Jedną z popularniejszych letnich aktywności na świeżym powietrzu są kajaki. Polska daje w tym względzie wiele możliwości, niezależnie od tego, jaki region wybierzemy, czekają na nas ciekawe szlaki zarówno dla początkujących, jak i doświadczonych kajakarzy. Przedstawiamy 7 wybranych tras kajakarskich jedno- i kilkudniowych, o różnym stopniu zaawansowania.
1. Kajaki Zwierzyniec Roztocze: Wieprz
Stopień trudności: łatwy
Dla kogo: dla każdego (w zależności od długości trasy)
Roztocze ma coś dla każdego – spokojne, leniwe rzeki przyciągają miłośników relaksujących spływów, podczas gdy bardziej wymagające odcinki zadowolą amatorów adrenaliny. My rekomendujemy rzekę Wieprz, która ma swoje źródło w południowo-wschodniej części Lubelszczyzny i rozciąga się na ponad 300-kilometrowym odcinku. Wzdłuż niej znajduje się między innymi historyczny Zwierzyniec oraz Roztoczański Park Narodowy.
Spływy na tej rzece zazwyczaj kończą się w Szczebrzeszynie, ale długość trasy można dostosować do własnych umiejętności i kondycji. Pozostałe przykładowe przystanki to Hutki, Obrocz, Zwierzyniec (Zalew Rudka). Jeśli chodzi o odcinek między miejscowością Obrocz a Zwierzyńcem, to pierwsze kilometry trasy są na tyle łagodne, że jest to opcja nawet dla niewprawionych kajakarzy oraz dla rodzin z małymi dziećmi. Nie ma kłopotliwych konarów i przenosek, a dodatkową zaletą są liczne meandry oraz płytkie koryto.
Najkrótszą trasę, na przykład Hutki – Bondyrz I (Chata Rybaka), pokona się w zaledwie 1,5 godziny. Spływ można przedłużyć o kolejne etapy aż do Guciowa. Pełna trasa na odcinku Obrocz – Szczebrzeszyn ma 24-25 km, a do jej przepłynięcia potrzebujemy nawet do 7 godzin. Opcją pośrednią jest około 11-kilometrowa droga Bondyrz „Chata Rybaka” – Guciów „Zagroda”.
UWAGA: Poszukując przez internet tras kajakowych w Polsce, nie mylmy rzeki Wieprz na Roztoczu z rzeką Wieprza na Pomorzu (okolice Darłówka).
2. Kajaki Szczawnica (Dunajec)
Stopień trudności: umiarkowany do trudnego
Dla kogo: dla osób dorosłych lub dla starszych dzieci (z zachowaniem szczególnej ostrożności)
Jeśli chodzi o najciekawsze szlaki kajakowe w Polsce, to spływ Dunajcem jest niemalże obowiązkową atrakcją dla wszystkich, którzy przybywają w okolice malowniczych Pienin. Cała trasa na Dunajcu, od Nowego Targu do Ujścia Jezuickiego, ma ponad 200 km długości, jednak dla początkujących kajakarzy rekomendowane są znacznie krótsze odcinki. Piękne widoki podczas spływu w dobrych warunkach pogodowych to w zasadzie “pewnik”. Pamiętajmy jednak o tym, że mówimy o spływie górskim, dlatego nawet na pozornie łagodniejszych fragmentach trzeba być przygotowanym na niespodzianki w postaci rwącego nurtu, wystających konarów czy skał.
Największą popularnością cieszy się trasa kajakowa wiodąca od Sromowców Niżnych, u podnóża Trzech Koron, do Szczawnicy (około 15 km) i na niej trzeba być przygotowanym na większe tłumy, szczególnie w sezonie letnim. Nieco dłuższą i zdecydowanie bardziej ekstremalną propozycją na Dunajcu może być 21-kilometrowa trasa kajakowa Jurków – Isep koło Wojnicza. Idealna dla tych, którzy pragną poczuć przypływ adrenaliny i sprawdzić swoje umiejętności. Spływ, oprócz dreszczyku emocji, oferuje także niezapomniane widoki na pobliską winnicę.
Warto wiedzieć, że w tak turystycznej miejscowości jak Szczawnica organizowane są także kilkudniowe zorganizowane wyprawy kajakowe z wyżywieniem, noclegiem, ogniskiem, sauną i wieloma innymi atrakcjami.
