Jaką matę do jogi wybrać? Zasady doboru maty do rodzajów jogi i stopnia zaawansowania  

Z PVC, PU, kauczuku z dodatkiem mikrofibry, TPE, a może korkowa? Dowiedz się, jaką matę do jogi wybrać w zależności od rodzaju oraz stopnia zaawansowania, aby praktyka asanów przynosiła satysfakcję oraz była bezpieczna i komfortowa. 

Mata do jogi: podstawa ćwiczeń każdego jogina i joginki

Dobór właściwej maty to jeden z ważniejszych punktów do odhaczenia na początku praktykowania jogi. Wprawdzie wybierając się do szkoły jogi czy na zajęcia w klubie fitness możesz korzystać z ogólnodostępnego sprzętu, ale niekoniecznie ćwiczenia na nim będą komfortowe (szczególnie, gdy jesteś alergikiem). Dlaczego jeszcze warto używać dedykowaną i własną matę zamiast np. ćwiczyć na dywanie, macie treningowej czy karimacie?

Przede wszystkim odpowiednio dobrana mata do jogi pozwala w pełni skupić się na przyjmowanych pozycjach bez rozpraszania uwagi w związku z np. ślizganiem się rąk czy nóg w trakcie wykonywania konkretnych asanów czy podwijaniem się lub przesuwaniem materiału. Gwarantuje również odpowiednią amortyzację i stabilizację, zwłaszcza w trudnych pozycjach, a co za tym idzie – zmniejsza ryzyko upadków i ich bolesne konsekwencje. Mata stanowi też warstwę izolującą ciało od podłoża, zwiększa komfort ćwiczeń oraz chroni przed bólami w stawach i kolanach, które mogą wynikać ze zbyt twardego/miękkiego podłoża.

Jaką matę do jogi wybrać? Najważniejsze cechy i parametry

Istnieje kilka kluczowych parametrów podczas zakupu maty do jogi, na które powinien zwrócić uwagę każdy, niezależnie od tego stopnia zaawansowania.

Grubość

Wybór grubości maty podyktowany jest m.in. problemami z kolanami, nadgarstkami i stawami, wagą użytkownika, stopniem amortyzacji czy poziomem zaawansowania. Wysoka wrażliwość stawów na długie pozostawanie w jednej pozycji, brak gibkości i ograniczona ruchomość czy niska waga to kryteria do wyboru maty o grubości 6 mm i więcej. Warto pamiętać, że im grubsza mata, tym jest ona cięższa i zajmuje więcej miejsca, a także zmniejsza czucie podłoża i stabilność w niektórym pozycjach.

I odwrotnie – cienka mata od 1 (tzw. mata travel) do 5 mm gwarantuje mobilność i ułatwia przechowywanie (jest lekka i bardziej kompaktowa po zwinięciu), pozwala lepiej czuć podłoże i poprawia stabilność oraz dobrze sprawdzi się przy dynamicznych ruchach i pozycjach stojących. Jednak nie zapewnia tak dobrej amortyzacji np. w trakcie upadku czy podpierania się na przedramionach lub klęku.

Długość i szerokość

Przyjmuje się, że optymalna długość maty pozwala swobodnie ułożyć ciało podczas savasany, czyli pozycji tzw. relaksu. Innym kryterium jest wybranie maty o 5-10 cm dłuższej niż wzrost użytkownika. Podobnie jest z szerokością maty do jogi – należy dopasować ją do indywidualnych parametrów. Na rynku znajdziesz modele od 61 do 80 cm.

Materiał

Maty do jogi produkowane są z takich materiałów, jak:

• PVC – inaczej polichlorek winylu. Wyróżnia się wysoką trwałością, gęstością, zbitą konstrukcją, która jest odporna na uszkodzenia nawet przy intensywnym użytkowaniu oraz dobrą antypoślizgowością (rośnie wraz z częstotliwością użytkowania). Dodatkowe atuty to łatwość w czyszczeniu (więcej informacji poniżej) oraz niska cena;
• PU – czyli poliuretan. Najczęściej pokrywa wierzch maty, jest miękki, gładki i przyjemny w dotyku i gwarantuje dobrą przyczepność. Jednocześnie materiał jest podatny na zarysowania, uszkodzenia oraz zabrudzenia. Aby wydłużyć żywotność maty z PU, należy przechowywać ją i przenosić w dedykowanym pokrowcu oraz unikać balsamowania ciała czy kremowania rąk przed jej użyciem;
• TPE – czyli pianka termoplastyczna. Charakteryzuje się niską wagą (także przy większej grubości maty), dobry gripem i wysoką amortyzacją;
• kauczuk – ten naturalny materiał zapewnia najwyższą antypoślizgowość, a jednocześnie jest stosunkowo wymagający w pielęgnacji (niezbędny jest np. dedykowany preparat) i utrzymaniu (łatwo go uszkodzić, np. pozostawieniem w wysokich temperaturach i  ekspozycją na słońce).
• korek – biodegradowalny materiał z drzewa korkowego jest antystatyczny i antybakteryjny, dlatego doskonale sprawdzi się dla alergików. Jego antypoślizgowość wzrasta wraz wilgotnością. Łatwy w czyszczeniu;
•  mikrofibra – pokrywa wierzchnią część maty, gwarantując wysoką wchłanialność wilgoci i potu, a przez co antypoślizgowość (rośnie wraz z ilością wilgoci), dlatego sprawdzi się podczas jogi dynamiczniejszej lub praktykowanej w wysokich temperaturach. Materiał jest w łatwy w pielęgnacji i wytrzymały. Maty z mikrofibry i kauczuku występują też w szerokiej gamie kolorów i wzorów.

