Właściwie dopasowane buty narciarskie to klucz nie tylko do komfortowej i precyzyjnej jazdy, ale również wykorzystania potencjału nart. Dowiedz się, jak dobrać buty narciarskie o odpowiednim rozmiarze oraz flexie, aby początki przygody ze sportami zimowymi były dobrą zabawą i pozwalały osiągać satysfakcjonujące wyniki.
Podstawową kwestią przy doborze rozmiaru butów narciarskich jest dokonanie prawidłowego pomiaru długości stopy, szczególnie gdy decydujesz się na zakup online. Producenci obuwia narciarskiego podają ten parametr w swoich tabelach rozmiarów używając tzw. skali Mondopoint (mondo). Długość stopy mierzy się od pięty do czubka dużego palca. Międzynarodowa numeracja wyrażana jest w cm.
Aby znaleźć odpowiedni rozmiar w skali Mondopoint, należy właściwie zmierzyć długość stopy:
Przygotuj ołówek lub długopis, miarkę krawiecką oraz czystą kartkę papieru.
Przyłóż kartkę do ściany (zapobiegnie to przypadkowemu poruszaniu się papieru).
Stań boso prawą stopą na kartce, tak aby pięta dotykała o ścianę, a kolano było delikatnie zgięte.
Obrysuj kształt swojej stopy, utrzymując ołówek/długopis w pozycji pionowej.
To samo zrób z lewą stopą.
W obu przypadkach zmierz odległość od pięty do czubka dużego palca.
Otrzymany wynik zaokrąglij do 0,5 cm w górę (np. 27,2 cm = 27,5 cm, 25,4 cm = 25,5 cm itd.) i porównaj z rozmiarówką producenta.
Oprócz długości stopy, przy wyborze prawidłowego rozmiaru butów narciarskich liczy się też jej szerokość, która odpowiada szerokości skorupy buta (tzw. Last). Współczynnik ten w tabelach rozmiarów producentów najczęściej jest podawany w mm. Kolejnym ważnym czynnikiem jest flex, czyli sztywność buta. Przy wyborze odpowiednich butów narciarskich znaczenie mają też takie elementy, jak:
botek wewnętrzny (liner) – powinien mieć jak najmniej szwów i być wykonany z wytrzymałego materiału;
klamry – powinny być metalowe (np. aluminiowe) i posiadać możliwość regulacji;
pasek z rzepem – pełni rolę dodatkowej klamry, dzięki czemu pozwala lepiej dopiąć skorupę buta;
wkładka – postaw na anatomicznie lub termoformowalne wkładki (dopasowują się do kształtu stopy pod wpływem ciepła).
Szerokość stopy zmierzysz w następujący sposób:
Stań boso na czystej kartce papieru bez obciążania stopy.
Obrysuj kształt stopy.
Zmierz szerokość stopy miarką krawiecką w jej najszerszym punkcie (w okolicach kości śródstopia).
Przy wyborze szerokości buta narciarskiego weź pod uwagę swoje doświadczenie narciarskie, styl jazdy oraz to, jakiego poziomu kontroli jazdy i komfortu potrzebujesz. Ważne: im węższe buty, tym większa kontrola jazdy oraz trzymanie stóp, ale mniejsza wygoda i odwrotnie. Przykładowo:
jako zawodnik lub miłośnik jazdy sportowej sięgaj po wąskie i bardzo wąskie modele od 92 do 98 mm. Jeśli masz wąskie stopy lub potrzebujesz wysokiej precyzji jazdy (kosztem wygody) to również sprawdzi się model z wąską skorupą.
przedział 98-100 mm sprawdzi się np.: do jazdy z dużymi prędkościami;
przedział 100-104 mm daje swobodne dopasowanie większości narciarzom, jednak trzeba liczyć się z nieco mniejszą kontrolą jazdy. Rozmiar 102 mm jest najbardziej uniwersalnym rozwiązaniem;
przedział 104 mm i więcej dedykowany jest osobom o bardzo szerokich stopach i łydkach. Sprawdzi się też do nauki jazdy.
Niektóre marki (np. Tecnica) stosują dodatkowe oznaczenia, które oprócz zakresów szerokości odnoszą się do specyfiki stopy narciarza (wąska/szeroka) czy stopnia dopasowania:
HV (high volume) – dla bardzo szerokich stóp i dużej wygody;
MV (medium volume) – standardowe dopasowanie;
LV (low volume) – dla wąskich stóp i precyzyjnego dopasowania.
Twardość skorupy buta narciarskiego inaczej flex, to zakres oporu, jaki daje but w momencie pochylenia ciała do przodu. Zależy od wagi, wieku, stopnia wytrenowania czy umiejętności narciarza. Tzw. flex index pomaga dopasować model obuwia narciarskiego pod względem właściwości i przeznaczenia, ale nie jest to uniwersalna indeks. Niska wartość oznacza lepszy komfort, większą szerokość oraz miękkość buta i odwrotnie – im wyższy jest flex indeks, tym buty są twardsze, bardziej precyzyjne i stanowią dobre wsparcie dla stopy. Warto wziąć pod uwagę, że producenci obuwia narciarskiego używają różnego rodzaju mieszanek do produkcji skorupy butów, które mają różne właściwości, dlatego nie należy porównywać modeli od kilku marek.
Do nauki jazdy dla początkującej narciarki dobrym wyborem będzie flex 40-60, natomiast w przypadku mężczyzny wartość ta powinna mieścić się w przedziale 70-80. Średniozaawansowani miłośnicy nart mogą wybrać flex od 60 do 70 (kobiety) lub 80-90 (mężczyźni). Przy dużym doświadczeniu i dla profesjonalistów najlepszą opcją będą wartości powyżej 70 (kobiety) i więcej niż 90 (mężczyźni).
