Narty czy snowboard – co wybrać na początku przygody ze sportami zimowymi? Czego się łatwiej i szybciej nauczyć, a co jest bezpieczniejsze? Poznaj najważniejsze różnice między obiema dyscyplinami, ich zalety i wady oraz sposób nauki, abyś mógł podjąć odpowiednią decyzję i nadchodzącej zimy postawić pierwsze kroki na stoku narciarskim.
Narty czy snowboard – najważniejsze różnice
Podstawową różnicą między nartami i snowboardem jest sposób jazdy oraz ilość niezbędnego sprzętu. W pierwszym przypadku korzystasz z dwóch nart i pary kijków, w drugim wystarczy jedynie deska. Oczywiście, w obu przypadkach będzie potrzebny też kask, buty, rękawiczki, gogle i odzież narciarska lub odzież snowboardowa. Jeśli chodzi o koszty sprzętu narciarskiego i snowboardowego są one podobne, dlatego gdy nie wiesz, na którą dyscyplinę się ostatecznie zdecydujesz, warto na początku korzystać z wypożyczalni.
Jazda na nartach wymaga skoordynowania pracy nóg i rąk oraz jazdy w odpowiednim rytmie, podczas gdy na snowboardzie obie nogi są przytwierdzone do jednej deski i to odpowiedni balans ciałem decyduje o prędkości i kierunku jazdy.
Pozycja na nartach zjazdowych czy biegowych jest bardziej naturalna niż w ta, którą musisz przyjąć na snowboardzie. Co ważne, jeśli najpierw postawisz na narciarstwo i z czasem będziesz chciał wypróbować snowboard, to pierwszą trudnością będzie pozbycie się nawyków z jazdy na dwóch deskach.
Na nartach łatwiej jest się zatrzymać – wystarczy odpowiednio ułożyć sprzęt czy przełożyć siłę hamowania na jedną stronę. Snowboard wymaga włożenia w manewr hamowania więcej energii – aby utrzymać się na krawędzi deski, potrzebna jest stabilna pozycja, co angażuje więcej partii mięśniowych. Jazda na dwóch deskach wiąże się też z mniejszą ilością upadków – wsparcie kijków pozwala zapobiec zagrzebaniu się w śniegu.
Kolejna różnica między deską snowboardową a nartami związana jest z szerokim zakresem możliwości, jakie dają oba sporty zimowe. Pierwszy, po opanowaniu podstaw, daje spore pole do popisu – można testować carving (szybkie zakręty) czy jazdę w snowparku pełnym ramp i przeszkód. Pod względem akrobacji, narty są mniej widowiskowym sportem (wyłączając jazdę freestyle), ale umożliwiają skitouring – łączy turystykę górską z narciarstwem, pozwala na jazdę poza utartymi szlakami. W przypadku snowboardu również można uprawiać skituring, jednak wymaga to zakupu specjalnej deski, czyli splitboardu (dzieli się na połowę i można ją używać razem z fokami – pasami tkaniny, dzięki którym można podchodzić pod górę).
Narty umożliwiają jazdę z większymi prędkościami. Rekord należy do Włocha Ivana Origone, który w zawodach Speed Ski w 2016 roku jechał 254,95 km/h. Dla porównania najszybszy snowboardzista, Francuz Edmond Plawczyk, w 2017 roku osiągnął wynik 203, 275 km/h.
Narty – zalety i wady
Niewątpliwą zaletą nart są kijki, które w trakcie postoju pozwalają się podeprzeć, a na prostych i płaskich odcinkach nie wymagają ściągania sprzętu – wystarczy się nimi odpychać, aby jechać dalej. Poruszając się na nartach angażujesz głównie dolne partie ciała, ze szczególnym naciskiem na mięśnie nóg (zwłaszcza mięśnie czworogłowe uda), jednak udział w ruchu mają też pośladki, uda i łydki oraz ramiona.
Wadą jazdy na nartach jest to, że w znacznym stopniu obciąża kolana, dlatego jeśli zmagasz się z dolegliwościami z ich strony, lepszym rozwiązaniem będzie snowboard. Jazda na nartach sprawdzi się też lepiej w przypadku osób mających problem ze stawami, zwłaszcza nadgarstkami czy obręczą barkową.
Snowboard – zalety i wady
Jesteś miłośnikiem windsurfingu czy wakeboardingu lub między wiosną a jesienią nie rozstajesz się z deskorolką? Nauka jazdy na snowboardzie będzie dla ciebie prostsza i przyjemniejsza z uwagi na podobne ułożenie ciała i konieczność utrzymania odpowiedniego balansu oraz równowagi. Masz problemy z kolanami? Również deska snowboardowa to lepszy sport zimowy dla ciebie, gdyż mniej obciąża te stawy z uwagi na równomierne przytwierdzenie obu nóg do jednej deski. Gdy jednak występują u ciebie problemy z nadgarstkami, stawami skokowymi czy obręczą barkową, to mniej ryzykowna i obciążające będzie dla ciebie narciarstwo zjazdowe czy biegowe.
Jeżdżąc na desce snowboardowej angażujesz takie mięśnie, jak: plecy, brzuch, pośladki, uda, łydki, stawy skokowe oraz mięśnie obręczy biodrowej.
