Korona Gór Polski to umowna lista 28 szczytów będących najwyższymi punktami wszystkich polskich pasm górskich, na które można dotrzeć oznakowanym szlakiem turystycznym. Zaplanowanie i odbycie tylu wypraw wymaga odpowiedniego przygotowania, pozwala zdobyć sporo turystycznego doświadczenia i jest znakomitym sposobem na aktywne spędzanie czasu. Podpowiadamy, jak zdobyć odznakę Zdobywcy Korony Gór Polski.
Jak powstała Lista Korony Gór Polski?
Aby spopularyzować mniej znane, rzadziej odwiedzane, ale warte zdobycia piękne szczyty na terenie Polski, w 1997 roku pod egidą czasopisma turystyczno-krajoznawczego „Poznaj Swój Kraj” powstał Klub Zdobywców Korony Gór Polskich. Od 2016 roku działa on jako samodzielna organizacja. Członkami Klubu zostało już ponad 120 tys. osób, a ponad 5 tys. otrzymało tytuł Zdobywcy Korony Gór Polski. Pomysłodawcy chcieli w ten sposób zachęcić Polaków do uprawiania turystyki górskiej, pogłębiania wiedzy o polskich górach i poznawania nie tylko tych najpopularniejszych pasm górskich, jak: Tatry, Karkonosze czy Bieszczady, ale także mniej znanych: Rudaw Janowickich czy Gór Złotych. Na liście znalazło się 28 szczytów, których odwiedzenie jest okazją nie tylko do aktywności fizycznej, ale też pozwoli bliżej poznać dane miejsca, ich specyficzny klimat, lokalną kulturę, czy – nieraz niezwykle skomplikowaną i niejednoznaczną – historię. Przy okazji można poznać lokalną kuchnię, spotkać ludzi dzielących tę samą pasję i nabierać sporo turystycznego doświadczenia.
Jakie szczyty są na liście Korony Gór Polski?
Jeśli uszeregujemy szczyty od najwyższego do najniższego to listę będą otwierać Rysy – najwyższy szczyt w Polsce, a dokładniej ich północno-zachodni wierzchołek położony na granicy polsko-słowackiej i wznoszący się 2499 m n.p.m. Wyższy, bo mający 2501 m n.p.m., jest jednak wierzchołek położony niecałe 30 m na południowy wschód. Swego czasu duże emocje wzbudziły pomiary wysokości najwyższego punktu w Tatrach, bo wielu żywiło nadzieję, że okaże się, że „polski” wierzchołek przekracza 2500 m. Tak się jednak nie stało, ale ponieważ Tatry wprawdzie powoli, ale ciągle się wypiętrzają, w dalekiej przyszłości mogą osiągnąć magiczną granicę.
Rysy są szczególnym szczytem również z innego powodu. Różnica wysokości, którą należy pokonać, aby dostać się na szczyt jest znacznie większa niż w przypadku wszystkich pozostałych wierzchołków. Wynosi blisko 1200 m, jeśli wyruszycie spod schroniska nad Morskim Okiem i aż 1670 m, jeśli punktem startu będzie parking przy wejściu do Tatrzańskiego Parku Narodowego. To niemal tyle, ile wynosi wysokość drugiego szczytu na liście, czyli Babiej Góry. O tym, jak wejść na Rysy od strony polskiej lub słowackiej przeczytacie w naszym poradniku: Szlak na Rysy.
Oprócz Rysów, jeszcze trzynaście szczytów na liście może poszczycić się wysokością przekraczającą 1000 m n.p.m. Całość zamyka leżąca samotnie na północ od pozostałych szczytów Łysica, najwyższy punkt Gór Świętokrzyskich, zwana też Górą Świętej Katarzyny.