3. Kajaki Dolina Baryczy
Stopień trudności: łatwy
Dla kogo: dla każdego (w zależności od długości trasy)
Jeśli marzą Ci się kajaki, Wielkopolska oraz Dolny Śląsk mają do zaoferowania co najmniej kilka ciekawych opcji. My skupimy się na Dolinie Baryczy (geograficznie przypisywana jest do obydwu tych regionów), która czasem bywa niedoceniana, nawet mimo tego, że jest to największy rezerwat przyrody w Polsce, należący do grupy najcenniejszych ekosystemów na świecie. Rzeka Barycz, będąca prawym dopływem Odry, malowniczo wije się przez łąki, lasy oraz pobliskich stawów i jezior. Na całościowym odcinku 133 km mamy liczne bagna i tereny podmokłe.
Barycz to prawdziwy raj dla wszystkich miłośników przyrody, zwłaszcza dla amatorów ornitologii. Takiego nagromadzenia rodzimych gatunków ptactwa nie zobaczymy (i nie usłyszymy) chyba w żadnym innym regionie Polski. Specjaliści naliczyli aż 270 gatunków ptaków wodnych i przeszło 42 grup ściśle chronionej roślinności.
Spokój i zaciszny klimat tego miejsca koresponduje z powolnym nurtem wody. Z tego powodu rzeka Barycz jest idealną propozycją dla początkujących kajakarzy oraz dla rodzin z dziećmi. Ale uwaga! Na trasie znajduje się wiele jazów, które wymagają przenoszenia kajaka, chociaż na szczęście takie przeprawy nie są trudne.
Spływ można rozpocząć od Odolanowa albo w Sułowie przy moście nieopodal rynku. Jeśli zdecydujemy się na tę pierwszą opcję, to trzeba dostać się do rezerwatu Stawy Milickie, a całościowa trasa zajmuje nawet łącznie do 5 dni. Jednak większość kajakarzy decyduje się na to, by podzielić ją na mniejsze kilkugodzinne fragmenty. Przykładowo: Odolanów – Milicz, Milicz – Żmigród, Żmigród – Wyszanów. Długość spływu można dostosować do swoich możliwości.
Łagodniejszą opcją jest wybór Młynówki, czyli spokojnego i umiarkowanego dopływu Baryczy. Można rozważyć trasę kajakową kończącą się w parku przy zespole zamkowo-pałacowym w Żmigrodzie, co pozwala na dodatkowe zwiedzanie.
To warto wiedzieć! Wzdłuż Baryczy biegnie czerwony szlak turystyczny oraz trasy rowerowe. Można zatem połączyć spływ z inną aktywnością rekreacyjną.
4. Kajaki Kaszuby i województwo kujawsko-pomorskie
Stopień trudności: od umiarkowanego do trudnego (w zależności od obranej trasy)
Dla kogo: dla dorosłych i starszych dzieci
Trasa na rzece Brda, będącej lewym dopływem Wisły i nazywanej Królową Borowiackich Rzek, jest uważana za jeden z najbardziej różnorodnych szlaków kajakowych w kraju.
Większość trasy przebiega przez obszar Parku Narodowego „Bory Tucholskie”, a cały dostępny szlak kajakowy Brdy liczy ponad 280 km i kończy się, wpadając do jeziora Szczytno Wielkie. Okolica zachwyca swoim naturalnym pięknem: rozległymi lasami, pięknymi jeziorami, urozmaiconym biegiem rzeki i dziewiczą przyrodą.
To propozycja dla wszystkich tych, których interesują kajaki na Kaszubach. Trasy można dostosować do własnych umiejętności. Najbardziej wymagający i najdłuższy spływ planowany jest nawet na 10 dni, ze startem w Świeszynie i z finałem na odcinku Bydgoszcz – Fordon.
Wybrane proponowane trasy:
- Brda – Przechlewo (27,1 km). Trudny i dla zaawansowanych kajakarzy.
- Przechlewo – Swornegacie (30 km). O umiarkowanym stopniu trudności; w trakcie mija się pola namiotowe (m.in. w Sąpolnie).
- Samociążek – Janowo (15 km). Odcinek stosunkowo krótki, o umiarkowanej trudności. Etap prowadzi przez Jezioro Lipkusz, Kanał Lateralny i Jezioro Białe. Piękne widoki, a wokół ośrodki wypoczynkowe i kempingi.
