Planujesz biwak i zastanawiasz się, na czym spać pod namiotem? Wybór między materacem turystycznym, matą samopompującą a karimatą będzie zależeć od indywidualnych preferencji, stylu podróżowania oraz komfortu, jakiego oczekujesz podczas swoich przygód na świeżym powietrzu. Poznaj zalety i wady popularnych rodzajów izolacji od podłoża oraz dowiedz się, na co zwrócić uwagę wybierając materac, matę lub karimatę, aby podjąć najlepszą decyzję i odpowiednio zadbać o zdrowy, jakościowy sen w terenie.
Na czym spać pod namiotem?
Niezależnie od tego, czy to Twój pierwszy biwak, czy też masz za sobą wiele wypraw z noclegiem w oddalonych od cywilizacji miejscach, w każdym przypadku należy zadbać o solidną dawkę snu. Odpowiednia regeneracja po aktywnym dniu spędzonym na łonie natury ma ogromne znaczenie dla Twojego samopoczucia, wydajności w trakcie wędrówki czy wspinaczki oraz ogólnych doświadczeń z wyprawy. Mogłoby się wydawać, że do zapewnienia sobie odpowiednich warunków do relaksu wystarczy świetnej jakości namiot i śpiwór. Tymczasem to właściwie dobrane podłoże do spania w postaci maty samopompującej, materaca turystycznego czy karimaty wpływa na komfort wypoczynku oraz odpowiednią izolację termiczną. Porównajmy wszystkie rodzaje podłoża do spania pod namiotem.
Karimata
Karimata jest jednym z najpopularniejszych i ekonomicznych rozwiązań używanych podczas kempingu, backpackingu, trekkingu lub innych aktywności na świeżym powietrzu. Karimaty są również powszechnie wykorzystywane w survivalu i w sytuacjach awaryjnych. To lekki rodzaj materaca o jednolitej konstrukcji, produkowany z cienkiej warstwy pianki (np. EVA, PU) lub innego izolacyjnego materiału. Karimata stanowi prostą warstwę oddzielającą ciało od chłodnego podłoża, która zapewnia minimalne wsparcie dla ciała i izolację termiczną, przez co najlepiej sprawdzi się w cieplejszych i suchych warunkach oraz podczas krótkich wypraw. Dzięki swojej minimalistycznej konstrukcji, zajmuje niewiele miejsca w plecaku turystycznym i nie zwiększa znacząco wagi całego ekwipunku. Podczas spania na karimacie można odczuwać nierówności i twardość podłoża, co może być mniej wygodne w porównaniu z bardziej zaawansowanymi materacami turystycznymi. Karimaty najczęściej zwija się w rulon i przytracza do plecaka lub mogą być składane w harmonijkę. Mogą być stosunkowo nieporęczne w trakcie transportu.
Mata samopompująca
Mata samopompująca charakteryzuje się zaawansowaną konstrukcją, która umożliwia automatyczne pompowanie powietrza po otwarciu zaworu. Składa się z dwóch warstw:
- zewnętrznej wykonanej z wytrzymałego i odpornego na uszkodzenia materiału, np. nylon lub poliester;
- wewnętrznej w postaci specjalnej pianki, która ma zdolność do wchłaniania powietrza.
Mata samopompująca oferuje wygodne wsparcie – dzięki swojej konstrukcji, dostosowuje się do kształtu ciała, zapewniając komfortowy sen. Chociaż nie jest tak lekka jak karimata, nadal oferuje stosunkowo niską wagę i kompaktowość, co ułatwia jej transport w plecaku. Maty samopompujące są popularne wśród turystów, podróżników i miłośników outdoorowych aktywności, którzy cenią sobie komfort i wygodę podczas snu. Są odpowiednie do różnych warunków pogodowych i terenów. Wady? Podatność na uszkodzenia i rozerwania, choć naprawa w terenie nie jest trudna – wystarczą łatki naprawcze.
Jak działa mata samopompująca?