Oto lista 28 szczytów Korony Gór Polski:
| 1. | Rysy | Tatry | 2499 |
| 2. | Babia Góra | Beskid Żywiecki | 1725 |
| 3. | Śnieżka | Karkonosze | 1603 |
| 4. | Śnieżnik | Masyw Śnieżnika | 1423 |
| 5. | Tarnica | Bieszczady Zachodnie | 1346 |
| 6. | Turbacz | Gorce | 1310 |
| 7. | Radziejowa | Beskid Sadecki | 1266 |
| 8. | Skrzyczne | Beskid Śląski | 1257 |
| 9. | Mogielica | Beskid Wyspowy | 1171 |
| 10. | Wysoka Kopa | Góry Izerskie | 1126 |
| 11. | Rudawiec | Góry Bialskie | 1106 |
| 12. | Orlica | Góry Orlickie | 1084 |
| 13. | Wysoka | Pieniny | 1050 |
| 14. | Wielka Sowa | Góry Sowie | 1015 |
| 15. | Lackowa | Beskid Niski | 997 |
| 16. | Kowadło | Góry Złote | 989 |
| 17. | Jagodna | Góry Bystrzyckie | 977 |
| 18. | Skalnik | Rudawy Janowickie | 945 |
| 19. | Waligóra | Góry Kamienne | 936 |
| 20. | Czupel | Beskid Mały | 933 |
| 21. | Szczeliniec Wielki | Góry Stołowe | 919 |
| 22. | Lubomir | Beskid Makowski | 904 |
| 23. | Biskupia Kopa | Góry Opawskie | 889 |
| 24. | Chełmiec | Góry Wałbrzyskie | 850 |
| 25. | Kłodzka Góra | Góry Bardzkie | 765 |
| 26. | Skopiec | Góry Kaczawskie | 724 |
| 27. | Ślęża | Masyw Ślęży | 718 |
| 28. | Łysica | Góry Świętokrzyskie | 614 |
Odznaka Zdobywcy Korony Gór Polski – jak ją zdobyć?
Zdobywanie szczytów samo w sobie przynosi mnóstwo satysfakcji oraz przyjemności, ale dodatkową motywacją do skompletowania wszystkich wejść i znakomitą pamiątką jest odznaka Zdobywcy Korony Gór Polskich i przynależność do elitarnego grona osób, które tego dokonały.
Odznaka jest przyznawana przez Klub Zdobywców Korony Gór Polski. Wszystkie szczegółowe informacje na temat przynależności do Klubu, procedury potwierdzania wejść znajdziecie na stronie kgp.info.pl. W największym uproszczeniu wygląda to następująco:
- zapisujesz się do Klubu (musisz mieć skończone 7 lat) i zamawiasz książeczkę KGP;
- zdobywasz kolejne szczyty (nie ma ograniczeń czasowych czy wyznaczonej kolejności), każdorazowo potwierdzając to zdjęciem ze szczytu i pieczątką (przybija ją np. obiekt turystyczny znajdujący się najbliżej);
- książeczkę z uzupełnionymi stronami wszystkich 28 szczytów wysyłasz do Klubu;
- po weryfikacji książeczki oraz spotkaniu z Lożą Zdobywców i pozytywnym przejściu weryfikacji (specjalna Komisja w czasie rozmowy sprawdzi, czy rzeczywiście byłeś we wskazanych miejscach, przeprowadzając „test wedzy”), dostajesz upragnioną odznakę i zostajesz pełnoprawnym Zdobywcą Korony Gór Polski.
Jakie trudności czekają na szlakach wiodących na szczyty Korony Gór Polski?
Ocena trudności szlaku mogłaby wydawać się dość prosta – im niższa góra, tym łatwiej ją zdobyć. Są jednak wyjątki, jak choćby Lackowa w Beskidzie Niskim, nazywana często Górą Policyjną, z uwagi na jej wysokość. Podejście na nią jest jednym z najbardziej stromych (poza Tatrami) fragmentów szlaku turystycznego w Polsce Na dystansie 2 km trzeba pokonać ponad 350 m różnicy wysokości.
