Siatkówka w Polsce od lat cieszy się ogromnym zainteresowaniem z uwagi na wiele sukcesów męskiej i damskiej reprezentacji narodowej, jak i świetne wyniki krajowych zespołów w klubowych rozgrywkach międzynarodowych. Jednak aby gra, niezależnie od wieku czy poziomu umiejętności, była efektywna i satysfakcjonująca, niezbędna jest dobra piłka do siatkówki. Poznaj rodzaje piłek do siatkówki oraz dowiedz się, jakie parametry należy wziąć pod uwagę przy zakupie, aby cieszyć się grą i podnosić swoje umiejętności.
Piłka do siatkówki – charakterystyka
Piłka do gry w siatkówkę składa się z zewnętrznej osłony produkowanej ze skóry naturalnej, skóry syntetycznej lub tworzywa syntetycznego (np. PU). Obecnie najczęściej wykonuje się piłki z osłoną ze skóry syntetycznej z uwagi na ich wysoką trwałość, komfort i dobre właściwości odbicia oraz odporność na wchłanianie wilgoci. Modele halowe mogą być dodatkowo pokryte miękką i wytrzymałą mikrofibrą, która zapewnia odpowiednią kontrolę piłki.
Piłki do siatkówki dla dzieci w wieku od 6 do 9 lat i początkujących graczy zwykle są pokryte miękką pianką zaprojektowaną tak, aby zmniejszyć bolesność związaną z odbiciem piłki zwłaszcza sposobem dolnym (tzw. dyszlem), dzięki czemu łatwej jest przyzwyczaić przedramiona do tego elementu gry.
Piłka do siatkówki składa się ze sklejonych, zszytych lub zgrzewanych ze sobą paneli (8, 10 lub 18). Zwykle piłki do siatki dostępne są w jasnych, kontrastowych kolorach – 2 lub 3 barwy występują w siatkówce halowej, a 3-kolorowe są piłki w siatkówce plażowej (np. biały/granatowy/żółty, granatowy/żółty, biały/czerwony/zielony). Ma to zapewnić dobrą widoczność w hali lub na zewnątrz.
Wewnątrz piłki do siatki znajduje się pęcherz butylowy lub lateksowy. Pierwszy typ wykorzystywany jest głównie w piłkach do gry na hali w profesjonalnych rozgrywkach z uwagi na utrzymywanie odpowiedniego ciśnienia przed długi czas. Z kolei pęcherze lateksowe występują zwykle w piłkach do gry rekreacyjnej, dla dzieci i młodzieży, ponieważ są lżejsze. Ich wadą jest mniejsza odporność na spadki ciśnienia, przez co wymagają częstszego pompowania. Dodatkowo pęcherz piłce do siatki otoczony jest bawełnianą lub nylonowa warstwą, co ma za zadanie zapewniać odpowiednią amortyzację piłki w momencie odbicia.
W oficjalnych meczach, zarówno klubowych, jak i reprezentacji narodowych, używa się wyłącznie piłek zatwierdzonych przez FIVB (Fédération Internationale de Volleyball – Międzynarodowa Federacja Piłki Siatkowej). Piłki do siatkówki certyfikowane przez FIVB spełniają wymagania dotyczące rozmiaru, wagi, materiału, liczby paneli czy wysokości odbicia. Standardowa piłka do siatkówki mierzy 65-67 cm w obwodzie i waży 260-280 g. Zgodnie z wytycznymi FIVB, ciśnienie w piłce do piłki siatkowej powinno wynosić 4,3-4,6 PSI (0,3-0,325 kgf/cm2).
Rozmiary piłek do siatkówki
Piłki do siatkówki różnią się rozmiarem w zależności od kategorii wiekowej i poziomu gry:
- rozmiar 5 – przeznaczony jest dla doświadczonych graczy od 15 r. ż. oraz dla seniorów i seniorek. Obwód wynosi 65-67 cm, a waga 260-280 g;
- rozmiar 4 – dedykowany do mini siatkówki dla dzieci w wieku szkolnym. Standardowy obwód: 62-64 cm;
- piłka do gry na hali dla młodzieży (juniorek i juniorów 10-14 lat). Obwód: 63-65 cm, waga: 230-250 g;
- piłka dla najmłodszych zawodników w wieku 4-6 lat waży od 180 do 200 g;
- piłka do siatkówki plażowej ma obwód 66-68 cm, a jej waga wynosi 260-280 g.
Warto podkreślić, że piłki do siatkówki mogą mieć ten sam rozmiar, ale nie oznacza to, że ważą tyle samo. Przykładowo, piłka w rozmiarze 5 dla profesjonalistów waży 260-280 g, a szkolna piłka do gry na hali dla dzieci w rozmiarze 5 waży od 160 do 220 g (w zależności od kategorii wiekowej). Dlatego należy wybrać piłkę o odpowiednich parametrach do umiejętności i wieku gracza, aby zapewnić mu komfortową i bezpieczną grę. Szczególnie ważne jest to na początku przygody z siatkówką. Jeśli damy dzieciom piłkę, która jest zbyt ciężka dla ich barków i ramion lub zbyt mała dla odpowiedniej koordynacji, nie tylko zwiększymy ich podatność na kontuzje, ale i nieefektywne zagrania. Dotyczy to przykładowo podawania piłki do innego gracza z tego samego zespołu, jak i przebijania piłki nad siatką.
Jaką piłkę do siatkówki wybrać? Rodzaje piłek do siatki
Wyróżniamy dwa rodzaje piłek do siatkówki:
- halowe,
- plażowe.
Jak same nazwy wskazują, pierwsze są dedykowane grze w obiektach sportowych o twardej nawierzchni (np. parkiet), a drugie używa się najczęściej podczas gry na piasku (siatkówka plażowa), jak i w trakcie rekreacyjnych zabaw w plenerze.
