Uprząż wspinaczkowa – jaką wybrać do wspinaczki sportowej lub górskiej, a jaka sprawdzi się na via ferratach?

Magdalena Dacy 26.10.2023

Marzy Ci się zdobywanie metrów w pionie? Chodzisz już na ściankę wspinaczkową i wiesz, że ta aktywność zostanie z Tobą na dłużej? A może rozglądasz się za kursem wspinaczkowym w skałach? Niezależnie od tego jakie są Twoje plany, przyda Ci się uprząż wspinaczkowa. To podstawowy element wyposażenia osobistego, jeśli zakładasz działanie w pionowym świecie. Jedyną aktywnością, która jej nie wymaga jest tzw. bouldering, czyli wspinaczka na trudność po niższych formacjach. Podpowiadamy, jak dopasować uprząż wspinaczkową do rodzaju aktywności.

Jak zbudowana jest uprząż?

Uprząż to pętla biodrowa oraz pętle udowe połączone tzw. łącznikiem. To do niego wspinacz dowiązuje się liną przy pomocy węzła zwanego ósemką. Na pętli biodrowej są umieszczone również szpejarki lub inaczej uchwyty sprzętowe. Wspinając się na ściance wspinaczkowej prawdopodobnie nie będziesz ich używać. Przydają się podczas wspinaczki sportowej lub tradowej, ponieważ to na nich rozmieścisz sprzęt taki, jak ekspresy, kości lub friendy.

Jaka uprząż wspinaczkowa na ściankę, a jaka na wspinaczkę górską? Rodzaje uprzęży

Jak dobrać odpowiedni sprzęt wspinaczkowy? Przede wszystkim warto odpowiedzieć sobie na pytanie: Jakie wspinanie mnie interesuje? Pomoże to wybrać właściwy rodzaj uprzęży. Różnią się one przede wszystkim możliwościami regulacji. Warto w tym miejscu wymienić uprząż z jedną klamrą oraz z trzema klamrami. Najprostsze modele sprawdzą się na ściance i krótkich sportowych drogach. Natomiast w pełni regulowane we wspinaczce wielowyciągowej. Warto zwrócić też uwagę na uprząż na via ferraty, która różni się od typowo wspinaczkowych propozycji. Nie posiada wyściełania, a jej pasy są szerokie i stosunkowo cienkie. Z tego powodu wybór preferowanej aktywności jest tak ważny.

Rodzaje uprzęży wspinaczkowej to także uprząż: pełna, biodrowa i piersiowa. Różnią się one konstrukcją oraz zastosowaniem. Uprząż pełna składa się z połączonych ze sobą uprzęży pełnej i biodrowej. Jest stosowana w pracach wysokościowych, ponieważ umożliwia wygodne posługiwanie się przyrządami do podchodzenia i zjazdu, a także właściwą pozycję do różnego rodzaju prac (najczęściej wymagających odpowiednich narzędzi). Pełna uprząż jest także zalecana dla młodszych dzieci. Pozwala na bezpieczną wspinaczkę z uwagi na rozmieszczenie punktu, do którego dowiązywana jest lina. Uprząż biodrowa to najbardziej popularne rozwiązanie do wspinaczki, ale również w innych aktywnościach takich jak skialpinizm czy kanioning. Natomiast uprząż piersiowa (inaczej szelki do wspinaczki) jest wraz ze specjalną uprzężą biodrową nieodłącznym wyposażeniem taterników jaskiniowych. To na niej umieszczony jest przyrząd do pochodzenia na linie tzw. croll. Taka konstrukcja umożliwia wygodne zdobywanie metrów w górę w możliwie pionowej pozycji.

Jeśli marzy Ci się wspinaczka sportowa po ubezpieczonych drogach (wspinanie się po drodze wyposażonej w stałe punkty asekuracyjne), warto postawić na prostszy oraz jednocześnie lżejszy model bez regulowanych pętli udowych. Dobrym przykładem jest tutaj uprząż Black Diamond Solution

Planujesz wspinaczkę wielowyciągową lub górską? Bardziej odpowiednie będą dla Ciebie uprzęże wyposażone w trzy klamry. Dzięki nim możliwe jest dopasowanie pętli udowych w zależności od ilości warstw odzieży. Wspinając się w górach konieczne może być założenie grubszych i cieplejszych spodni lub kurtki ocieplonej, która powinna zmieścić się pod pasem biodrowym. Uprząż Petzl Corax jest przykładem modelu z pełną regulacją.

Warto dopasować uprząż do planowanej aktywności. Głównie będzie to wspinaczka na ściance, wspinaczka skalna lub górska. Każda z nich wymaga jednak właściwego przeszkolenia – najlepiej pod okiem licencjonowanego instruktora Polskiego Związku Alpinizmu. Wybranie odpowiedniego kursu może mieć znaczenie w rozwoju Twojej wspinaczkowej kariery. Przykładowo, aby zacząć wspinać się w Tatrach, konieczne jest pozytywne ukończenie pełnego kursu wspinaczkowego, który zakłada wspinaczkę sportową oraz tradową. Wspinanie tradowe to samodzielne osadzanie punktów asekuracyjnych takich, jak kości czy friendy. Działanie w Tatrach wymaga, aby sprawnie poruszać się po tego typu drogach.

