Jakie skarpety trekkingowe? Dobierz odpowiednie skarpety w góry do warunków pogodowych i rodzaju obuwia 

Jeśli do tej pory nie zwracałeś zbytniej uwagi na to, jakie skarpety zakładasz na wędrówki po górach lub trekking, warto zmienić podejście. Szczególnie, gdy górskie aktywności wiązały się z utrzymywaniem się nieprzyjemnej wilgoci i chłodu lub kończyły otarciami oraz pęcherzami. Dobrze dobrane skarpety trekkingowe do rozmiaru stopy, rodzaju aktywności fizycznej oraz warunków atmosferycznych i terenowych pozwalają cieszyć się komfortem, a także wpływają na Twoją wydajność. Podpowiadamy, na jakie kwestie zwrócić uwagę wybierając skarpety do chodzenia po górach.   

Cechy skarpet trekkingowych 

Skarpety turystyczne są kluczowym elementem garderoby każdego miłośnika gór, niezależnie od stopnia zaawansowania, warunków pogodowych i terenowych czy sposobu poruszania się. W przeciwieństwie do zwykłych bawełnianych skarpet, zapewniają stopom suchość, odpowiednią wentylację i amortyzację wstrząsów. Dzięki temu dbają o wysoki komfort, minimalizują ryzyko powstawania bolesnych otarć czy pęcherzy. Odpowiadają też za dobre doświadczenia z aktywności na świeżym powietrzu. Często skarpety trekkingowe są wykonane z technicznych materiałów o właściwościach termoaktywnych, które są dodatkowo wsparte nowoczesnymi technologiami czy rozwiązaniami typu: 

• COOLMAX – gwarantuje oddychalność i skuteczne odprowadzanie wilgoci, chroniąc przed przegrzaniem; 
• Kevlar – włókno syntetyczne odporne na rozciąganie i wysokie temperatury. Stosuje się je do wzmocnienia newralgicznych miejsc, a tym samym do poprawy żywotności skarpet i zwiększenia amortyzacji wstrząsów; 
• Indestructawool™ – metoda konstrukcji skarpet marki SmartWool gwarantująca wysoką trwałość i komfort noszenia w każdych warunkach;
• SmartWool Fit System™ – dzięki bezuciskowym ściągaczom w okolicach śródstopia i kostki zapewnia odpowiednie trzymanie materiału w jednym miejscu; 
• WOW™ (Wool on Wool) – dodatkowe wzmocnienia newralgicznych punktów podatnych na przetarcia przy użyciu wełny merino; 
• T2 Anti-Shock Cushioning – gwarantuje świetnią amortyzację wstrząsów. 

Skarpety do butów górskich  – wełniane czy syntetyczne? 

Materiał skarpet trekkingowych powinien zapewniać odpowiednią termoregulację, oddychalność, odprowadzanie wilgoci oraz trwałość. Należy dobrać rodzaj tkaniny do indywidualnych preferencji oraz warunków atmosferycznych. Do najbardziej popularnych włókien, z których produkuje się ten element górskiej odzieży należą:  

• wełna merino – wytwarzana z wełny nowozelandzkich owiec. Wyróżnia się miękkością (wygoda i brak ryzyka swędzenia), wysoką oddychalnością i doskonałą regulacją temperatury. Utrzymuje ciepło w chłodniejszych warunkach i zapewnia chłód w cieplejsze dni. Wełna merino świetnie odprowadza wilgoć. To pomaga utrzymać suche stopy niezależnie od intensywności wysiłku czy pogody. Ma też właściwości antybakteryjne, dzięki czemu nawet przy wielogodzinnych wyprawach unikniesz rozwoju nieprzyjemnych zapachów. Dodatkową zaletą tego rodzaju wełny jest jej antyalergiczność, dzięki czemu nie musisz obawiać się uczulenia; 
• materiały syntetyczne, np. poliester i nylon – są cenione za trwałość, odporność na ścieranie i szybkie schnięcie. Włókna syntetyczne charakteryzuje też dobra oddychalność i zdolność do szybkiego odprowadzania wilgoci; 
• mieszanki materiałów – wiele skarpet trekkingowych jest produkowanych z mieszanki różnych włókien, w celu połączenia ich korzyści. Przykładowo skarpety syntetyczne z dodatkiem wełny merino gwarantują termoregulację, oddychalność i trwałość. Z kolei domieszka spandexu pozwala zachować pierwotny kształt skarpet i ogranicza np. problem marszczenia się; 
• bambus – skarpety wykonane z włókien bambusa zyskują na popularności wśród miłośników outdooru z uwagi na naturalne właściwości antybakteryjne, miękkość i dobre odprowadzanie wilgoci. 

