Pasy w judo – co oznaczają? Jak zdobywa się stopnie w judo?

Pasy w judo odgrywają kluczową rolę w symbolice tego sportu, odzwierciedlając poziom zaawansowania zawodnika oraz jego doświadczenie. Każdy kolor pasa, od białego do czerwonego, obrazuje drogę, jaką zawodnik musi przejść – od nowicjusza, który dopiero stawia pierwsze kroki na macie, po mistrza, który osiągnął wysoki poziom techniczny i duchowy. Każdy stopień to nie tylko test umiejętności, ale także sprawdzian wytrwałości, samodyscypliny i zaangażowania. Dowiedz się, jakie są kolory pasów w judo, co oznaczają oraz w jaki sposób osiąga się kolejny stopień w tej sztuce walki.

Pasy w judo – historia

Judo opracowane przez Jigorō Kanō w 1882 roku było rozwinięciem tradycyjnego japońskiego jujutsu. Japoński pedagog skupił się na opracowaniu technik, które zamiast zagrażać zdrowiu i życiu w brutalnej walce wręcz, będą kształtować umysł i ciało oraz promować wartości takie jak szacunek, uczciwość i wytrwałość.

Kano wprowadził system uczniowski i mistrzowski jako sposób na oznaczanie poziomów umiejętności oraz motywowanie uczniów do dalszego rozwoju. Czarny pas pojawił się w 1886 roku. W latach 30. XX wieku zaczęto stosować szósty, siódmy i ósmy stopień yudansha, a w 1943 roku pojawiły się pasy dla dziewiątego i dziesiątego stopień czarnego pasa.

Kolorowe pasy w judo (żółty, pomarańczowy, zielony, niebieski i fioletowy), dzięki którym można bardziej szczegółowo poznać stopień zaawansowania ucznia, to zasługa Mikinosuke Kawaishi’ego, nauczyciela judo pracującego we Francji.

Co oznaczają pasy w judo?

Pasy w judo, znane również jako obi, pełnią istotną rolę w hierarchii i rozwoju zawodników. Oznaczają one poziom zaawansowania, doświadczenia i umiejętności, ale są także odzwierciedleniem postawy, dyscypliny i filozofii tego sportu walki . Każdy kolor pasa ma swoje znaczenie i symbolizuje etap, który judoka przeszedł jako zawodnik.

Biały pas oznacza początek drogi. Symbolizuje czystość i niewinność, a także świeżość umysłu i gotowość do nauki podstaw judo. Na tym etapie zawodnik poznaje podstawowe zasady bezpieczeństwa i etykiety na macie, ukłony, poruszanie się na macie, itp.

Żółty pas w judo to symbol rozpoczęcie rozwoju. Judoka opanowuje pierwsze umiejętności techniczne, podstawowe rzuty (nage-waza), techniki kontroli (katame-waza) oraz zaczyna uczestniczyć w sparingach.

Pomarańczowy pas jest oznaką postępu. Wskazuje na dalszy rozwój umiejętności technicznych oraz większe zaangażowanie w naukę. Zawodnik zdobywa coraz większą biegłość w technikach i doskonali swoje umiejętności. Zna już więcej technik rzutów i chwytów, a także rozwija strategię walki.

Zielony pas w judo wskazuje na dojrzałość techniczną. Judoka jest bardziej biegły w różnych technikach, w tym posiada m.in.: większą kontrolę nad technikami rzutów oraz efektywnie wykorzystuje je w walce.

Niebieski pas symbolizuje stabilność i solidność umiejętności oraz większą biegłość w technikach. Zawodnik posiadający niebieski pas opanował zaawansowane techniki i nabiera doświadczenia w walce na wyższym poziomie. Zdobywa też większą płynność i precyzję, stając się bardziej wszechstronnym zawodnikiem.

Brązowy pas w judo symbolizuje ostatni stopień uczniowski przed zdobyciem czarnego pasa. Judoka jest na zaawansowanym poziomie i wykazuje dużą znajomość technik oraz strategii walki. Ten stopień oznacza gotowość do zdawania egzaminu na stopień mistrzowski (dan).

Czarny pas wskazuje na najwyższy poziom techniczny i duchowy. Judoka osiągnął wysoki poziom umiejętności, doświadczenia i wiedzy o judo.

