Pasy w judo – co oznaczają? Jak zdobywa się stopnie w judo?

Pasy w judo odgrywają kluczową rolę w symbolice tego sportu, odzwierciedlając poziom zaawansowania zawodnika oraz jego doświadczenie. Każdy kolor pasa, od białego do czerwonego, obrazuje drogę, jaką zawodnik musi przejść. Od nowicjusza, który dopiero stawia pierwsze kroki na macie, po mistrza, który osiągnął wysoki poziom techniczny i duchowy. Każdy stopień to nie tylko test umiejętności, ale także sprawdzian wytrwałości, samodyscypliny i zaangażowania. Dowiedz się, jakie są kolory pasów w judo, co oznaczają oraz w jaki sposób osiąga się kolejny stopień w tej sztuce walki.

Pasy w judo – historia

Judo opracowane przez Jigorō Kanō w 1882 roku było rozwinięciem tradycyjnego japońskiego jujutsu. Japoński pedagog skupił się na opracowaniu technik, które zamiast zagrażać zdrowiu i życiu w brutalnej walce wręcz, będą kształtować umysł i ciało oraz promować wartości takie jak szacunek, uczciwość i wytrwałość.

Kano wprowadził system uczniowski i mistrzowski jako sposób na oznaczanie poziomów umiejętności oraz motywowanie uczniów do dalszego rozwoju. Czarny pas pojawił się w 1886 roku. W latach 30. XX wieku zaczęto stosować szósty, siódmy i ósmy stopień yudansha. W 1943 roku pojawiły się pasy dla dziewiątego i dziesiątego stopień czarnego pasa.

Kolorowe pasy w judo (żółty, pomarańczowy, zielony, niebieski i fioletowy) to zasługa Mikinosuke Kawaishi’ego, nauczyciela judo pracującego we Francji. Dzięki różnym barwom można szczegółowo poznać stopień zaawansowania ucznia.

Co oznaczają pasy w judo?

Pasy w judo, znane również jako obi, pełnią istotną rolę w hierarchii i rozwoju zawodników. Oznaczają one poziom zaawansowania, doświadczenia i umiejętności, ale są także odzwierciedleniem postawy, dyscypliny i filozofii tego sportu walki . Każdy kolor pasa ma swoje znaczenie i symbolizuje etap, który judoka przeszedł jako zawodnik.

Biały pas oznacza początek drogi. Symbolizuje czystość i niewinność, a także świeżość umysłu i gotowość do nauki podstaw judo. Na tym etapie zawodnik poznaje podstawowe zasady bezpieczeństwa i etykiety na macie, ukłony, poruszanie się na macie, itp.

Żółty pas w judo to symbol rozpoczęcie rozwoju. Judoka opanowuje pierwsze umiejętności techniczne, podstawowe rzuty (nage-waza), techniki kontroli (katame-waza) oraz zaczyna uczestniczyć w sparingach.

Pomarańczowy pas jest oznaką postępu. Wskazuje na dalszy rozwój umiejętności technicznych oraz większe zaangażowanie w naukę. Zawodnik zdobywa coraz większą biegłość w technikach i doskonali swoje umiejętności. Zna już więcej technik rzutów i chwytów, a także rozwija strategię walki.

Zielony pas w judo wskazuje na dojrzałość techniczną. Judoka jest bardziej biegły w różnych technikach, w tym posiada m.in.: większą kontrolę nad technikami rzutów oraz efektywnie wykorzystuje je w walce.

Niebieski pas symbolizuje stabilność i solidność umiejętności oraz większą biegłość w technikach. Zawodnik posiadający niebieski pas opanował zaawansowane techniki i nabiera doświadczenia w walce na wyższym poziomie. Zdobywa też większą płynność i precyzję, stając się bardziej wszechstronnym zawodnikiem.

Brązowy pas w judo symbolizuje ostatni stopień uczniowski przed zdobyciem czarnego pasa. Judoka jest na zaawansowanym poziomie i wykazuje dużą znajomość technik oraz strategii walki. Ten stopień oznacza gotowość do zdawania egzaminu na stopień mistrzowski (dan).

Czarny pas wskazuje na najwyższy poziom techniczny i duchowy. Judoka osiągnął wysoki poziom umiejętności, doświadczenia i wiedzy o judo.

