Przysiad bułgarski – na co działa, jakie daje efekty? Jak prawidłowo wykonać przysiad bułgarski?

Sylwia Stwora-Petela 13.11.2023 ( 06.02.2024 )

Przysiad bułgarski to wszechstronne ćwiczenie, które nie tylko pozwoli zbudować ładnie wyrzeźbione pośladki oraz wzmocnić siłę nóg. Bulgarian split squat angażuje szeroki zakres mięśni, a do tego wymaga precyzji oraz równowagi. Dowiedz się, jakie mięśnie pracują przy przysiadzie bułgarskim, jak prawidłowo go wykonać oraz jakie korzyści niesie to ćwiczenie dla kondycji i sylwetki.

Przysiad bułgarski  – na co działa?

Przysiad bułgarski to ćwiczenie unilateralne (jednostronne), które nie tylko rozwija siłę mięśni nóg, ale również angażuje wiele innych grup mięśniowych, poprawiając jednocześnie stabilność i równowagę ciała. Przypuszcza się, że nazwa ta została nadana ze względu na popularność tego typu przysiadów wśród bułgarskich sportowców, jednak nie ma jednoznacznych dowodów na to, że to ćwiczenie faktycznie wywodzi się z Bułgarii.

Jakie mięśnie pracują przy przysiadzie bułgarskim?

  • mięśnie czworogłowe uda,
  • mięśnie pośladkowe (wielki, średni i mały),
  • mięśnie proste brzucha,
  • mięśnie z grupy kulszowo-goleniowej (dwugłowy uda, półścięgnisty i półbłoniasty).

Przysiad bułgarski – efekty

Regularnie praktykowany przysiad bułgarski może przynieść szereg korzyści dla Twojego ciała, a efekty będą widoczne zarówno w lustrze, jak i w codziennych aktywnościach. Bulgarian split squat skoncentrowany jest na mięśniach nóg, zwłaszcza na czworogłowych udach. Systematyczne wykonywanie tego ćwiczenia prowadzi do wzrostu siły i masy mięśniowej tego obszaru. To ćwiczenie wielostawowego angażuje również mięśnie pośladkowe, co przyczynia się do ich ujędrnienia i wyrzeźbienia. Pomaga także zredukować cellulit. Z uwagi na to, że przysiad bułgarski wykonywany jest na jednej nodze, wymaga precyzyjnej koordynacji ruchowej, co może przekładać się na lepszą świadomość ciała i zmniejszenie dysproporcji mięśniowych między prawą a lewą stroną. Niezbędne jest zachowanie równowagi, co aktywuje mięśnie stabilizujące postawę, czego efektem jest wzmocnienie mięśni brzucha i dolnej części pleców. Tego typu przysiad może też przyczynić się do poprawy elastyczności w stawach biodrowych i kolanowych, szczególnie gdy będziesz go robić w maksymalnych dla siebie zakresach.

Pamiętaj jednak, że kluczowe jest prawidłowe wykonywanie bułgarskiego przysiadu, aby uniknąć ewentualnych kontuzji. Dodatkowo, zróżnicowana rutyna treningowa przynosi najlepsze rezultaty, więc warto łączyć przysiad bułgarski z innymi ćwiczeniami. Doskonale sprawdzi się nie tylko w treningu nóg, ale także treningu całego ciała, np. FBW (Full Body Workout). To świetna alternatywa dla klasycznego przysiadu, w momencie gdy nie chcesz obciążać stawów kolanowych i biodrowych oraz odcinka lędźwiowego kręgosłupa lub wracasz do aktywności fizycznej po kontuzji.

Jak prawidłowo zrobić przysiad bułgarski?

Prawidłowe wykonanie przysiadu bułgarskiego wymaga skupienia uwagi na kilka kluczowych elementach:

  • wybór stabilnej platformy – może to być ławka treningowa, box, skrzynia krzesło czy inna stabilna podpora (wysokość do ok. 50 cm), na której będziesz mógł oprzeć jedną nogę.
  • pozycja wyjściowa – stań jak najbliżej podestu i obróć się do niego tyłem. Ustaw stopy na szerokość bioder. Zrób wykrok prawą nogą, natomiast lewą połóż na podparciu. Patrz przed siebie, głowa jest przedłużeniem kręgosłupa. Otwórz klatkę piersiową, lekko wypychając ją do przodu. Napnij mięśnie brzucha (podwiń miednicę do pępka, a pępek do kręgosłupa) i pośladków.
  • wykonanie – utrzymując stabilną postawę, weź wdech i zacznij powoli zginać kolano przedniej nogi, opuszczając ciało w dół w kierunku podłoża. Zejdź tak nisko, jak jesteś w stanie, utrzymując kontrolę nad ruchem. Dolna pozycja powinna być komfortowa i stabilna, a Ty powinieneś czuć maksymalne rozciąganie w nodze zakrocznej (ustawionej na podeście). Na wydechu płynnie i dynamicznie wróć do pozycji wyjściowej,

Wykonaj określoną liczbę powtórzeń dla jednej nogi, a następnie przejdź do drugiej.

Pamiętaj, że kluczowe jest zachowanie płynności i kontroli ruchu podczas wykonywania przysiadu bułgarskiego, aby uniknąć kontuzji.

