Zamiast szusowania po stoku, tej zimy chcesz spróbować narciarstwa biegowego? Zanim zaczniesz szlifować nowe umiejętności, zadbaj o odpowiedni strój. Jak się ubrać na biegówki, aby zagwarantować sobie komfort termiczny i mieć pełną swobodę ruchów?
Jak się ubrać na biegówki? Najważniejsze zasady
Podobnie jak przy wędrówkach po górach, tak i w narciarstwie biegowym stosuje się zasadę warstwowego ubioru, popularnie zwaną „na cebulkę”. Polega ona na założeniu kilku cieńszych warstw zamiast jednej grubszej, dzięki czemu możesz swobodnie dopasowywać zakres komfortu cieplnego w zależności od warunków atmosferycznych czy intensywności wysiłku fizycznego. Ważne jest, aby po ubraniu odczuwać lekki chłód, dzięki czemu unikniesz przegrzania. Jeśli już po założeniu odzieży narciarskiej czujesz, że jest ci ciepło, to wiedz, że nawet wysiłek o bardzo niskiej intensywności sprawi, że będzie ci za gorąco. W przypadku biegówek optymalnym rozwiązaniem jest jedna warstwa dolna (spodnie/legginsy) i dwie warstwy górne bielizna termoaktywna + warstwa docieplająca typu polar lub bluza. Trzecia warstwa, czyli np. kurtka softshell, jest opcjonalna i uzależniona od warunków atmosferycznych oraz zakresu intensywności treningu.
Swoboda ruchu, oddychalność, wodoodporność, ochrona przed wiatrem i chłodem oraz niska waga to jedne z najważniejszych wymagań, jakie powinien spełniać strój na biegówki. Niezależnie od tego, czy będziesz praktykować styl klasyczny, czy łyżwowy, odzież musi dawać ci możliwość wykonywania jak najszerszego zakresu ruchu. Zwróć uwagę na materiał – powinien zawierać elastan, być rozciągliwy w kilku kierunkach lub być wsparty technologią zapewniającą dużą rozciągliwość (np. SCHOELLER®WB-400 od marki Salomon, Helly Tech® Professional od Helly Hansen). Znaczenie ma również krój kurtki, spodni czy bluzy – najlepiej, żeby był ergonomiczny, aby dobrze dopasowywać się do ciała.
Oddychalność w ubraniach jest określana za pomocą wskaźnika RET – im ma on wyższą wartość, tym mniej odprowadza wilgoć na zewnątrz i odwrotnie. Wartości poniżej 6 zapewniają idealną oddychalność i oznaczają, że odzież sprawdzi się przy bardzo intensywnym wysiłku. RET między 6 a 12 zda egzamin przy sporym wysiłku, a oznaczenie 12-20 wskazuje średnią oddychalność odpowiednią do wysiłku o umiarkowanej intensywności. RET powyżej 20 to niewielka oddychalność.
Podczas kompletowania stroju na biegówki zwróć uwagę na wodoodporność wierzchniej warstwy. Parametr ten podawany jest w jednostkach słupa wody w milimetrach i określa, w jakim stopniu tkanina przepuszcza wodę z zewnętrznej warstwy do środka. Świetnie sprawdzi się też materiał hydrofobowy, który zapobiegnie wchłanianiu wilgoci, np. z impregnacją DWR. Minimalna wodoodporność w kurtkach do biegówek to 10000 mm i więcej.
Odzież na narty biegowe – jak ją skompletować?
Bielizna termoaktywna, polar/bluza oraz softshell to elementarne części stroju na biegówki. Jak połączyć ze sobą te warstwy i na co zwrócić uwagę przy wyborze poszczególnych elementów ubioru „na cebulkę”?
Pierwsza warstwa
Warstwa bazowa to bielizna termoaktywna, która dzięki dużej przewiewności skutecznie odprowadza wilgoć na zewnątrz utrzymując suchą skórę podczas wysiłku fizycznego. Najczęściej produkowana jest poliestru, poliamidu oraz elastanu i posiada tzw. mapowanie, czyli w zależności od tego, które miejsca na ciele najbardziej się pocą, użyta jest różna gramatura tkaniny dla skuteczniejszego odprowadzania wilgoci. Ważne jest odpowiednie dopasowanie bielizny termoaktywnej do temperatur i intensywności wysiłku. Pamiętaj, że musi przylegać do ciała, aby spełniać swoją funkcję. Wysokiej jakości bieliznę termoaktywną od topowych marek: Smartwool, X-Bionic, Viking, Icebeaker, Mico, Salewa czy DYNAFIT, znajdziesz na Sportano.
Druga warstwa
Druga warstwa stroju na narty biegowe w cieplejsze dni może pełnić również rolę warstwy wierzchniej. Najczęściej jest to bluza z włókien syntetycznych (np. z poliestru z domieszką poliamidu czy wełny z merynosów) lub polar (cieńszy o gramaturze 100, gdy będziesz nakładać na niego jeszcze kurtkę lub grubszy w przypadku, gdy będzie ostatnią warstwą). Zwykle bluza na narty biegowe skonstruowana jest tak, że przód zapewnia ochronę przed wiatrem, natomiast tył – oddychalność. Warto wybrać model z rękawami z otworem na kciuk, mapowaniem czy strefami kompresyjnymi (są zlokalizowane w miejscach angażujących najwięcej grup mięśniowych w celu lepszego ich ukrwienia, a przez to poprawy wydolności czy szybszej regeneracji).
