Rysy to najwyższy i najpopularniejszy szczyt Tatr Wysokich, którego zdobycie jest marzeniem większości miłośników górskich wędrówek. Ty również chcesz wejść na szczyt Korony Gór Polskich? Z nami dowiesz się, który szlak na Rysy wybrać – trudniejszy z Polski czy łatwiejszy od strony słowackiej, i jak przygotować się do tatrzańskiej wyrypy.
Rysy – co warto wiedzieć o najwyższym szczycie w Polsce?
Rysy to masyw górski na granicy Polski i Słowacji składający się z trzech wierzchołków, z których najwyższy ma 2501 m n.p.m., a najniższy mierzy 2473 m n.p.m (oba położone są całkowicie na słowackiej stronie). Najpopularniejszy szczyt, czyli północny wierzchołek, ma wysokość 2499 m n.p.m. To przez niego biegnie granica państwowa. To również najwyższy punkt polskich Tatr, który zaliczany jest do Korony Gór Polskich (28 najwyższych szczytów w naszym kraju).
Powszechnie uważa się, że nazwa szczytu w grani Tatr Wysokich wzięła się od charakterystycznego ukośnego żlebu, który widać z Morskiego Oka. Jednak oficjalnie nazwa przypisywana jest polskim góralom, którzy w ten sposób określali wyżłobione zbocza Niższych Rysów, Żabiego Mnicha oraz Żabiego Szczytu Wyżniego. Pierwszym zdobywcą Rysów był Eduard Blásy, który wraz z przewodnikiem Jánem Rumanem Driečnym wszedł na szczyt 30 lipca 1840 r. Z kolei pierwsze zimowe wejście na swoim koncie zapisał Theodor Wundt z przewodnikiem Jakobem Horvayem (10 kwietnia 1884 r.).
Na północny szczyt prowadzą dwa trasy – szlak czerwony z Polski oraz szlak niebieski ze Słowacji. Możesz wybrać też wariant mieszany np. atakować wierzchołek od Morskiego Oka i schodzić do na słowacką stronę lub odwrotnie – zaczynać od łatwiejszej trasy przy Jeziorze Popradzkim, a powrotną drogę przemierzyć w kierunku Morskiego Oka i Palenicy Białczańskiej.
Warto zauważyć, że Rysy nie są najwyższym szczytem położonym całkowicie na terytorium Polski – miano to należy do Koziego Wierchu mającego 2291 m n.p.m., przez który biegnie Orla Perć uważana za najtrudniejszy szlak w naszym kraju.
Jak się przygotować do wyjścia w Rysy?
Zdobycie najwyższego szczytu w Tatrach wymaga doświadczenia w wędrówkach po górach, we wspinaczce, ekspozycji oraz korzystaniu ze sztucznych ułatwień (na trasie mamy 360-metrowy odcinek ubezpieczony łańcuchami). Do tego przyda się dobra kondycja i odpowiednie wyposażenie – funkcjonalna odzież trekkingowa ( w tym kurtka przeciwdeszczowa, bluza trekkingowa, rękawiczki i czapka oraz dodatkowe rzeczy na zmianę w razie przemoczenia), sprzęt turystyczny (np. kask, latarka czołówka, mapa itp.), naładowany telefon i powerbank oraz prowiant. Warto pamiętać, że w najwyższych partiach śnieg może zalegać nawet w lipcu, dlatego warto w okresie wiosny i wczesnego lata mieć ze sobą raki i czekan.
Pogoda w Rysach jest mocno zmienna. Należy uważać na częste południowe i popołudniowe burze, dlatego najlepiej zaczynać wędrówkę wcześnie rano (4:00-6:00). W ten sposób unikniesz niebezpiecznego załamania pogody, jak również ścisku na ścieżkach powodowanych tłumami tatromianiaków.
Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z wędrówkami górskimi i koniecznie chcesz wspiąć się na tatrzańskie szczyty, zacznij od łatwiejszych tras prowadzących na Wołowiec, Bystrą Ławkę, Giewont czy do Doliny Pięciu Stawów (przez Szpiglasową Przełęcz lub Świstówkę Roztocką).
Ważne: Przed wyjściem w Tatry sprawdź prognozę pogody i aktualne komunikaty turystyczne na stronie internetowej TPN-u (Tatrzański Park Narodowy) dotyczące m.in. zamkniętych szlaków i utrudnień. Warto pamiętać też, że od 1 marca do 30 listopada po Tatrzańskim Parku Narodowym można poruszać się jedynie od świtu do zmierzchu, a wejście na teren parku jest płatne.
Szlak na Rysy z Morskiego Oka
Na Rysy od polskiej strony wchodzi się czerwonym szlakiem, który zaczyna się przy Morskim Oku. Średni czas wejścia na szczyt z tego punktu wynosi 4 godziny. Jeśli będziesz zaczynać od parkingu w Palenicy Białczańskiej (tak, jak prowadzi opisana przez nas trasa), musisz doliczyć do tego czasu jeszcze 2-2,5 godziny na przejście odcinka do Morskiego Oka, który ma długość 7,8 km. Asfaltowa Droga Oswalda Balzera z 4 kamiennymi skrótami pozwala zobaczyć m.in.: Wodogrzmoty Mickiewicza czy szczyt Gerlach.
Innym wariantem jest zarezerwowanie miejsca w schronisku nad Morskim Okiem dzień przed planowanym wejściem na szczyt. Z uwagi na duże obłożenie, warto dokonać rezerwacji z kilkudniowym wyprzedzeniem, zwłaszcza w szczycie sezonu lub w dni świąteczne. Jeśli zdecydujesz się dojechać na Palenicę Białczańską własnym samochodem, musisz wcześniej wykupić e-bilet parkingowy na stronie TPN-u. W szczycie sezonu zapłacisz za niego 45 zł, poza nim – 25 zł. Zakupu nie można dokonać na miejscu, nawet w przypadku wolnych miejsc.
Morskie Oko – Czarny Staw
Przy schronisku nad Morskim Okiem skręcasz w lewo i wchodzisz na czerwony szlak. Przechodzisz przez mostek na Rybim Potoku i dalej idziesz ścieżką prowadzącą wzdłuż tatrzańskiego stawu aż do drogowskazu pod Wielkim Piargiem. Odbijasz w lewo, gdzie dość szybko pojawi się strome podejście po kamiennych płytach. Będziesz mijać kaskadowy wodospad Czarnostawiańską Siklawę. Na wysokości Szerokiego Piargu szlak skręca w lewo, skąd dotrzesz nad Czarny Staw. Przejście tego odcinka zajmuje ok. 30 minut.
Czarny Staw – Bula pod Rysami
Obchodzisz Czarny Staw z lewej strony (ponad 10 minut) i nadal podążasz czerwonym szlakiem wiodącym po kamiennych schodach do charakterystycznego głazu. Podejście jest dość strome – przez 1,5 km pokonasz wzniesienie o wysokości 900 m. Płasko zrobi się w Kotle pod Rysami oraz na samej Buli pod Rysami, która świetnie sprawdzi się na odpoczynek, podziwianie malowniczych widoków i przygotowanie się do najtrudniejszego odcinka.
Bula pod Rysami – szczyt
Od Buli pod Rysami zaczyna się wymagające, kamieniste podejście wyposażone w łańcuchy. Po wejściu na grań, skręć w prawo do Przełączki. Tutaj zaczyna się najbardziej niebezpieczny fragment szlaku na Rysy – przed Tobą do pokonania 360 m w ekspozycji wzdłuż łańcuchów do ostrej grani pod samym szczytem. Podążając eksponowanym i wąskim trawersem, dotrzesz do północnego wierzchołka Rysów. Dystans 800 m z przewyższeniem 404 m pokonasz w ok. 1,5 godziny.
