuj powietrza, gdyż może to skończyć się np. utratą przytomności.
Istotne jest, aby przed morsowaniem dobrze się wyspać/wypocząć, nawodnić się i odpowiednio wcześnie zjeść lekkostrawny posiłek (2-3 godziny przed kąpielą). Najlepiej na pierwsze zanurzenie wybierz okres jesienny (sezon morsowania zaczyna się w październiku), kiedy temperatura wody nie jest jeszcze zbyt niska. Dzięki temu będziesz mógł stopniowo przyzwyczajać organizm do kąpiel w środku zimy i przy ujemnych temperaturach.
Gdzie morsować?
Najczęściej morsujące grupy można spotkać na otwartych akwenach: jeziorach, rzekach, basenach, zalewach, kąpieliskach, przeręblach itp. Morze Bałtyckie to również popularna destynacja miłośników zimnych kąpieli. W Mielnie co roku (drugi weekend lutego) organizowany jest Międzynarodowy Zlot Morsów z tysiącami entuzjastów kąpieli w lodowatej wodzie.
Co zrobić po wyjściu z wody?
Po wyjściu z wody od razu osusz ciało ręcznikiem i przebierz się w ciepłe, suche ubranie. Możesz dodatkowo okryć się kocem lub założyć specjalne poncho dla morsów. Kiedy się już przebierzesz, powoli nawodnij się wypijając ciepły napój.
Morsowanie i jego pozytywny wpływ na zdrowie
Kąpiele w zimnej wodzie mającej 5-12 stopni Celsjusza przede wszystkim są dobrym sposobem na hartowanie ciała, a tym samym wzmocnienie i poprawę funkcjonowania układu immunologicznego (m.in. większa odporność na infekcje). Systematyczne morsowanie pozwala zwiększyć tolerancję na zimno oraz polepszyć pracę układu krążenia – obkurczanie się naczyń krwionośnych i włosowatych pomaga usprawnić przepływ krwi, uregulować ciśnienie czy obniżyć poziom insuliny.
Jakie inne korzyści niesie za sobą regularne morsowanie?
-
lepsza wydolność;
-
szybsza regeneracja organizmu po wysiłku fizycznym, wsparcie w leczeniu drobnych kontuzji oraz stanów zapalnych, obrzęków czy DOMS-ów, czyli opóźnionych boleści mięśniowych (więcej informacji znajdziesz w artykule dotyczącym skutecznych sposobów na zakwasy);
-
zmniejszenie dolegliwości związanych z alergiami czy problemami dermatologicznymi;
-
ujędrnienie i uelastycznienie skóry (zmniejszenie widoczności cellulitu);
-
wsparcie procesu redukcji tkanki tłuszczowej – tłuszcz jest wykorzystywany w procesach termoregulacji do produkcji ciepła;
-
usprawnienie procesów usuwania toksyn i szkodliwych produktów przemian metabolicznych;
-
poprawa samopoczucia i satysfakcja z pokonywania własnych słabości;
-
poprawa jakości snu;
-
opóźnienie procesów starzenia;
-
nowe znajomości i stanie się członkiem zgranej społeczności.
Czy morsowanie może mieć negatywne skutki?
Długa lista zalet morsowania nie oznacza, że taka forma rekreacji jest odpowiednia dla każdego. Jeśli jesteś przeziębiony czy masz gorączkę, lepiej zrezygnuj z zimnych kąpieli aż do wyleczenia infekcji. Wśród przeciwwskazań do morsowania należy wymienić: choroby kardiologiczne (niewydolność układu krążenia, nadciśnienie tętnicze, zmiany miażdżycowe, zatory żylne itp.), cukrzycę, choroby nerek, padaczkę czy boreliozę. Nie zaleca się również lodowych kąpieli osobom z nadczynnością tarczycy.
Zanim zrobisz pierwszy krok do bycia „morsem”, skonsultuj z lekarzem, czy kąpiele w lodowatej wodzie są dla ciebie odpowiednią formą aktywności. Odwiedź również fora dla morsów lub podpytaj znajomych, którzy praktykują tę formę aktywności, jak wyglądały ich pierwsze zanurzenia i jakie rady mają dla ciebie na początek przygody z morsowaniem.