Wełna merino – właściwości, zastosowanie i pielęgnacja odzieży z wełny z merynosów
Wełna merino – właściwości, zastosowanie i pielęgnacja odzieży z wełny z merynosów
Sylwia Stwora-Petela
29.10.2025
Najważniejsze informacje w artykule:
Wełna merino to wysokiej jakości naturalny materiał pochodzący od owiec rasy merynos, hodowanych głównie w Australii, Nowej Zelandii, Argentynie i RPA. Jest ceniona za wyjątkowe właściwości termoregulacyjne. W ciepłe dni włókna rozszerzają się, poprawiając wentylację, a w niskich temperaturach kurczą się, zapewniając skuteczną izolację cieplną. Dzięki wysokiej higroskopijności włókien, merino wchłania do 35% swojej masy wody, utrzymując ciało suche i komfortowe nawet podczas intensywnego wysiłku.
Odzież z merino cechuje się świetną oddychalnością, co umożliwia odprowadzanie wilgoci i szybkie schnięcie ubrań. Miękkość i lekkość włókien sprawia, że ubrania nie drażnią skóry, są antyalergiczne i wygodne w noszeniu nawet przez dzieci i alergików. Dodatkowo wełna merino jest antybakteryjna, co ogranicza rozwój bakterii i nieprzyjemnych zapachów, pozwalając nosić ubrania wielokrotnie bez częstego prania.
Wysoka skrętność włókien nadaje materiałowi elastyczność i gwarantuje optymalne dopasowanie do ciała, a odzież nie gniecie się ani nie odkształca. Z tego powodu jest idealna na wielodniowe wyprawy i wyjazdy outdoorowe. Naturalny filtr UPF chroni skórę przed szkodliwym promieniowaniem słonecznym, a właściwości biodegradowalne i ognioodporne czynią merino przyjaznym dla środowiska i bezpiecznym w użytkowaniu.
Wełna merino znajduje zastosowanie w bieliźnie termoaktywnej, koszulkach, kalesonach, skarpetach, czapkach, rękawiczkach, kominach i chustach wielofunkcyjnych. Stosują ją takie marki jak Smartwool, Icebreaker, Buff, X-Bionic, WOOLCANO, DYNAFIT, Viking, Marmot czy Salewa.
Odpowiednia pielęgnacja ubrań z merino – pranie w niskiej temperaturze, suszenie na płasko i systematyczne wietrzenie, pozwala zachować właściwości materiału, miękkość i trwałość na wiele sezonów.
Wełna merino, znana także jako „magiczne runo”, to jeden z najcenniejszych materiałów wykorzystywanych w odzieży outdoorowej i sportowej. Dzięki termoregulacji, wyjątkowej miękkości oraz właściwościom antybakteryjnym, ubrania z merino zapewniają komfort w każdych warunkach. W tym artykule dowiesz się, czym jest wełna z merynosów, jakie ma zalety i w jakich produktach jest stosowana. Podpowiadamy też, jak odpowiednio pielęgnować odzież z wełną z merynosów, aby zachować jej właściwości.
Wełna merino – co to jest?
Merino pochodzi od najstarszej rasy owiec zamieszkującej głównie tereny Alp Nowozelandzkich, gdzie panują zróżnicowane i trudne warunki atmosferyczne. Zwierzęta zaadaptowały się do nich, dzięki cienkiej i sprężystej wełnie, która zmienia właściwości w zależności od temperatury. Kiedy jest ciepło, jej włókna rozszerzają się, aby poprawić oddychalność, dzięki czemu niwelują ryzyko przegrzania. Z kolei na zimno reagują kurczeniem się, skutecznie ogrzewając ciało owcy i chroniąc przed niskimi temperaturami, wiatrem, śniegiem czy deszczem. Przed najbardziej niekorzystnymi warunkami ochronę włókien zapewnia też wysoka zawartość naturalnego tłuszczu. Wełna z merynosów zwana „magicznym runem” występuje w wielu odmianach, a same zwierzęta hodowane są głównie w Australii, Nowej Zelandii, Ameryce Południowej (m.in.: Argentyna) czy RPA.
Właściwości wełny z merino
Właściwości termoregulacyjne, wysoka oddychalność, antybakteryjność, a do tego miękkość i lekkość. Te cechy sprawiły, że odzież z wełną merino jest chętnie noszona zarówno przez zawodowych sportowców, jak i osoby rekreacyjnie uprawiające różnego rodzaju sporty outdoorowe i nie tylko.