- Rytel – Nadolna Karczma (11 km). Kolejny relatywnie krótki odcinek dla tych, którzy poszukują większego urozmaicenia na trasie w postaci licznych zakrętów. Po odpoczynku w lokalnym barze jest też opcja wydłużenia spływu o kolejne 8 km do punktu Woziwoda.
- Woziwoda – Rudzki Most (20,5 km). Odcinek dla bardziej wprawionych kajakarzy. Na tym fragmencie nurt staje się zdecydowanie bardziej dynamiczny. Pokazują się też coraz liczniejsze bystrza, drobne głazy i drzewa.
5. Szlaki kajakowe Mazury
Mazury to obowiązkowy region dla wielbicieli sportów wodnych, a my skupimy się na dwóch wartych uwagi rzekach.
Krutynia
Stopień trudności: od łatwego do trudnego (w zależności od obranej trasy)
Dla kogo: dla każdego (w zależności od odcinka i długości)
Jedną z chętniej polecanych tras na Mazurach jest Krutynia. Rzeka ta uznawana jest za jeden z najpiękniejszych przykładów nizinnych szlaków wodnych na naszym kontynencie. Szczególnie mowa tutaj o malowniczym i uwielbianym przez kajakarzy odcinku Sorkwity–Ruciane-Nida. Trasy kajakowe na rzece Krutynia są zróżnicowane i przebiegają przez Puszczę Piską i Mazurski Park Krajobrazowy.
Do wyboru jest stosunkowo krótki, liczący sobie około 15 kilometrów odcinek Krutyń–Ukta (odcinek łatwy i płytki na około 3,5 h) albo całe 100 kilometrów wspomnianej wyżej trasy Sorkwity–Ruciane-Nida. Pośrednim rozwiązaniem jest około 7-godzinny spływ Krutyń – Iznota. Rzeka na tym odcinku ma zmienny charakter typowy dla nizinnej rzeki, z różną głębokością. Na początkowym etapie między Krutynią a Rosochą wynosi ona około 0,5 metra, natomiast poniżej Ukty sięga aż 7 metrów. Jest to zatem opcja raczej dla zapalonych kajakarzy.
Rospuda
Stopień trudności: od umiarkowanego do trudnego (w zależności od obranej trasy)
Dla kogo: dla bardziej doświadczonych
Rospuda to dynamiczna i pełna niespodzianek rzeka o dość zróżnicowanym charakterze. Jej szlak przecina osiem urokliwych jezior oraz Puszczę Augustowską. Od jesieni do wiosny rekomendowana jest najbardziej doświadczonym kajakarzom. Latem Rospuda bywa nieco łagodniejsza, ale na trasie wciąż można napotkać duże głazy, kamieniste dno i powalone drzewa. Ogólnie trasę na Rospudzie zaleca się raczej bardziej wprawionym osobom.
Rospuda ma swoje źródła powyżej jeziora Czarnego na wysokości 175 m n.p.m. i kończy swój bieg w jeziorze Rospuda, położonym na wysokości około 122 m n.p.m. Dorzecze obejmuje obszar 900 km². Długość szlaku kajakowego Rospudy wynosi 68 km, a jego przepłynięcie zajmuje około 5-6 dni, chociaż można oczywiście zdecydować się na pokonanie krótszego odcinka.
Przykładowe trasy spływu po Rospudzie:
- Jezioro Czarne- Filipów (10 km). Płytki nurt i kamieniste dno.
- Małe Raczki- Uroczysko Święte Miejsce (15 km). Również dość wymagająca trasa o wybitnych walorach turystycznych. W czystej wodzie o wartkim nurcie często występują głazy i powalone drzewa. Na wysokości wsi Jaśki rzeka ma szybki nurt i kamieniste dno oraz liczne rozwidlenia. Na trasie znajdują się ruiny pałacu Paca w Dowspudzie oraz Uroczysko Święte Miejsce, obydwa położone zaledwie kilkaset metrów od brzegu rzeki.
- Uroczysko Święte Miejsce – Augustów (17 km). Ostatni etap spływu Rospudą, przebiegający wśród mokradeł i trzcinowisk. Po minięciu ujścia rzeki Blizny, Rospuda staje się szersza i niesie więcej wody. Na końcu znajduje się pole namiotowe.