Dlaczego należy unikać zakładania bawełnianych skarpet na górskie wędrówki? 

Bawełna jest materiałem, który ma tendencje do zatrzymywania wilgoci. To oznacza, że bawełniane skarpetki będą absorbować pot, a przez to utrzymywać mokre stopy. Efekt? Stopy są bardziej podatne na otarcia, odciski i odmrożenia. Bawełna nie zapewnia dobrej oddychalności. Z tego powodu przy aktywności o wysokiej intensywności czy w ciepłe dni może prowadzić do nadmiernego pocenia się. Przez to będzie zwiększać dyskomfort i ryzyko pęcherzy. Poza tym, skarpety z bawełny wolniej schną w porównaniu do innych materiałów. Tym samym, oprócz braku odpowiedniej izolacji termicznej i potęgowaniu uczucia zimna, sprzyja rozwojowi bakterii i nieprzyjemnego zapachu.  

Skarpety trekkingowe – krótkie czy długie? 

Na rynku dostępne są zarówno skarpety trekkingowe: 

• krótkie – równe lub niewiele wystające ponad mankiet butów; 
• model typu crew do wysokości 1/3 łydki; 
• sięgające do połowy łydki;  
• wysokie pod kolano (tzw. podkolanówki).  

Wysokość skarpet do chodzenia po górach należy dopasować do wysokości swoich butów trekkingowych czy turystycznych. Powinny być na tyle długie, aby chronić skórę przed ocieraniem się bezpośrednio o obuwie. Generalnie, bardzo niskie skarpetki to słaba ochrona przed otarciami skóry o buty. Najlepiej  sprawdzą się z lekkim obuwiem turystycznym o niskim kroju czy butami trailowymi do biegania . Skarpetki górskie zakrywające kostkę zapewniają lepszą ochronę przez uszkodzeniami skóry. Są odpowiednie do butów o niskim i średnim kroju. Skarpety trekkingowe kończące się kilka centymetrów powyżej kości kostki (tzw. model crew) są najpopularniejszym rozwiązaniem. Skutecznie chronią przed otarciami w butach z wysokimi mankietami. Nie ma jednak przeciwskazań, aby zakładać je do modeli o niskim kroju. Z kolei podkolanówki świetnie sprawdzą się podczas trekkingu i wspinaczki górskiej.

Wysokie skarpety chronią przed otarciami goleni powodowanymi przez cholewkę masywnych butów górskich. Stanowią dodatkowe zabezpieczenie łydki przed skaleczeniami czy ukąszeniami oraz pomagają utrzymać ciepło podczas nocnej wspinaczki lub w trakcie przemierzania lodowców. 

Jak dopasować rozmiar skarpet do chodzenia po górach? 

Prawidłowo dopasowany rozmiar skarpet trekkingowych jest kluczowy dla zapewnienia wysokiego komfortu podczas wędrówek po górach. Zacznij od zmierzenia długości obu stóp. Przygotuj kartkę papieru, miarkę krawiecką oraz długopis/ołówek. Postaw prawą stopę na kartce, zaznacz koniec najdłuższego palca oraz pięty i zmierz odległość między tymi dwoma punktami. Powtórz to samo z lewą stopą. Otrzymane wyniki porównaj z tabelą rozmiarów opracowaną dla konkretnego modelu lub kategorii produktów wybranej marki.  

Podczas przymierzania skarpet trekkingowych zwróć uwagę na to, czy dobrze przylegają do stopy i zapewniają jej odpowiednie wsparcie. Nie powinny powodować żadnego dyskomfortu, punktów ucisku, ani też być zbyt luźne. Unikaj modeli z nadmierną ilością materiału, który w trakcie wędrówki może się marszczyć i powodować bolesne odciski lub otarcia. Sprawdź, czy skarpety trekkingowe posiadają anatomiczne wyprofilowanie dla każdej stopy – może to podnieść precyzję dopasowania oraz komfort noszenia. Skarpeta jest odpowiednio dobrana, gdy jej pięta dokładnie pokrywa się z piętą stopy. 

Jakie skarpety wybrać na letnie, a jakie na zimowe wędrówki? 