Czym się rożni piłka do siatkówki plażowej od zwykłej?
Istotną różnicą jest poziom ciśnienia – w piłkach plażowych są to wartości między 0,175 a 0,225 kg/cm2, natomiast w modelach halowych 0,300- 0,325 kg/cm2. Obie piłki mają też inną wysokością odbicia – dla plażowej parametr ten wynosi 53-61 cm, a w przypadku wersji halowej 60-66 cm. Piłki do plażówki są zwykle większe niż piłki do gry na hali i są zaprojektowane tak, aby lepiej poruszały się na otwartej przestrzeni. Są też odporne na warunki atmosferyczne podczas gry na piasku i wietrze. Mają zazwyczaj wytrzymałe i odporne na wilgoć osłony ze skóry syntetycznej, które chronią je przed uszkodzeniami spowodowanymi przez piasek, kamienie, deszcz i promienie słoneczne. Posiadają zszywane panele (10-18), podczas gdy w piłkach halowych jest ich 8, 10 lub 18 i są one najczęściej szyte lub klejone.
Jak prawidłowo napompować piłkę do siatkówki?
Odpowiednie napompowanie piłki do siatkówki jest kluczowe dla jej trwałości i zachowania się podczas odbicia sposobem górnym lub dolnym, zagrywki czy uderzenia w ataku, co bezpośrednio wiąże się też z efektywnością i komfortem gry. Nadmierne napompowanie piłki do siatkówki może powodować jej odkształcenie lub pęknięcie oraz zwiększa ryzyko bolesności i kontuzji. Z kolei za mało napompowana piłka będzie zbyt miękka, aby odbić ją na dobrą wysokość czy nadać jej odpowiednią prędkość lotu. W obu przypadkach największym problemem będzie brak odpowiedniej kontroli nad piłką. Przed rozpoczęciem pompowania piłki, sprawdź, jakie jest zalecane ciśnienie powietrza dla konkretnego modelu. Informacje na ten temat znajdziesz zwykle na piłce lub na opakowaniu. Standardowe ciśnienie dla większości piłek do siatkówki wynosi 4,3-4,6 PSI (0,3-0,325 kgf/cm2).
Do napompowania piłki do siatkówki użyj pompki do piłek sportowych wyposażoną w igłę. Przed rozpoczęciem całej procedury, warto posmarować igłę dedykowanym olejem lub gliceryną, aby uniknąć przypadkowego uszkodzenia piłki. Po włożeniu igły do wentyla, upewnij się, że jest ona dokładnie wpięta i nie ma luzu. Zacznij stopniowo pompować powietrze stopniowo, aż uzyskasz zalecaną wartość. Możesz sprawdzać poziom ciśnienia przy użyciu manometru. Jeśli przypadkiem napompujesz za dużo powietrza, możesz delikatnie wyciągnąć igłę z wentyla i poczekać aż osiągniesz wymaganą wartość. Pamiętaj, aby przed każdym treningiem lub meczem sprawdzić ciśnienie w piłce.
Popularni producenci piłek do siatkówki – Mikasa i Molten
Mikasa i Molten to najbardziej popularni producenci piłek do siatkówki, oferujący różne modele do siatkówki plażowej, halowej czy też wersje treningowe (np. cięższe piłki treningowe dla rozgrywających). Obie te firmy cieszą się uznaniem wśród profesjonalnych zawodników, trenerów, organizatorów turniejów siatkarskich i miłośników siatkówki na całym świecie. Mikasa to japońska firma istniejąca od ponad 100 lat. Piłki do siatkówki Mikasa są znane z wysokiej jakości wykonania, precyzji oraz trwałości. Są używane w wielu międzynarodowych zawodach siatkarskich, w tym na Igrzyskach Olimpijskich. Molten to również marka pochodząca z Japonii, która słynie z innowacyjnych rozwiązań w projektowaniu piłek, mających poprawić jakość gry i precyzję uderzenia czy odbicia. Piłki do siatkówki Molten są często wybierane do zawodów międzynarodowych, ale są też powszechnie używane w różnych ligach akademickich i turniejach siatkówki na całym świecie.
Jaką piłką grają siatkarze?
Oficjalną piłką do siatkówki certyfikowaną przez FIVB jest lekka, precyzyjna i wykonana z wysokiej jakości materiałów Mikasa MVA200.
Inne profesjonalne piłki do siatki to:
- Molten FLISTATEC V5M5000 FIVB, którą gra się nią m.in.: w męskich mistrzostwach NCAA® (National Collegiate Athletic Association – zajmuje się organizacją zawodów w szkołach wyższych w USA);
- Tachikara SV5W-GOLD – piłka z wysokiej jakości skóry zatwierdzona przez NFHS (National Federation of State High School Associations – odpowiada za zawody sportowe szkól średnich w USA);
- Wilson AVP OPTX Game Ball – oficjalna piłka do siatkówki plażowej, która sprawdzi się również do codziennego użytku dla graczy o różnych stopniach zaawansowania. Zastosowano tu technologię wirowania wizualnego VST™ (Visual Spin Tech), która dzięki odpowiedniemu zestawieniu kolorów i grafice Optic Flow gwarantuje doskonałą widoczność piłki w każdych warunkach zewnętrznych.
Na Sportano.pl znajdziesz piłki do siatkówki halowej i plażowej od takich marek, jak: Mikasa, Molten, Wilson, SELECT oraz Joma. Wysokiej jakości piłki są dostępne w różnych rozmiarach, dzięki czemu z powodzeniem dopasujesz je do swoich potrzeb i umiejętności.