Wełna merino – co to jest, jakie ma właściwości i jak ją pielęgnować? 

Wełna z merynosów w ubraniach outdoorowych gwarantuje wysoki komfort cieplny nawet w ekstremalnych warunkach. Czym dokładnie jest wełna merino, jakie ma zalety, jak o nią dbać, aby utrzymać jej właściwości i dlaczego jest tak cenna – odpowiedzi znajdziesz poniżej.

Merynos, czyli skąd pochodzi wełna merino

Merynosy to jedna z najstarszych ras owiec zamieszkujących głównie tereny Alp Nowozelandzkich, gdzie panują zróżnicowane i trudne warunki atmosferyczne. Zwierzęta zaadaptowały się do nich, dzięki cienkiej i sprężystej wełnie, która zmienia właściwości w zależności od temperatury. Kiedy jest ciepło, jej włókna rozszerzają się, aby poprawić oddychalność, dzięki czemu niwelują ryzyko przegrzania. Z kolei na zimno reagują kurczeniem się, skutecznie ogrzewając ciało owcy i chroniąc przed niskimi temperaturami, wiatrem, śniegiem czy deszczem. Przed najbardziej niekorzystnymi warunkami ochronę włókien zapewnia też wysoka zawartość naturalnego tłuszczu. Wełna z merynosów zwana wełną merino czy „magicznym runem” występuje w wielu odmianach, a same zwierzęta hodowane są głównie w: Australii, Nowej Zelandii, Ameryce Południowej (m.in.: Argentyna) czy RPA.

Zalety wełny merino

Właściwości termoregulacyjne, wysoka oddychalność, antybakteryjność, a do tego miękkość i lekkość sprawiły, że odzież z wełną merino jest chętnie noszona zarówno przez zawodowych sportowców, jak i osoby rekreacyjnie uprawiające różnego rodzaju sporty outdoorowe i nie tylko.

Termoregulacja

Jak już wcześniej wspomnieliśmy, mocno poskręcana konstrukcja włókien wełny merino sprawia, że gromadzą one powietrze, co umożliwia im dopasowanie stopnia ochrony do warunków otoczenia. W ciepłe miesiące odzież z jej dodatkiem (niska gramatura) to gwarancja odpowiedniej cyrkulacji powietrza i ochrony przed promieniowaniem UV, natomiast w zimie (wysoka gramatura od 200 g/m2) – izoluje od zimna, dlatego dobrze, aby stanowiła pierwszą warstwę ubioru „na cebulkę”.

Higroskopijność

Wyjątkową funkcjonalnością merino jest możliwość absorbcji wilgoci rzędu nawet 35% swojej masy przy jednoczesnym utrzymaniu wysokich właściwości termoregulacyjnych. Stąd szerokie zastosowanie „magicznego runa” w bieliźnie termoaktywnej.

Oddychalność

Struktura włókien wełny merynos pokryta łuskami tworzącymi pory gwarantujące sprawną cyrkulację powietrza umożliwia skuteczne odprowadzanie wilgoci, dzięki czemu ubrania szybko schną, a skóra pozostaje sucha i może swobodnie oddychać. Ponadto, w ciepłe dni odzież z dodatkiem merino daje uczucie chłodzenia.

Lekkość i miękkość

Włókna wełny czesankowej z merynosów są niezwykle cienkie i miękkie w porównaniu do innych rodzajów wełny, dlatego nie drapią, nie podrażniają skóry przez co są komfortowe w noszeniu. Dodatkowo surowiec jest antyalergiczny, dlatego z powodzeniem można go używać u dzieci czy alergików.

Odporność na nieprzyjemne zapachy

Unikalną właściwością wełny merino jest antybakteryjność, co oznacza, że nie pozwala rozwijać się bakteriom oraz grzybom. Dzięki temu nie musisz się obawiać o powstawanie nieprzyjemnych zapachów nawet przy bardzo intensywnym wysiłku.

Elastyczność

Wysoka skrętność włókien merino gwarantuje dużą rozciągliwość oraz odpowiednie dopasowanie do ciała. Dodatkowo odzież z jej dodatkiem nie gniecie się i nie odkształca, co docenisz przy kilkudniowych wyprawach.

Ochrona przed promieniowaniem UV

Wełna z merynosów wyposażona jest w filtr UPF, dzięki czemu zapewnia ochronę przed promieniowaniem UV.