Wybierając konkretny materiał, warto upewniać się, czy posiada on certyfikat Oeko-Tex, który potwierdza, że produkt jest bezpieczny dla człowieka i środowiska (np. nie zawiera szkodliwych substancji).

Waga

Ma znaczenie, jeśli często się przemieszczasz do klubu fitness, szkoły jogi czy na zajęcia w terenie. Wówczas komfortowy model to taki ważący 1-3 kg i wykonany z lekkich materiałów, czyli TPE czy PVC (cienkie i średniej grubości). Cięższe maty o wadze powyżej 3 kg to dobry wybór do praktykowania jogi w domu.

Wybór maty do rodzaju jogi i stopnia zaawansowania

Ważnym czynnikiem wyboru maty, jest rodzaj jogi, jaką praktykujesz oraz to, czy dopiero wybierasz się na pierwsze sesje, czy też jesteś doświadczonym joginem lub joginką.

Rodzaj jogi

Do intensywnych sesji Power Yogi czy Ashtangi z dynamicznymi przejściami i przeskokami odpowiednia będzie mata z wytrzymałego PVC, odpornego na ścieranie i wilgoć. Jeśli zamierzasz praktykować Bikram czy Hot Yogę, wybierz matę z mikrofibry, która doskonale poradzi sobie z nadmiarem wilgoci i potu. Wynika to z antypoślizgowych właściwości tego materiału, które rosną wraz z występowaniem większej ilości wody. W przypadku jogi statycznej postaw na piankę TPE lub kauczuk.

Stopień zaawansowania

Mata do jogi dla początkujących powinna gwarantować wysoką antypoślizgowość oraz amortyzację, a jednocześnie być przystępna cenowo, dlatego dobrym wyborem będzie model z PVC lub TPE. Nieco droższą opcją będzie mata z naturalnego kauczuku.

Mata dla zaawansowanych może mieć od 1,5 do 3 mm grubości i zwykle jest wykonana z naturalnego kauczuku lub korka (jogini doceniają biodegradowalność tych materiałów, co jest zgodne z  zasadą moralną ahinsa odnoszącą się do poszanowania życia). Może odznaczać się mniejszą antypoślizgowością (praktyka jogi zwiększa kontrolę nad ciałem), ale musi mieć wysoką trwałością.

Czyszczenie maty do jogi: wskazówki pielęgnacyjne

Odpowiednia pielęgnacja maty do jogi pozwala wydłużyć żywotność akcesorium, zachować wysokie właściwości (np. przyczepność), a także zniwelować ryzyko gromadzenia się bakterii i drobnoustrojów, które mogą wpływać niekorzystnie na kondycję skóry czy powodować infekcje. Sposób czyszczenia uzależniony jest głównie od materiału, z którego wykonano matę, a także od sposobu jej wykończenia. Ważne: Czyszczenie maty do jogi wykonuj ręcznie. 

Warto przeczytać uwagi od producenta, który daje konkretne wskazówki pielęgnacyjne odnośnie danego produktu i użycia np. specjalnego preparatu. Zamiast gotowego środka, możesz wykorzystać domowy spray do czyszczenia maty. Wystarczy połączyć w stosunku 50:50 wodę z octem jabłkowym lub winnym i przelać taki roztwór do buteleczki z atomizerem. Miksturę można wzbogacić o kilka kropel olejku z drzewa herbacianego i olejku eterycznego np. lawendowego, eukaliptusowego, rozmarynowego czy miętowego, aby uzyskać delikatny zapach. Taki spray sprawdzi się np. w przypadku maty z naturalnego kauczuku, TPE czy mikrofibry. Do lekkich zabrudzeń można użyć zwilżoną gąbkę i szare mydło lub inny łagodny detergent. Unikaj środków z dodatkiem alkoholu czy rozpuszczalnika.

Pranie w pralce z dodatkiem łagodnego detergentu (unikaj płynu zmiękczającego) i z programem do delikatnych tkanin (30°) jest możliwe jedynie w przypadku modeli z PVC (można prać ją również ręcznie po prysznicem lub w wannie) lub z mikrofibry (należy sprawdzić zalecenia producenta).

Maty do jogi nie można suszyć za pomocą suszarki do włosów, suszarki bębnowej, żelazka ani wirować w pralce (może się to skończyć odkształceniami) oraz wystawiać jej na słońce (może spowodować odbarwienia). Unikaj też odkurzania. Po wyczyszczeniu, rozwiń matę na podłodze i pozostaw do całkowitego wyschnięcia w temperaturze pokojowej. Jeśli za wcześnie ją zwiniesz, to pozostała wilgoć spowoduje nieprzyjemny zapach oraz stanie się siedliskiem dla bakterii.

Pamiętaj, aby po każdym użyciu maty do jogi, przetrzeć ją za pomocą wilgotnej szmatki z mikrofibry lub gąbki (omijając wzory czy nadruki, jeśli takowe występują), dzięki czemu pozbędziesz się kurzu, sierści czy niewielkich zabrudzeń.

Na Sportano.pl znajdziesz szeroki wybór wysokiej jakości mat do jogi , które są odpowiednie do każdego poziomu zaawansowania: Gaiam, JadeYoga, Gipara, Moonhoil, Yoga Design Lab, Joy in me, Pure2Improve czy Spokey.