Termoregulacja
Mocno poskręcana konstrukcja włókien wełny merino sprawia, że gromadzą one powietrze, co umożliwia im dopasowanie stopnia ochrony do warunków otoczenia. W ciepłe miesiące odzież z jej dodatkiem (niska gramatura) to gwarancja odpowiedniej cyrkulacji powietrza i ochrony przed promieniowaniem UV. Z kolei w zimie ubrania zawierające merino o wysokiej gramaturze – od 200 g/m2, doskonale izolują od zimna, idealnie sprawdzając się jako pierwsza warstwa w ubiorze na „cebulkę”.
Higroskopijność
Wyjątkową funkcjonalnością merino jest higroskopijność, czyli zdolność do absorbowania wilgoci. Włókna merino mogą wchłonąć nawet 35% swojej własnej masy w wodzie, nie tracąc przy tym zdolności izolacyjnych. Oznacza to, że pot czy wilgoć powstająca podczas aktywności fizycznej są skutecznie wchłaniane przez materiał, a ciało pozostaje suche i komfortowe. Dzięki tej właściwości, odzież z merino znakomicie sprawdza się jako bielizna termoaktywna, pierwsza warstwa oraz w ubraniach trekkingowych czy narciarskich.
Oddychalność i odprowadzanie wilgoci
Struktura włókien wełny merynos jest pokryta łuskami tworzącymi pory gwarantujące sprawną cyrkulację powietrza. To umożliwia skuteczne odprowadzanie wilgoci, dzięki czemu ubrania szybko schną, a skóra pozostaje sucha i może swobodnie oddychać. Ponadto, w ciepłe dni odzież z dodatkiem merino daje uczucie chłodzenia.
Lekkość i miękkość
Włókna wełny czesankowej z merynosów są niezwykle cienkie i miękkie w porównaniu do innych rodzajów wełny. To sprawia, że nie drapią i nie podrażniają skóry, przez co są komfortowe w noszeniu. Dodatkowo surowiec jest antyalergiczny, dlatego z powodzeniem można go używać u dzieci czy alergików.
Elastyczność
Wysoka skrętność włókien merino gwarantuje dużą rozciągliwość, a przez to odpowiednie dopasowanie do ciała. Materiał „pracuje” razem z ciałem, czyli rozciąga się tam, gdzie jest to potrzebne, i powraca do pierwotnego kształtu, zachowując estetyczny wygląd i funkcjonalność. Dodatkowo odzież z merino nie gniecie się i nie odkształca, co docenisz przy kilkudniowych wyprawach czy wyjazdów narciarskich, gdy ubrania są wielokrotnie składane i pakowane.
Odporność na nieprzyjemne zapachy
Unikalną właściwością wełny merino jest antybakteryjność, co oznacza, że nie pozwala rozwijać się bakteriom oraz grzybom. Dzięki temu nie musisz się obawiać o powstawanie nieprzyjemnych zapachów nawet przy bardzo intensywnym wysiłku. Odzież z merino można nosić wielokrotnie bez konieczności częstego prania, co dodatkowo przedłuża jej żywotność.
Ochrona przed promieniowaniem UV
Merino wyposażona jest w naturalny filtr UPF, który ogranicza przenikanie promieniowania ultrafioletowego. Dzięki temu ubrania z merino chronią skórę przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych, zmniejszając ryzyko poparzeń oraz długofalowych uszkodzeń skóry.
Wełna merino, czyli materiał ekologiczny i ognioodporny
Merino jest biodegradowalna, co oznacza, że po zakończeniu użytkowania rozkłada się naturalnie, nie pozostawiając szkodliwych odpadów. Dodatkowo nie jest łatwopalna, ani też nie topi się pod wpływem wysokich temperatur.
Wełna z merynosów w odzieży turystycznej
Bielizna termoaktywna, koszulki, bluzy, topy, skarpety, rękawiczki, kominy, czapki, chusty wielofunkcyjne Buff czy opaski termoaktynwe. W tych produktach outdoorowych najczęściej spotykamy się z wełną merino. Ubrania lub akcesoria mogą być w 100% z niej wykonane lub jest ona stosowana jako dodatek do włókien syntetycznych.