Mechanizm samopompowania występujący w macie samopompującej jest niezwykle prosty w działaniu – po otwarciu zaworu, pianka wewnętrzna rozpręża się, wciągając powietrze do maty. W rezultacie wypełnia się ona powietrzem i nabiera odpowiedniego kształtu, bez konieczności ręcznego pompowania. Zawór w tego rodzaju macie zazwyczaj umożliwia regulację poziomu twardości i ilości powietrza wewnątrz, dzięki czemu możesz te parametry dopasować do swoich preferencji, zapewniając sobie optymalny komfort podczas snu. Jednak warto podkreślić, że mata samopompująca napełnia się samodzielnie do pewnego poziomu – resztę należy samemu dopompować poprzez dmuchanie.
Materac turystyczny
Materac turystyczny to specjalnie zaprojektowana konstrukcja jedno- lub dwuosobowa, która różni się od typowych materaców domowych głównie wytrzymałością, łatwością w przenoszeniu oraz zdolnością do zapewnienia izolacji termicznej i wsparcia ciała na różnych rodzajach podłoża. Materace turystyczne są wykonane z lekkich i wytrzymałych materiałów, odpornych na uszkodzenia i warunki atmosferyczne. Pozwalają dopasować twardość i grubość materaca do indywidualnych preferencji użytkownika. Ten rodzaj podłoża do spania pod namiotem występuje w kilku opcjach:
- piankowej,
- nadmuchiwanej – ręcznie lub przy użyciu pompki elektrycznej,
- samopompującej,
- hybrydowej.
Materac turystyczny sprawdzi się podczas kempingu, wycieczki rowerowej, trekkingu czy wspinaczki, zwłaszcza w chłodniejszych warunkach klimatycznych oraz na różnych powierzchniach. Doskonale nadaje się również do warunków domowych – można go użyć jako łóżko w nagłych sytuacjach (np. nieplanowany nocleg gości). Nowoczesne materace turystyczne są łatwe do spakowania i przenoszenia, a także zajmują stosunkowo niewiele miejsca w plecaku czy torbie podróżnej. To kluczowy element wyposażenia dla osób, które cenią sobie komfort i jakość snu podczas swoich przygód na łonie natury.
Materac turystyczny, karimata czy mata samopompująca – jak wybrać najlepsze rozwiązanie?
Decyzja dotyczące tego, na czym spać pod namiotem, zależy od indywidualnych preferencji, stylu podróżowania oraz komfortu, jaki oczekujesz podczas outdoorowych aktywności. Jeśli szukasz lekkości i praktyczności, odpowiednim wyborem będzie karimata. Zależy Ci na jak największym komforcie i wygodzie? Rozważ kupno maty samopompującej lub materaca turystycznego. Przy zakupie warto również wziąć pod uwagę warunki pogodowe i rodzaj terenu, na którym będziesz nocować.
Rozmiar i nośność
Rozmiar karimaty, maty czy materaca należy dobierać do parametrów użytkownika – powinieneś móc swobodnie podłożyć się na plecach z wyprostowanymi nogami i ułożyć ręce wzdłuż ciała, tak aby łokieć nie wypadał za powierzchnię posłania. Znaczenie ma też ilość miejsca w namiocie oraz to, ile osób będzie spało na danym podłożu.
Jeśli wybierasz się na kemping i chcesz uzyskać miejsce do spania identyczne jak w domu, możesz połączyć łózko kempingowe z materacem. Ważne jest, aby zwrócić uwagę na długość i szerokość materaca, które nie mogą przekraczać rozmiaru łóżka kempingowego.
Istotne znaczenie, szczególnie gdy poruszasz się pieszo lub rowerem i chcesz transportować podłoże do spania pod namiotem ze sobą, mają wymiary po złożeniu oraz waga sprzętu. Im mniejsze będą oba parametry, tym przenoszenie będzie wygodniejsze i mniej uciążliwe, szczególnie przy mocnym wietrze, pokonywaniu ostrych podejść czy przemierzaniu gęstego lasu.