Trzecia warstwa
Zadaniem warstwy wierzchniej jest zabezpieczenie przed wiatrem i opadami atmosferycznymi. W przypadku kurtek do narciarstwa biegowego mamy do czynienia z elastycznymi i lekkimi modelami o ergonomicznym kroju, które są pozbawione kaptura (lub mają go w wersji odpinanej). Uniwersalnym rozwiązaniem jest softshell, który gwarantuje świetną cyrkulację powietrza, ochronę przed wiatrem i lekkimi opadami atmosferycznymi oraz komfort termiczny, dzięki wysokim właściwościom termoizolacyjnym. Wybierając kurtkę do narciarstwa biegowego możesz sięgnąć po model z membraną, który ochroni cię przed śniegiem czy deszczem, a jednocześnie zapewni oddychalność, ale na nieco niższym poziomie. Z kolei najlepiej przed wiatrem ochroni kurtka z wiatroszczelną membraną windstopper, która wbudowana jest w przednią część. Kupując kurtkę na biegówki zwróć uwagę na uszczelniane lub podklejane szwy, otwory/panele wentylacyjne oraz obszycie zakończenia suwaka materiałem, który zabezpieczy przed otarciami itp.
Jakie spodnie na biegówki?
Najlepsze będą modele dedykowane narciarstwu biegowemu ewentualnie zastąp je legginsami biegowymi lub rowerowymi przeznaczonymi do treningów w zimie. Takie modele zwykle są podszyte dodatkową warstwą ocieplającą (np. mesh) z przodu (skuteczniej chronią przed wiatrem). Możesz też założyć klasyczne legginsy sportowe, a pod nie getry termoaktywne (długie lub ¾).
Narciarki biegowe w mroźniejsze i bardziej wietrzne dni mogą założyć spódnicę na biegówki z ociepleniem Primaloft®, którą zakłada się na legginsy lub spodnie biegowe, aby pełniła dodatkową warstwę ocieplającą.
Dodatki do stroju na narty biegowe
Zacznijmy od dedykowanych rękawiczek do narciarstwa biegowego. Powinny być lekkie, wykonane z elastycznego materiału, który zapewni dobre dopasowanie do dłoni, a dodatkowo jest odporny na wytarcia. Zwróć uwagę na mankiety – powinny być rozciągliwe, aby umożliwiać wygodne zakładanie i ściąganie, oraz wzmocnienia np. w okolicach kciuka i palca wskazującego.
Na głowę przypada się czapka narciarska, chusta wielofunkcyjna (buff) lub opaska sportowa, aby chronić uszy i głowę przed przewianiem. Wybierz model z elastycznego, szybkoschnącego i dobrze odprowadzającego nadmiar wilgoci materiału o małej lub średniej gramaturze (w zależności od temperatury na zewnątrz). Komfort zapewnią płaskie szwy lub wersje bezszwowe.
Kolejny dodatek do stroju na nart biegowe to funkcjonalne skarpety ze wzmocnionymi palcami i piętami, elastycznym ściągaczem oraz z tkanin, które szybko schną i gwarantują dobre odprowadzanie wilgoci. Najlepszym rozwiązaniem są modele o średniej długości i gramaturze z dodatkiem wełny merino z nowozelandzkich owiec (ma właściwości antybakteryjne).
Podczas biegania na nartach niezbędne są też okulary z filtrami UV, które zabezpieczą wzrok przed odbijającym się od białej powierzchni promieniami słonecznymi mogącymi spowodować problemy z prawidłowym widzeniem. Wynika to z tego, że śnieg odbija nawet 85% światła (tzw. albedo) powodując oślepienie, które utrudnia widoczność i męczy wzrok. W takich warunkach nietrudno o niezauważenie przeszkody czy wpadnięcie na innego narciarza, co może skończyć się groźnym wypadkiem. Jeżdżąc z okularami przeciwsłonecznymi wyposażonymi w filtry UV oraz soczewki polaryzacyjne, które tłumią refleksy, zapewnisz sobie dobre pole widzenia i komfort wysiłku fizycznego. Na bardziej słoneczne dni wybierz modele ze szkłami S2, a przy pochmurnej pogodzie lepsze będą S1 lub S0 (przezroczyste).
Odpowiednio dobrany strój na narty biegowe pozwoli czuć się komfortowo w trakcie jazdy oraz zapewni odpowiednią ochronę przed wiatrem, niskimi temperaturami, opadami czy nadmiarem wilgoci. Pamiętaj o warstwowym ubiorze oraz dedykowanych dodatkach, aby zmniejszysz ryzyko przeziębienia czy wychłodzenia organizmu (więcej informacji w naszym artykule o hipotermii).
Unikaj odzieży do snowboardu czy narciarstwa zjazdowego, ponieważ ma ona grubszą gramaturę i szybko się w niej zgrzejesz. W ubraniach na biegówki przydatne będą też elastyczne panele np. na plecach, biodrach czy w okolicach pach, które dodatkowo zapewniają odpowiednią cyrkulację powietrza i zapobiegną gromadzeniu się nadmiaru wilgoci na skórze. Zadbaj o to, aby odzież na biegówki posiadała odblaskowe wstawki, które poprawią twoją widoczność dla innych, a tym samym zwiększą bezpieczeństwo na trasie.