Smartwool – np. koszulki termoaktywne z długim i krótkim rękawem, kalesony termoaktywne;
BUFF – np. czapki, opaski, chusty i kominy wielofunkcyjne;
WOOLCANO – np. bielizna termoaktywna, czapki zimowe, kominy zimowe;
DYNAFIT – np. skarpety skiturowe;
Icebreaker – np. koszulki i kalesony termoaktywne, czapki;
X-Socks – np. skarpety narciarskie;
X-Bionic – np. koszulki i kalesony termoaktywne;
Viking – np. bielizna termoaktywna, rękawiczki trekkingowe,
Marmot – np. czapki trekkingowe;
Salewa – np. koszulki i kalesony termoaktywne.
Wełna merino: jak ją pielęgnować?
Aby odzież techniczna mająca w składzie wełnę merino służyły ci przez wiele sezonów i utrzymały swoje właściwości oraz miękkość, warto pamiętać o odpowiedniej pielęgnacji. W tym przypadku najlepiej sprawdzi się reguła: im rzadziej, tym lepiej, zwłaszcza jeśli chodzi o pranie wełny z merynosów. Dzięki specjalnym łuskom, które tworzą naturalną warstwę ochronną, materiał sam czyści się z większości zabrudzeń. Ponadto jest bakteriobójcza, antystatyczna (nie przyciąga kurzu itp.) i nie wchłania zapachów, dlatego do odświeżenia najczęściej wymaga jedynie systematycznego wietrzenia.
Przed rozpoczęciem czyszczenia wełny merino, sprawdź zalecenia producenta dotyczące sposobu prania (ręcznie czy w pralce automatycznej), suszenia (w suszarce bębnowej czy naturalnie) oraz wysokości temperatury.
Pranie ubrań z merino w pralce
Jeśli producent pozwala na pranie w pralce, podejmij następujące kroki:
Przewróć ubranie na lewą stronę.
Dorzuć do bębna np. ręczniki, aby pralka była pełna. W ten sposób ograniczysz tarcie, które może np. zmechacić tkaninę.
Wybierz program do prania wełny lub ręcznego i ustaw temperaturę max. 30°C.
Wybierz opcję wirowania na najniższych obrotach lub w ogóle z niego zrezygnuj.
Dolej detergent dedykowany praniu wełny (np. z dodatkiem lanoliny).
Po zakończeniu prania, jak najszybciej wyciągnij rzeczy z pralki i połóż je na płasko. Jeśli ubrania są mocno nasiąknięte wodą, odsącz ją za pomocą ręczników lub wysusz w suszarce bębnowej (o ile producent zawarł odpowiednią informację na metce).
Ręczne pranie odzieży z merino
Jeśli zdecydujesz się prać ubrania z wełny merino ręcznie:
Przewróć je na lewą stronę.
Do szerokiej miski nalej wodę o temperaturze max. 30°C i dodaj delikatny detergent.
Namaczaj pranie ok. 10 minut.
Po tym czasie przepłucz je w letniej wodzie lub delikatnie ugniataj materiał, mocniejsze zabrudzenia lekko zapierz.
Delikatnie odciśnij nadmiar wody (nie wykręcaj).
Od razu rozłóż ubrania na płasko np. na ręczniku.
Odzież z wełną z nowozelandzkich owiec zwykle nie wymaga prasowania. Aby pozbyć się zagnieceń, wystarczy na czas kąpieli zawiesić dany produkt w łazience – materiał wygładzi się pod wpływem wilgoci. Odświeżone i w pełni wysuszone ubrania z merino poza sezonem przechowuj ułożone na płasko i bez przygniatania oraz w miejscu z dobrą cyrkulacją powietrza. Unikaj rolowania skarpet czy wieszania bluz/koszulek itp. na wieszaku. Mogą stracić swoje właściwości i się odkształcić. Warto użyć też preparatów przeciw molom (np. z dodatkiem lawendy).
Wełna z merynosów – podsumowanie
Wełna merino to materiał, który łączy funkcjonalność, komfort i ekologię. Dzięki termoregulacji, miękkości, antybakteryjności i elastyczności, odzież z merino sprawdzi się zarówno w górach, na nartach, jak i w codziennym użytkowaniu. Odpowiednia pielęgnacja pozwoli cieszyć się jej właściwościami przez wiele sezonów.