Jaka uprząż na via ferraty?

Nie każdy jednak decyduje się na wspinanie. Sporo miłośników gór realizuje swoją pasję na drogach typu via ferrata, które czasem wymagają obycia z wysokością i przestrzenią oraz niekiedy wspinaczkowych umiejętności. Jaka uprząż na via ferraty będzie odpowiednia? Przede wszystkim uprzęże do tego typu aktywności zazwyczaj nie różnią się od typowo wspinaczkowych modeli. Niekiedy pasy biodrowe i udowe charakteryzują się nieco prostszą konstrukcją. Trzeba mieć na uwadze, że poruszanie się po żelaznej drodze nie zakłada wiszenia, a jedynie przemieszczanie się w poziomie i pionie po sztucznych ułatwieniach w postaci drabinek, klamer, stalowych lin i łańcuchów. Dobra uprząż via ferrata to zatem np. model Climbing Technology Discovery czy Salewa Via Ferrata. Tutaj pętle nie są dodatkowo wyściełane, a maksymalnie uproszczone, co może przekładać się na wagę i możliwość skompresowania uprzęży do rozmiarów umożliwiających spakowanie jej do plecaka. 

Uprząż do wspinaczki dla kobiet

Przeglądają ofertę sprzętu wspinaczkowego, spotkasz się z takimi określeniami, jak uprząż wspinaczkowa męska i uprząż wspinaczkowa damska. Co to oznacza w praktyce? Projektanci wiodących marek postanowili dopasować krój uprzęży do specyfiki kobiecej sylwetki. Kobiety są zazwyczaj węższe w talii oraz nieco szersze w biodrach od mężczyzn. Z tego powodu typowa męska uprząż może nie leżeć odpowiednio. Szczególnie w trakcie wiszenia w uprzęży lub podczas zjazdu. Co więcej, damskie modele są często wyposażone w nieco szersze pętle biodrowe i udowe oraz posiadają inną konstrukcję pianek je wyściełających. W kobiecych propozycjach są one zazwyczaj bardziej miękkie i wygodniejsze. Przykładem typowo damskich uprzęży są Black Diamond Momentum oraz Climbing Technology Anthea

Uprząż wspinaczkowa dla dzieci

Jeśli Twoje dziecko pokochało wspinaczkę i na tym etapie wiesz, że trening na ściance lub w skałach będzie stałym punktem Waszego wspólnego tygodnia, warto zastanowić się nad uprzężą. Czym będzie ona różniła się od uprzęży dla dorosłego wspinacza? Przede wszystkim konstrukcją, szczególnie dla młodszych użytkowników. Dzieci często wspinają się w pełnej uprzęży, na którą składa się uprząż biodrowa oraz szelki do wspinaczki. Takie rozwiązanie pozwala na odpowiednie rozmieszczenie punktu centralnego, do którego dowiązywana jest lina. U dorosłych znajduje się on w łączniku na wysokości bioder, a u dzieci najczęściej wyżej – mniej więcej na środku klatki piersiowej. Uprząż wspinaczkowa dla dzieci Black Diamond Momentum jest takim przykładem. To dobry wybór dla najmłodszych. Bardziej doświadczone i nieco wyższe dzieci mogą z powodzeniem wspinać się w modelach takich, jak Mammut Ophir lub Salewa Xplorer Rookie.

Jak dobrać prawidłowy rozmiar uprzęży wspinaczkowej?

Uprząż wspinaczkowa występuje w różnych rozmiarach. Najczęściej są to przedziały takie jak S/M lub 1 i 2. Do każdego rozmiaru przypisany jest odpowiedni zakres obwodu w pasie i obwodu w udzie. W praktyce oznacza to, że zamawiając uprząż bez mierzenia jej w sklepie stacjonarnym najlepiej pobrać pomiary w pasie oraz w najszerszym miejscu uda i na tej podstawie wybrać właściwy rozmiar. Jak uprząż powinna leżeć? Po założeniu i zabezpieczeniu klamry w pasie i w udach (jeśli takie występują) powinieneś mieć możliwość swobodnego włożenia dłoni pod pętle uprzęży. 

Interesuje Cię pokonywanie dróg w pionie i jesteś na etapie kompletowania szpeju? A może wspinasz się już od dłuższego czasu i szukasz czegoś świetnie dopasowanego do własnych potrzeb? W sklepie Sportano.pl znajdziesz uprzęże wspinaczkowe renomowanych marek, takich jak: Petzl, Black Diamond, Climbing Technology, Salewa oraz Mamut, które umożliwią Ci realizację swojej pasji.

Polecane produkty