UWAGA: Przy niskim stanie wody górny spływ górnym odcinkiem rzeki jest uciążliwy i wówczas trasę na Rospudzie najlepiej zacząć od fragmentu na wysokości Jeziora Garbaś.
6. Kajaki na Biebrzy
Stopień trudności: łatwe (długość trasy uzależniona od kondycji uczestników)
Dla kogo: dla każdego
Na rzece Biebrza, nazywanej “polską Amazonką”, powolny i charakterystyczny dla nizinnych rzek nurt pozwala na niemalże leniwy spływ, dając czas na relaks i nieskrępowany kontakt z naturą. Jest na co popatrzeć, bo na brzegach rzeki można spotkać blisko 300 gatunków ptaków. Widok brodzących w wodzie bocianów czy czapli jest tutaj zupełnie normalny. A do tego słynne torfowiska i niesamowite zachody słońca, czyli wszystko, co najpiękniejszego ma do zaoferowania Suwalszczyzna. Biebrza jest prawym dopływem Narwi o długości 164 km (rozpoczynając od Lipska, około 136 km).
Gdzie na kajaki na Biebrzy? Klasyczna trasa kajakowa jednodniowa na Biebrzy to odcinek Sztabin – Jagłowo, który pokonuje się w przedziale 4-5 godzin. Trasa ta jest idealna dla każdego, niezależnie od doświadczenia w kajakarstwie. Odcinek jest łatwy, dostępny dla początkujących, doskonały na spływ z małymi dziećmi oraz dla tych, którzy chcą rozpocząć swoją przygodę z kajakarstwem. Jeszcze krótsza i łatwiejsza będzie 2-godzinna trasa Goniądz – Osowiec-Twierdza. Propozycja wielodniowa, na cały urlop, może natomiast składać się z następujących etapów:
● Lipsk – Kamienna Nowa (17 km)
● Kamienna Nowa – Horodnianka (15 km)
● Horodnianka – Jagłowo (16 km)
● Jagłowo – Dolistowo (12 km)
● Dolistowo – Goniądz (16 km)
● Goniądz – Osowiec (8 km)
● Osowiec – Biały Grąd (16 km)
● Biały Grąd – Brzostowo (24 km)
● Brzostowo – Ruś k. Wizny (19 km)
Co istotne, wspomniana rzeka jest wolna od przeszkód i nie wymaga przenosek, a jej meandrujący bieg, z licznymi starorzeczami i zakolami, jest wyjątkowo urokliwy
UWAGA: Ze względu na otwarte, niezalesione tereny, podczas spływu kajakarze są narażeni na długotrwałe działanie promieni słonecznych, na co warto się odpowiednio przygotować.
7. Kajaki w Wielkopolsce i w województwie lubuskim: rzeka Noteć
Stopień trudności: łatwe (długość trasy uzależniona od kondycji uczestników)
Dla kogo: dla każdego
Noteć, rzeka o długości 391 km, jest największym dopływem Warty. Od czasu budowy Kanału Bydgoskiego w 1774 roku, Noteć stała się częścią szlaku żeglugowego łączącego Wisłę z Odrą.
Rzeka ma spokojny nurt, a spływ jest wolny od przenosek, co ułatwia spływ także niewprawionym podróżnikom.
Niemal każda trasa kajakarska obejmuje malownicze jeziora i urokliwe odcinki leśne. W wielu miejscach można ponadto znaleźć interesujące zabytki (np. dawne stopnie wodne) oraz liczne intrygujące budowle wodne.
Przykładowe spływy jednodniowe na Noteci:
● Bielice Nowe – Drezdenko (ok. 2 h)
● Drezdenko – Trzebicz (ok. 2 h)
● Trzebicz- Santok (ok. 7 h)
Wybrane spływy dwudniowe / trzydniowe (Noteć/Warta):
● Nowe Bielice – Santok (ok. 49 km)
● Nowe Bielice – Gorzów Wlkp. (ok. 60 km)
● Trzebicz – Kostrzyn nad Odrą (ok. 92)
Czy wiesz, że…? Szlak kajakowy na Noteci można również przedłużyć, kontynuując płynięcie Gwdą (wpadającą do Noteci w miejscowości Ujście) lub Łobżonką (wpadającą w okolicy Osieka).