Czerwony pas w judo jest symbolem najwyższego poziomu mistrzostwa. Odzwierciedla ogromne umiejętności, doświadczenie i wkład w rozwój tej sztuki walki. Zdobycie czerwonego pasa to wybitne osiągnięcie, które wymaga lat praktyki, nauczania i zaangażowania w społeczność judo.

Kolory pasów a stopnie kyu oraz dan w  judo

Judo jako pierwsza sztuka walki zaczęła stosować podział na stopnie uczniowskie (kyu) oraz mistrzowskie (dan). Istnieje sześć podstawowych stopni kyu, z których każdy jest powiązany z konkretnym kolorem pasa. Stopnie mistrzowskie w judo, czyli dan, to poziomy, które przyznaje się po osiągnięciu najwyższego stopnia uczniowskiego (1 kyu – brązowy pas). Oznaczają one zaawansowane umiejętności techniczne, wiedzę oraz głębokie zrozumienie filozofii i zasad judo. Stopnie te są symbolizowane przez pasy w kolorze czarnym (1-5 dan), biało-czerwonym (6-8 dan) oraz czerwonym (9 i 10 dan).

Kyu – stopnie uczniowskie

Stopnie uczniowskie są kluczowym etapem w rozwoju każdego judoki. Wskazują na postęp w nauce technik, umiejętności oraz rozwoju fizycznym i duchowym. Ich zdobycie wymaga regularnych treningów, zdawania egzaminów oraz zaangażowania w doskonalenie swoich umiejętności.

Oto poszczególne stopnie kyu i odpowiadające im kolory pasów:

• 6 kyu, rokyu – pas biały,
• 5 kyu, gokyu – pas żółty,
• 4 kyu, yonkyu – pas pomarańczowy,
• 3 kyu, sankyu – pas zielony,
• 2 kyu, nikyu – pas niebieski,
• 1 kyu, ikkyu – pas brązowy.

Dan – stopnie mistrzowskie

Stopnie mistrzowskie – od 1. do 10. dan, są uznaniem za wieloletni rozwój w judo oraz zaangażowanie w nauczanie tej sztuki walki. Najwyższy możliwy stopień mistrzowski w judo to 10 dan, czyli czerwony pas. Przyznaje się go jedynie wyjątkowym osobom za ich szczególny wkład w rozwój i popularyzację tego sportu na światową skalę. Jest to niezwykle rzadki honor i symbol najwyższej doskonałości.

Oto stopnie mistrzowskie w judo:

• 1 dan, shodan – pas czarny,
• 2 dan, nidan – pas czarny,
• 3 dan, sandan – pas czarny,
• 4 dan, yodan – pas czarny,
• 5 dan, godan – pas czarny,
• 6 dan, rokudan – pas czerwono-biały,
• 7 dan, shichidan – pas czerwono-biały,
• 8 dan, hachidan – pas czerwono-biały,
• 9 dan, kyudan – pas czerwony,
• 10 dan, judan – pas czerwony.

Jak zdobywa się stopnie w judo?

Zdobywanie stopni w judo, zarówno uczniowskich (kyu), jak i mistrzowskich (dan), jest złożonym procesem, który wymaga:

• regularnego treningu,
• samodyscypliny,
• postępu w rozwoju odpowiednich technik,
• zaliczenia odpowiednich egzaminów sprawdzających, czy dany zawodnik opanował umiejętności wymagane na dany stopień.

O możliwości podejścia do egzaminu, umożliwiającego awans na wyższy stopień, decyduje trener lub instruktor, którego dany zawodnik jest podopiecznym. Ma na to wpływ m.in.: staż treningowy i zaangażowanie, opanowanie umiejętności technicznych i wiedza na temat judo. W niektórych szkołach i organizacjach uczestnictwo w zawodach i uzyskiwanie dobrych wyników może być także częścią procesu zdobywania kolejnych stopni. Zwykle może przyspieszyć możliwość podejścia do egzaminu.

Jeśli chodzi o stopnie dan, egzaminy stosuje się od 1. do 6. stopnia mistrzowskiego. W Polsce wytyczne określa „Regulamin uzyskiwania stopni judo” opracowany przez Polski Związek Judo. Stopnie 7. i 8. mają charakter honorowy. Są przyznawane przez kontynentalne federacje (m.in.: Europejską Unię Judo – EJU) na wniosek związków krajowych. Z kolei o uzyskaniu 9. i 10. stopnia dan decyduje Międzynarodowa Federacja Judo (IJF) po złożeniu odpowiednich wniosków przez federacje kontynentalne.