W przypadku deski snowboardowej sporą niedogodnością na początku może być jazda wyciągiem orczykowym/krzesełkowym, gdzie do wsiadania i zsiadania niezbędne jest odpowiednie balansowanie ciałem. Jazda gondolą to z kolei konieczność wpięcia i wypięcia się z wiązań, co zajmuje snowboardziście więcej czasu niż narciarzowi. Inną wadą snowboardu jest brak kijków, które w trakcie odpoczynku pozwoliłyby utrzymać pozycję, a na płaskich odcinkach umożliwiły kontynuowanie jazdy (proste podłoże wymaga zwykle odpięcia sprzętu i poszukiwania kolejnej górki do zjazdu).
Który sport zimowy jest łatwiejszy i bezpieczniejszy?
Bezpieczeństwo oraz łatwość przyswajania techniki jazdy w przypadku nart i snowboardu to w dużej mierze kwestia indywidualna, dlatego nie można jednoznacznie określić, która dyscyplina będzie dla ciebie lepsza na początek przygody ze sportami zimowymi. Narty statystycznie są bardziej kontuzjogenne niż jazda na desce snowboardowej, co jest pochodną m.in.: niezależnej pracy nóg i rąk od siebie, a to może prowadzić do ich rozjeżdżania się czy krzyżowania i w efekcie do niebezpiecznych upadków. Stąd tak ważne jest posiadanie kasku narciarskiego czy ochraniaczy na kolana. Warto też mieć ważne ubezpieczenie OC, które w razie spowodowania przez ciebie wypadku pokryje koszty odszkodowania.
W przypadku snowboardu, obie nogi są przytwierdzone do jednej deski, co odrzuca konieczność odpowiedniej synchronizacji kończyn, a tym samym zmniejsza ryzyko poważnych urazów/kontuzji. Z drugiej strony upadki do tyłu lub do przodu mogą powodować dolegliwości kręgosłupa czy urazy nadgarstków lub kości ogonowej. Aby zniwelować ryzyko kontuzji, należy używać ochraniacza na plecy, czyli tzw. żółwia oraz usztywnianych rękawic snowboardwych. Spore znaczenie w kwestiach bezpieczeństwa na stoku na również umiejętność dopasowania prędkości i stylu jazdy do warunków pogodowych, warunków na stoku/trasie oraz wybór trasy do poziomu umiejętności i zachowanie ostrożności przy takich manewrach jak skręty czy wyprzedzanie.
Jak się przygotować do jazdy na nartach lub snowboardzie? Porady dla początkujących
Na początek nauki jazdy na nartach lub snowboardzie postaw na sprzęt z wypożyczalni i lekcje z instruktorem (indywidualne lub grupowe), aby poznać najważniejsze zasady i technikę jazdy. Możesz też poprosić doświadczonego znajomego, aby dał ci kilka lekcji jazdy na jednej lub dwóch deskach. Po kilku sesjach treningowych łatwiej będzie ci podjąć decyzję, który sport zimowy bardziej ci odpowiada. Wtedy też warto dobrać własny sprzęt narciarski lub snowboardowy, aby był skrojony na miarę indywidualnych potrzeb i w pełni pozwalał cieszyć się korzyściami oraz zaletami aktywności na świeżym powietrzu.
W przypadku dzieci świetnym wyborem będzie szkółka narciarska i rozpoczęcie przygody z zimowymi sportami właśnie od dwóch desek – technika jest bardziej intuicyjna. Naukę jazdy na nartach zaleca się dzieciom od 3 r.ż., z kolei na snowboardzie można zacząć naukę w wieku 4-6 lat.
Niezależnie od tego, jaki sport zimowy – narty czy snowboard wybierzesz, w obu przypadkach niezbędne jest odpowiednie przygotowanie fizyczne do sezonu, które pozwala uelastycznić i wzmocnić mięśnie, a dzięki temu zmniejszy ryzyko urazu/kontuzji czy opóźnionych boleści mięśniowych (DOMS-y, czyli tzw. zakwasy). Najlepiej tego typu treningi zacząć przynajmniej 1,5 miesiąca przed pierwszym wejściem na stok. Dzięki takim ćwiczeniom, jak: przysiad z obciążeniem (np. sztangą, kettebell, hantlami), martwy ciąg (np. obunóż lub na jednej nodze), odwodzenie i przywodzenie ud na maszynie, wiosłowanie, skoki pylometryczne (np. wskoki i zeskoki z podwyższenia typu box), krzesełko (siad przy ścianie w pozycji przypominającej siedzenie na krześle) czy różne wersje podporu na przedramionach (tzw. plank lub deska). Jeśli wybierzesz snowboard, niezbędne będą ćwiczenia wzmacniające plecy, nadgarstki i barki (np. deska na dłoniach, wiosłowanie, wznosy boczne i frontalne, wyciskanie oburącz lub jednorącz nad głowę).
Gdzie pojechać na pierwsze narty lub snowboard?
Na początek przygody z nartami lub snowboardem wybieraj miejsca przystosowane do nauki jazdy na dwóch lub jednej desce. Najlepsze będą łagodne, szerokie stoki, na których nie ma dużego ruchu i są przygotowane trasy dla osób początkujących.
Narty czy snowboard – jeśli zmagasz się z tym dylematem przed rozpoczęciem sezonu zimowego, możesz zdecydować się wypróbować obie dyscypliny. Co ważne, nie ma limitu wieku, w którym możesz zacząć się uczyć jazdy na nartach czy desce snowboardowej. A zalet i korzyści z przebywania w zimie na świeżym powietrzu oraz regularnego ruchu jest wiele – od dotlenienia organizmu i zwiększenia odporności na infekcje przez poprawę koordynacji, koncentracji i kondycji po lepszy nastrój i walkę z zimową chandrą.