Materiał ekologiczny i ognioodporny

Wełna merino jest biodegradowalna, dlatego jest przyjazna dla środowiska. Dodatkowo nie jest łatwopalna, ani też nie topi się pod wpływem wysokich temperatur.

Wełna z merynosów w odzieży turystycznej

Bielizna termoaktywna, koszulki, bluzy, topy, skarpety, rękawiczki, kominy, czapki, chusty wielofunkcyjne Buff czy opaski termoaktynwe – w tych produktach outdoorowych najczęściej spotykamy się z wełną merino. Ubrania lub akcesoria mogą być w 100% z niej wykonane lub jest ona stosowana jako dodatek do włókien syntetycznych.

Wełna z merynosów dodawana jest do odzieży i dodatków takich marek, jak:

• Smartwool – np. koszulki termoaktywne z długim i krótkim rękawem, kalesony termoaktywne;

• Buff – np. czapki, opaski, chusty i kominy wielofunkcyjne;

• DYNAFIT – np. skarpety skiturowe;

• Icebreaker – koszulki i kalesony termoaktywne;

• X-Socks – np. skarpety narciarskie;

• X-Bionic – np. koszulki i kalesony termoaktywne;

• Viking – np. bielizna termoaktywna, rękawiczki trekkingowe,

• Marmot – np. czapki trekkingowe;

• Salewa – np. koszulki i kalesony termoaktywne.

Jak pielęgnować wełnę merino?

Aby odzież funkcyjna mająca w składzie wełnę merino służyły ci przez wiele sezonów i utrzymały swoje właściwości oraz miękkość, warto pamiętać o odpowiedniej pielęgnacji. W tym przypadku najlepiej sprawdzi się reguła: im rzadziej, tym lepiej, zwłaszcza jeśli chodzi o pranie wełny z merynosów. Dzięki specjalnym łuskom, które tworzą naturalną warstwę ochronną, materiał sam się czyści z większości zabrudzeń. Ponadto jest bakteriostatyczna, antystatyczna (nie przyciąga kurzu itp.) i nie wchłania zapachów, dlatego do odświeżenia najczęściej wymaga jedynie systematycznego wietrzenia.

Przed rozpoczęciem czyszczenia wełny merino sprawdź zalecenia producenta dotyczące sposobu prania (ręcznie czy w pralce automatycznej), suszenia (w suszarce bębnowej czy naturalnie) oraz wysokości temperatury. Podczas prania w pralce:

• przewróć ubranie na lewą stronę;

• dorzuć do bębna np. ręczniki, aby pralka była pełna (ograniczy to tarcie, które może np. zmechacić tkaninę);

• wybierz program do prania wełny lub ręcznego i ustaw temperaturę maks. 30 stopni;

• wybierz opcję wirowania na najniższych obrotach lub w ogóle z niego zrezygnuj;

• dolej detergent dedykowany praniu wełny (np. z dodatkiem lanoliny);

• po zakończeniu prania, jak najszybciej wyciągnij rzeczy z pralki i połóż je na płasko; Jeśli ubrania są mocno nasiąknięte wodą, odsącz ją za pomocą ręczników lub wysusz w suszarce bębnowej (o ile producent zawarł odpowiednią informację na metce).

Jeśli zdecydujesz się prać ubrania z wełny merino ręcznie:

• przewróć je na lewą stronę;

• nalej do szerokiej miski wodę w temperaturze maks. 30 stopni i dodaj delikatny detergent;

• namaczaj pranie ok. 10 minut, po tym czasie przepłucz je w letniej wodzie lub delikatnie ugniataj materiał, mocniejsze zabrudzenia lekko zapierz;

• delikatnie odciśnij nadmiar wody (nie wykręcaj);

• od razu rozłóż na płasko np. na ręczniku.

Odzież z wełną z nowozelandzkich owiec zwykle nie wymaga prasowania. Aby pozbyć się zagnieceń, wystarczy na czas kąpieli zawiesić dany produkt w łazience – pod wpływem wilgoci wygładzi się. Poza sezonem odświeżone i w pełni wysuszone ubrania z merino przechowuj ułożone na płasko i bez przygniatania oraz w miejscu z dobrą cyrkulacją powietrza. Unikaj rolowania skarpet czy wieszania bluz/koszulek itp. na wieszaku (mogą stracić swoje właściwości i się odkształcić). Warto użyć też preparatów przeciw molom (np. z dodatkiem lawendy).