W sumie od Palenicy Białczańskiej do szczytu prowadzi trasa o długości 25 km z sumą podejść 1933 m. Całkowity średni czas przejścia wynosi ok. 11 godzin i 45 minut.
Wejście na Rysy od strony słowackiej
Ten wariant wejścia prowadzący niebieskim szlakiem jest łatwiejszy niż trasa po polskiej stronie, dlatego zdecyduj się na niego, gdy masz mniejsze doświadczenie w górskich wędrówkach z odcinkami wyposażonymi w łańcuchy i przełączki. Przejście od schroniska na szczyt zajmie ok. 3,5 godziny. Wybierając zdobycie Rysów od strony słowackiej pamiętaj, że szlak jest otwarty od 16 czerwca do 30 października. Ponadto wybierając się w Tatry Słowackie obowiązkowo musisz posiadać ubezpieczenie turystyczne.
Szczyrbskie Jezioro – Popradzki Staw
Pierwszym celem na szlaku na Rysy od strony Słowacji jest dojście do czerwonego szlaku. Wędrówka zaczyna się na parkingu/stacji elektriczki w pobliżu Szczyrbskiego Jeziora, skąd asfaltową drogą idziesz do charakterystycznego wiaduktu, a następnie skręcasz w prawo, przechodzisz przez betonowy pomost i skręcasz w lewo. Na kolejnym rozgałęzieniu idź dalej czerwonym szlakiem, który prowadzi m.in. drewnianymi mostkami nad potokiem Hińczowym. Po dojściu na skrzyżowanie przed Popradzkim Stawem udaj się w lewo, gdzie zaczyna się niebieski szlak. Ten odcinek drogi przejdziesz w ok. 1 godzinę i 15 minut.
Popradzki Staw – Żabi Potok
Kolejne pół godziny będzie prowadzić kamienistą ścieżką przez las świerkowy wiodącą w górę przez Dolinę Mięguszowiecką. Ostatecznie dojdziesz do skrzyżowania nad Żabim Potokiem, gdzie wybierasz czerwony szlak.
Żabi Potok – Chata pod Rysami
Wędrując wąską, pnąco się mocno w górę ścieżką dochodzisz do Żabiego Stawu Mięguszowieckiego, skąd kierujesz się kamienną drogą do odcinka ubezpieczonego linami i łańcuchami. Następnie pokonujesz m.in. kamiennymi schodami i klamrami najtrudniejszą część tej części trasy, która prowadzi do Chaty pod Rysami. Tutaj koniecznie odwiedź słynną toaletę z przeszkleniem, skąd rozpościera się przepiękny widok na całą dolinę. Ta część szlaku na Rysy zajmie 2 godziny.
Chata pod Rysami – Przełęcz Warga – Rysy
Po wyjściu ze schroniska i wejściu na czerwony szlak czeka Cię ok. 45 minut marszu na szczyt Rysów. Dochodzisz do siodła Przełęczy Waga i skręcasz w lewo. Po krótkiej i stosunkowo łatwiej wspinaczce (bez ekspozycji) znajdziesz się na wierzchołku – 2499 m n.p.m., skąd możesz podziwiać Tatry Wysokie.
Decydując się na zdobycie najwyższego szczytu w Tatrach Wysokich, pamiętaj o tym, że wskazany w tekście czy na drogowskazach czas przejścia poszczególnych odcinków jest szacunkowy. Na ostateczny wynik ma wpływ tempo marszu, ilość turystów na szlaku, kolejki na trudniejszych podejściach (np. na odcinkach z łańcuchami). Warto mieć to na uwadze, aby zaplanować sobie czas przejścia z zapasem i bezpiecznie pokonać trasę przed zmrokiem. Wybierając szlak na Rysy od strony polskiej lub słowackiej, kieruj się posiadanymi umiejętnościami nie tylko swoimi, ale także pozostałych członków górskiej ekipy.