Długość skorupy butów narciarskich dotyczy całkowitej długości podeszwy i jest istotnym parametrem przy montażu i regulacji wiązań narciarskich. Warto podkreślić, że długość podeszwy butów do jazdy na nartach nie jest tym samym, co długość stopy. Długość podeszwy mierzona jest w mm i umieszczana przez producenta na wewnętrznej stronie butów. Co ważne, parametr ten może się różnić w zależności od marki, a nawet w obrębie modeli butów narciarskich danej firmy.
Jeśli posiadasz niestandardowe stopy lub potrzebujesz modelu obuwia o ściśle dopasowanych parametrach, możesz skorzystać z nowoczesnych rozwiązań, które umożliwiają personalizację butów narciarskich, np. termoformowalnie skorupy czy wygrzewanie linerów.
Technologia umożliwiająca formułowanie sztywnej skorupy dla idealnego dopasowania do anatomii stopy narciarza, a co za tym idzie – daje maksymalny transfer mocy i szybkość reakcji. To rozwiązanie jako pierwsza zaproponowała marka Fischer pod nazwą Vacuum. Skorupa i botek wewnętrzny są formowane pod ciśnieniem do nogi narciarza w specjalnej maszynie, dzięki czemu uwzględnione są wszelkie niedoskonałości stopy, co pomaga zniwelować dyskomfort w trakcie jazdy. Inną metodą termoformowania skorupy jest Custom Shell (firma Salomon) czy Memory Fit (marka Atomic).
Liner, czyli botek wewnętrzny w większości zaawansowanych modeli jest termoformowalny, co oznacza, że można go pod wpływem wygrzewania optymalnie dopasować do stopy, a tym samym lepiej wypełnić but i zwiększyć komfort jazdy. Np. intuition/custom fit zapewnia formowanie przy wyższych temperaturach i nacisku stopy, a botki wtryskowe wykorzystują specjalną piankę, która jest uwalniana podczas przymiarki.
Poszukując prawidłowo dopasowanych butów narciarskich musisz wziąć pod uwagę również Twój styl jazdy i poziom zaawansowania. W przypadku jazdy rekreacyjnej na poziomie początkującym najlepszą opcją będą modele z flexem niższym niż 90, lekkie i wygodne. Należysz do grona średniozaawansowanych lub zaawansowanych narciarzy, który preferuje jazdę wyczynową na przygotowanych trasach? Potrzebujesz sztywniejszych (dla kobiet flex 70-110, dla mężczyzn 90-130) i węższych butów o kształcie mocno pochylonym, które zapewnią precyzję ruchów. Do jazdy poza utartymi ścieżkami (np. freeride) sprawdzą się modele o średniej szerokości (100-102 mm) i z flexem od 100 wzwyż. W skituringu stosuje się obuwie, które dobrze trzyma kostkę na zjazdach, a jednocześnie zapewnia swobodę ruchów w trakcie podejść. Zwykle obuwie wyposażone jest w system walk/ski, który umożliwia szybką zmianę sposobu użytkowania (z chodzenia na jazdę). But narciarski do skituringu wyróżnia się niską wagą i dobrym ociepleniem.
Podstawowym błędem narciarzy, nie tylko początkujących, jest jazda w za dużych butach, co wynika z m.in. przestarzałego przekonania, że powinniśmy dobierać obuwie o 2 rozmiary większe, aby móc założyć dodatkową parę wełnianych skarpet. Przy obecnych technologiach i sposobach produkcji butów narciarskich nie musimy zostawiać tak dużego zapasu – wystarczy 0,5 do 1 cm. Ponadto podeszwa butów narciarskich jest sztywna i nie ugina się, co automatycznie sprawia, że nie jest nam potrzebne dodatkowe miejsce, aby ruszać palcami stóp.
Sporym błędem jest również samodzielny wybór butów narciarskich bez posiadania elementarnej wiedzy na temat rodzajów obuwia, ich zastosowania czy najważniejszych parametrów. Warto skorzystać z fachowej pomocy np. bootfittera lub ekspertów sklepu sportowego Sportano, którzy dzięki doświadczeniu i wiedzy odpowiednio dopasują model do indywidualnych parametrów, umiejętności czy stylu jazdy.
Prawidłowo dopasowane
buty narciarskie to nie tylko poczucie komfortu przy każdym ruchu na stoku lub poza nim, ale również bezpieczeństwo i satysfakcja. Jazda w źle dobranym obuwiu sprawi, że nie będziesz mieć kontroli nad sprzętem, Twoje ruchy nie będą precyzyjne, nabawisz się bolesnych otarć (w najgorszym przypadku urazu lub kontuzji), a także nie będziesz widzieć postępów.Na Sportano znajdziesz bogatą ofertę butów narciarskich o różnej szerokości, długości, twardości skorupy odpowiednie do różnego rodzaju narciarstwa zjazdowego czy biegowego, a także skituringu. Wybieraj wysokiej jakości i wytrzymałe buty narciarskie od wiodących marek: HEAD, Rossignol, Salomon, ATOMIC, Fischer, Nordica, Tecnica czy Dalbello. Dzięki nowoczesnym technologiom i innowacyjnym rozwiązaniom (np. wkładka SensiFit™ ułatwiająca wkładanie buta, izolacja Stretch Thinsulate® zapewniająca dodatkowy komfort cieplny stopom czy system FORM FIT, czyli termiczne formowaniu skorupy zewnętrznej) możesz szlifować umiejętności, przenosić swoją jazdę na wyższy poziom czy śrubować rekordowe wyniki.