Przy zakupie letnich lub zimowych skarpet na piesze wędrówki należy pamiętać o kilku ważnych czynnikach, takich jak:

• grubość,
• długość,
• oddychalność,
• szybkie odprowadzanie wilgoci,
• czas schnięcia,
• amortyzacja,
• trwałość,
• dopasowanie.

Nie bez znaczenia są też takie kwestie, jak długość wyprawy, panujące i spodziewane warunki atmosferyczne oraz terenowe i osobiste preferencje. Ważne jest, aby pamiętać, że procentowa zawartość każdego materiału użytego do produkcji konkretnego modelu może się różnić w zależności od rodzaju aktywności i warunków pogodowych. Dlatego ważne jest, aby znaleźć mieszankę, która najlepiej będzie spełniać Twoje oczekiwania. 

Skarpety trekkingowe na lato 

Latem na górskich ścieżkach najlepiej sprawdzą się skarpety mające w składzie wełnę merino i syntetyki lub wykonane całkowicie z mieszanki włókien syntetycznych. W pierwszym przypadku warto szukać letnich skarpet trekkingowych zawierających np. 50-65% włókien z cienkiej wełny merynoskiej, połączonej z nylonem oraz domieszką spandexu (2-5%). Dlaczego wełna merino sprawdzi się w upalne dni? Wynika to ze wspomnianych już właściwości termoregulacyjnych, dzięki którym materiał chroni zarówno przed przegrzaniem, jak i wychłodzeniem. Z kolei skarpety górskie na lato wyprodukowane w 100% z włókien syntetycznych najczęściej zawierają mieszankę poliestru, nylonu i spandexu lub poliestru, nylonu, akrylu i elastanu. Taki skład wpływa na trwałość i elastyczność skarpet, ale też ich dobrą oddychalność.  

Niezależnie od materiału, na letnie wyprawy w góry postaw na lekkie i cienkie modele o klasycznej długości (crew) zapewniające dobrą cyrkulacje powietrza. 

Skarpety trekkingowe na zimę 

Aby wędrówki górskie po zaśnieżonych szlakach i w niskich temperaturach były komfortowe i satysfakcjonujące, należy sięgać po wytrzymałe skarpety trekkingowe z odpowiednią wyściółką, które będą zapewniać wysoki komfort cieplny i dobrze izolować stopy od zimna. Wybierz zimowe skarpety w góry zawierające mieszankę wełny i materiałów syntetycznych (nylon, poliester, akryl, spandex itp.) w stosunku 60-80% do 20-40%. Taki skład będzie odpowiednio utrzymywał ciepło, skutecznie odprowadzał wilgoć, zapewni trwałość, a jednocześnie komfort w naprawdę niesprzyjających warunkach pogodowych. Ponadto, wełna ma zdolność do utrzymywania ciepła, nawet gdy jest mokra, dzięki czemu gwarantuje stopom komfort w każdych warunkach. Oprócz wełny merino, warto przemyśleć zakup skarpet górskich z dodatkiem wełny z alpaki, która jest miękka i gwarantuje izolację bez zwiększania wagi. Dodatkowo, wysokiej jakości wełna z alpaki jest jeszcze lżejsza i cieplejsza, co czyni ją dobrym wyborem na zimowe wędrówki. 

Jak dbać o skarpety trekkingowe? 

Odpowiednia i systematyczna pielęgnacja skarpet trekkingowych jest ważna dla utrzymania ich w dobrym stanie, zachowania ich właściwości (np. oddychających) oraz przedłużenia ich trwałości. Zanim wypierzesz konkretny model skarpet w góry, sprawdź etykietę producenta i znajdujące się na niej zalecenia dotyczące pielęgnacji. W większości przypadków skarpety trekkingowe można prać w pralce, ale zalecane jest stosowanie delikatnego cyklu, łagodnych detergentów oraz niskiej temperatury. Ważne jest, aby przewrócić je na lewą stronę oraz oddzielić od innych ubrań, np. wkładając je do dedykowanego worka do prania. Pomoże to uniknąć przypadkowych uszkodzeń, rozciągnięcia czy zagnieceń. Unikaj prania w gorącej wodzie i suszenia w suszarce bębnowej, ponieważ może to spowodować skurczenie się czy utratę elastyczności tkaniny oraz stosowania wybielaczy (mogą uszkodzić materiał). Zawsze susz skarpety górskie w przewiewnym miejscu np. położone płasko na suszarce, z dala od bezpośredniego źródła wysokiej temperatury, np. słońca czy kaloryfera.