Czerwony pas w judo jest symbolem najwyższego poziomu mistrzostwa, który odzwierciedla ogromne umiejętności, doświadczenie i wkład w rozwój tej sztuki walki. Zdobycie czerwonego pasa to wybitne osiągnięcie, które wymaga lat praktyki, nauczania i zaangażowania w społeczność judo.

Kolory pasów a stopnie kyu oraz dan w  judo

Judo jako pierwsza sztuka walki zaczęła stosować podział na stopnie uczniowskie (kyu) oraz mistrzowskie (dan). Istnieje sześć podstawowych stopni kyu, z których każdy jest powiązany z konkretnym kolorem pasa. Stopnie mistrzowskie w judo, czyli dan, to poziomy, które przyznaje się po osiągnięciu najwyższego stopnia uczniowskiego (1 kyu – brązowy pas). Oznaczają one zaawansowane umiejętności techniczne, wiedzę oraz głębokie zrozumienie filozofii i zasad judo. Stopnie te są symbolizowane przez pasy w kolorze czarnym (1-5 dan), biało-czerwonym (6-8 dan) oraz czerwonym (9 i 10 dan).

Kyu – stopnie uczniowskie

Stopnie uczniowskie są kluczowym etapem w rozwoju każdego judoki. Wskazują na postęp w nauce technik, umiejętności oraz rozwoju fizycznym i duchowym, a ich zdobycie wymaga regularnych treningów, zdawania egzaminów oraz zaangażowania w doskonalenie swoich umiejętności.

Oto poszczególne stopnie kyu i odpowiadające im kolory pasów:

• 6 kyu, rokyu – pas biały,
• 5 kyu, gokyu – pas żółty,
• 4 kyu, yonkyu – pas pomarańczowy,
• 3 kyu, sankyu – pas zielony,
• 2 kyu, nikyu – pas niebieski,
• 1 kyu, ikkyu – pas brązowy.

Dan – stopnie mistrzowskie

Stopnie mistrzowskie, od 1. do 10. dan, są uznaniem za wieloletni rozwój w judo oraz zaangażowanie w nauczanie tej sztuki walki. Najwyższy możliwy stopień mistrzowski w judo to 10 dan, czyli czerwony pas, który jest przyznawany jedynie wyjątkowym osobom za ich szczególny wkład w rozwój i popularyzację tego sportu na światową skalę. Jest to niezwykle rzadki honor i symbol najwyższej doskonałości.

Oto stopnie mistrzowskie w judo:

• 1 dan, shodan – pas czarny,
• 2 dan, nidan – pas czarny,
• 3 dan, sandan – pas czarny,
• 4 dan, yodan – pas czarny,
• 5 dan, godan – pas czarny,
• 6 dan, rokudan – pas czerwono-biały,
• 7 dan, shichidan – pas czerwono-biały,
• 8 dan, hachidan – pas czerwono-biały,
• 9 dan, kyudan – pas czerwony,
• 10 dan, judan – pas czerwony.

Jak zdobywa się stopnie w judo?

Zdobywanie stopni w judo, zarówno uczniowskich (kyu), jak i mistrzowskich (dan), jest złożonym procesem, który wymaga regularnego treningu, samodyscypliny, postępu w rozwoju odpowiednich technik, a także zaliczenia odpowiednich egzaminów sprawdzających, czy dany zawodnik opanował umiejętności wymagane na dany stopień.

O możliwości podejścia do egzaminu, umożliwiającego awans na wyższy stopień, decyduje trener lub instruktor, którego dany zawodnik jest podopiecznym, na podstawie m.in.: stażu treningowego i zaangażowania, opanowania umiejętności technicznych i wiedzy na temat judo. W niektórych szkołach i organizacjach uczestnictwo w zawodach i uzyskiwanie dobrych wyników może być także częścią procesu zdobywania kolejnych stopni (zwykle może przyspieszyć możliwość podejścia do egzaminu).

Jeśli chodzi o stopnie dan, egzaminy stosuje się od 1. do 6. stopnia mistrzowskiego (w Polsce wytyczne określa „Regulamin uzyskiwania stopni judo” opracowany przez Polski Związek Judo). Stopnie 7 i 8 mają charakter honorowy i są przyznawane przez kontynentalne federacje (m.in.: Europejską Unię Judo – EJU) na wniosek związków krajowych. Z kolei o uzyskaniu 9. i 10. stopnia dan decyduje Międzynarodowa Federacja Judo (IJF) po złożeniu odpowiednich wniosków przez federacje kontynentalne.