Najczęstsze błędy przy robieniu przysiadu bułgarskiego

„Bułgary” , zwłaszcza na początku, mogą wiązać się z kilkoma błędami, które należy wyeliminować, aby bezpiecznie i efektywnie wykonywać to ćwiczenie. Zawsze warto skonsultować się z trenerem personalnym, instruktorem siłowni czy instruktorem fitnessu, aby uzyskać dodatkowe wskazówki i sprawdzić, czy zachowujesz poprawną technikę wykonywania.

Oto najczęstsze błędy  przy robieniu przysiadu bułgarskiego:

  • niewłaściwe ułożenie stopy nogi wykrocznej (przedniej)

Błąd: przednia stopa znajduje się zbyt blisko podpory, co może prowadzić do przesunięcia ciężaru na przód stopy.

Poprawa: Upewnij się, że stopa przednia jest wystarczająco z dala od podpory, aby kolano znajdowało się nie dalej niż do linii palców stopy w dolnej fazie ruchu.

  • nieprawidłowe ustawienie stopy tylnej

Błąd: Zbyt wysoko położona stopa nogi zakrocznej, co może prowadzić do trudności z utrzymaniem równowagi.

Poprawa: Stawiaj stopę tylną na podeście o wysokości 40-50 cm, aby utrzymać stabilność.

  • niewłaściwy ruch kolana nogi wykrocznej

Błąd: Kierowanie kolana nogi wykrocznej do środka.

Poprawa: Staraj się powadzić kolano lekko do zewnątrz.

  • zbyt duże pochylenie tułowia lub schodzenie w dół na nadmiernie wyprostowanej pozycji

Błąd: Nadmiernie pochylony tułów lub zbyt wyprostowana sylwetka mogą prowadzić do przeciążenia dolnej części pleców.

Poprawa: Utrzymuj prostą sylwetkę i minimalny skłon tułowia do przodu, zachowując naturalną krzywiznę kręgosłupa.

  • niekompletny zakres ruchu

Błąd: Zbyt płytko wykonany ruch, co ogranicza aktywację mięśni i potencjalne korzyści.

Poprawa: Staraj się zejść tak nisko, jak to możliwe, utrzymując kontrolę nad ruchem.

  • zbyt szybki ruch

Błąd: Wykonanie przysiadu zbyt szybko może prowadzić do utraty kontroli nad ruchem.

Poprawa: Kontroluj tempo, zarówno podczas opuszczania ciała w dół (faza ekscentryczna powinna być wolniejsza), jak i podnoszenia (faza koncentryczna może być bardziej dynamiczna i szybsza).

  • brak stabilności

Błąd: Tracenie równowagi podczas wykonywania przysiadu, co zwiększa ryzyko kontuzji.

Poprawa: Używaj stabilnej podpory, a jako początkujący ćwicz wyłącznie z obciążeniem własnego ciała, zanim przejdziesz do bardziej zaawansowanych wariantów.

  • brak zaangażowania mięśni core

Błąd: Nieutrzymywanie napięcia mięśni brzucha i dolnej części pleców, co wpływa na stabilność całego ciała.

Poprawa: Aktywuj mięśnie rdzenia, utrzymując lekkie napięcie w obszarze brzucha i dolnej części pleców.

Przysiad bułgarski – warianty

Z uwagi na różnorodność wariantów przysiadu bułgarskiego, można dostosować je do różnych poziomów zaawansowania i celów treningowych. Dzięki temu to ćwiczenie jest odpowiednie zarówno dla osób, które zaczynają przygodę z treningiem siłowym czy ogólnorozwojowym, jak i doświadczonych miłośników siłowni, biegaczy, lekkoatletów czy profesjonalnych zawodników sportów zespołowych.

Oto kilka rodzajów przysiadu bułgarskiego, które pomogą Ci urozmaicić rutynę treningową:

  • przysiad bułgarski z hantlami – możesz trzymać je oburącz wzdłuż tułowia lub wybrać jedną hantel i ustawić ją na wysokości klatki piersiowej. Dobieraj obciążenie do swoich potrzeb i stopnia zaawansowania,
  • przysiad bułgarski na piłce fitness – umieść jedną nogę na piłce fitness. To ćwiczenie aktywuje dodatkowo mięśnie stabilizujące, wzmacniając jednocześnie korpus,
  • przysiad bułgarski z podskokiem – wychodząc w górę, dodaj podskok. To zaawansowany wariant, który poprawia wytrzymałość i koordynację,
  • przysiad bułgarski ze sztangą na barkach z tyłu lub z przodu – warto go wykonywać na suwnicy Smitha,
  • przysiad bułgarski z kettlem – trzymasz kettla w ręce po stronie przedniej nogi lub na wysokości klatki piersiowej. To wariant rozwijający równowagę i siłę,
  • przysiad bułgarski na TRX – stopę nogi zakrocznej włóż w dolny uchwyt taśmy TRX ustawionego na odpowiedniej wysokości.

Eksperymentuj z różnymi wariantami, dostosowując je do swoich celów treningowych. Pamiętaj jednak o zachowaniu poprawnej techniki, aby uniknąć kontuzji i maksymalnie wykorzystać potencjał przysiadu bułgarskiego.

Polecane produkty