Na popularne szczyty, takie jak: Babia Góra czy Turbacz, prowadzi kilka szlaków turystycznych, można więc dobrać taką trasę, która będzie dla Ciebie odpowiednia. Szacowane czasy przejść poszczególnych odcinków szlaków górskich możecie łatwo porównać, korzystając z serwisu mapa-turystyczna.pl. Wystarczy wyznaczyć punkt początkowy i punkt końcowy trasy a otrzymacie mapę najkrótszej trasy prowadzącej wyznaczonym szlakiem, szacowany czas przejścia, ilość punktów GOT (Górska Odznaka Turystyczna) oraz profil trasy. Za pomocą serwisu można planować skomplikowane trasy, prowadzące przez wiele szczytów i niekoniecznie wiodące najkrótszą drogą między nimi.
Z całą pewnością największym wyzwaniem jest zdobycie Rysów. Nie tylko dlatego, że do pokonania jest największa różnica wysokości, i że dotarcie na wierzchołek – od wejścia do TPN na Palenicy Białczańskiej i z powrotem – zajmuje dobre kilkanaście godzin. Dla wielu turystów czerwony szlak wiodący na najwyższy szczyt w Polsce będzie pierwszym zetknięciem z trudnościami typu alpejskiego. Na najbardziej wymagających fragmentach szlaku znajdują się tzw. sztuczne ułatwienia, czyli łańcuchy, których można – a w wielu miejscach należy – się trzymać, żeby pokonać stromy odcinek. Dla wielu osób problemem jest również ekspozycja, czyli otwarta przestrzeń, którą napotykamy tuż obok siebie wielokrotnie wspinając się na Rysy. Przy tej długości wycieczki, należy również być przygotowanym na nagłą zmianę pogody. Na wysokości ponad 2000 m będą inne warunki niż na dole w Zakopanem. W mieście może świecić słońce, a na szczycie padać deszcz a nawet śnieg. Wyprawa na Rysy jest jednak zwykle ukoronowaniem projektu zdobycia 28 szczytów, zatem większość z Was wyruszając w Tatry będzie mieć już spore doświadczenie i na pewno unikniecie najprostszych błędów.
Zaplanowanie 28 wycieczek górskich wymaga pewnego wysiłku. Poza przygotowaniem się do samej wyprawy, wybraniem i spakowaniem odpowiedniej odzieży turystycznej i sprzętu, trzeba zaplanować dojazd i nierzadko nocleg. Czysto organizacyjnie to całkiem spore przedsięwzięcie, więc nie ma się co dziwić, że wielu Zdobywców Korony Gór Polski potrzebowało na całość kilku lat.
Rekordy związane z Koroną Gór Polski
Każda podobna lista celów wcześniej czy później spowoduje, że znajdzie się osoba chcąca sprawdzić jak szybko da się to zrobić. Nie inaczej jest w przypadku 28 szczytów Korony Gór Polski. Trzeba tu zaznaczyć, że nikt nie przeszedł trasy łączącej je wszystkie. Rekordowe przejścia (tzw. Fastest Known Time, czyli FKT) to wejścia na każdy szczyt z osobna połączone przejazdami pomiędzy nimi samochodem. Przy tak wyśrubowanych wynikach każdy szczegół ma znaczenie, więc przyjęło się oddzielnie kategoryzować:
- czasy uzyskane ze wsparciem, kiedy zawodnikowi lub zawodnikom (bo czasem taka próba odbywa się na przykład w dwuosobowym zespole) pomagają inne osoby, np.: prowadząc samochód, dostarczając jedzenie i sprzęt lub zapewniając fizjoterapię na postojach;
- czasy uzyskane bez wsparcia, kiedy zawodnik pokonuje trasę sam i nie ma żadnej pomocy w trakcie próby.
Obecnie najszybsze wyniki to:
- bez wsparcia – Miłosz Szczęśniewski – 2 dni 13 godzin 36 minut 44 sekundy – nieco ponad 61,5 godziny;
- ze wsparciem – Kacper Mrowiec – 3 dni 58 minut – niemal dokładnie 73 godziny;
- zimą (ze wsparciem) – Roman Ficek – 3 dni 10 godzin 50 minut – poniżej 83 godzin.