Znaczenie ma też nośność materaca czy maty samopompującej, czyli maksymalne obciążenie, jakie zdoła wytrzymać dane podłoże – liczy się nie tylko waga użytkownika/użytkowników, ale też ciężar dodatkowego sprzętu trzymanego na posłaniu.
Grubość
Im większą grubość ma materac/mata/karimata, tym lepszą izolację cieplną zapewnia, ale równocześnie będzie miał większą objętość i wagę. Z kolei cienkie modele, będą lekkie i pakowne, jednak w mniejszym stopniu ochronią przed zimnym oraz nierównościami terenu. Grubość miejsca do spania należy dopasować do rodzaju nawierzchni, pory roku oraz własnych potrzeb w zakresie wygody i komfortu.
Współczynnik izolacji
Tzw. R -Value wskazuje poziom izolacji cieplnej, czyli zdolność materaca/maty do zatrzymywania ciepła ciała lub zapobiegania przenikaniu ciepła do zimnej podłogi. Im wyższa wartość R, tym lepszą izolację zapewnia podłoże do spania i odwrotnie:
- R 0 – 2 dedykowany jest na lato;
- R 2 – 3 to opcja na dwa-trzy sezony, czyli wiosna-lato-jesień;
- R 3 – 4 sprawdzi się przez cały rok;
- R 4,5 i więcej to wersja całoroczna oraz przeznaczona na ekstremalne warunki (lodowce, regiony arktyczne i subarktyczne oraz duże wysokości).
W przypadku materacy lub mat dedykowanych wyprawom zimowym lub w chłodnych warunkach, stosuje się też dodatkową warstwę ociepliny syntetycznej, np. PrimaLoft® czy Thermolite®.
Technologie
W przypadku mat i materaców doskonałym rozwiązaniem jest specjalny zawór Double Lock™, który zmniejsza ryzyko przypadkowej utraty powietrza.
W materacach marki Outwell znajdziesz zawór Air Flow Control, który zapewnia przepływ powietrza w jednym kierunku, co zmniejsza ryzyko utraty powietrza podczas napompowywania, ale też usprawnia jego wypompowywanie.
Z kolei Sea To Summit w swoich materacach turystycznych stosuje technologię Air Sprung Cells™, która bazuje na komorach odkształcających się niezależnie od siebie, co pozwala na indywidualne dopasowanie. Inne rozwiązanie to BodyZone™, czyli specjalna konstrukcja materaca podzielona na obszary z różną grubością pianki – w najbardziej newralgicznych miejscach jest ona grubsza dla większego komfortu spania.
Dodatkowe funkcje
W przypadku karimaty, warto sięgnąć po model z dodatkową warstwą aluminium dla lepszej izolacji cieplnej oraz dedykowanym uchwytem, który pozwoli ją np. przytoczyć do plecaka. Wybierasz materac turystyczny? Postaw na sprzęt z wieloma komorami oraz welurową powierzchnią, która zwiększy komfort snu i zmniejszy ryzyko ciągłego przesuwania się poduszki turystycznej (więcej przeczytasz w naszym poradniku: Poduszka turystyczna). Kupujesz materac dmuchany? Upewnij się, że w zestawie znajduje się pompka oraz zestaw naprawczy. Praktycznym dodatkiem do materaca czy maty będzie też dedykowany pokrowiec/worek kompresyjny, który ułatwi przechowywanie i przenoszenie.
Podsumowując, wybór pomiędzy matą samopompującą, materacem turystycznym a karimatą zależy od Twoich priorytetów i preferencji. Pamiętaj również o rodzaju aktywności i warunkach, w jakich będziesz korzystać z wybranego rozwiązania. Jeśli komfort i wygoda są dla Ciebie najważniejsze, sięgnij po matę lub materac, a gdy zależy Ci na minimalnej wadze i praktyczności, karimata będzie uniwersalnym rozwiązaniem – będziesz mógł ją także wykorzystać na zajęciach fitness, ćwiczeniach w domu lub w parku, podczas pikniku czy zabaw z dzieckiem.