Rodzaje łańcuchów rowerowych – jaki wybrać? Jak dobrać długość łańcucha do roweru?

Wybór odpowiedniego łańcucha rowerowego zapewnia optymalną wydajność i trwałość układu napędowego, a także wpływa na komfort i bezpieczeństwo jazdy. Dowiedz się, jakie są rodzaje łańcuchów rowerowych oraz jak dobrać odpowiedni model do Twojego roweru, uwzględniając m.in.: liczbę biegów i styl jazdy.

Łańcuch rowerowy – budowa

Łańcuch rowerowy jest kluczowym elementem układu napędowego – przenosi moc z przednich zębatek znajdujących się na korbie do tylnej zębatki (kaseta lub wolnobieg), co napędza koła roweru. Łańcuch składa się z ogniw zewnętrznych i wewnętrznych (ilość zawsze jest parzysta i wynosi od 100 do 144 ogniw), które zbudowane są z dwóch płaskich blaszek z otworami. Co ważne, długość ogniw jest zawsze taka sama i wynosi ½ cala (ok. 12,7 mm).

Ogniwa łączą się ze sobą za pomocą sworzni, dzięki czemu tworzą ciągłą pętlę. Sworznie przechodzą przez tuleje i umożliwiają obrót ogniw względem siebie, co jest niezbędne do elastycznego poruszania się łańcucha wokół zębatek. Na tulejach umieszczone są rolki, które służą do współpracy z zębatkami. Rolki minimalizują tarcie między łańcuchem a zębatkami, zapewniając płynne przenoszenie mocy.

Dobrej jakości łańcuchy rowerowe są pokryte specjalnymi powłokami (np. niklowymi, chromowymi, cynowym, ceramicznymi), które zwiększają ich odporność na korozję i zużycie. Powłoki te także mogą zmniejszać tarcie, co poprawia wydajność napędu.

Rodzaje łańcuchów rowerowych

Łańcuchy rowerowe różnią się między sobą w zależności od rodzaju roweru, liczby przerzutek, materiałów, z których są wykonane, oraz specjalnych cech, które mogą wpływać na ich wydajność i trwałość. Główne rodzaje łańcuchów rowerowych to łańcuchy jednorzędowe i wielorzędowe.

Łańcuchy jednorzędowe

Łańcuchy jednorzędowe mają grubsze ogniwa, zwykle szerokość 1/8 cala (ok. 3,17 mm). Są prostsze w budowie i bardziej wytrzymałe na zużycie, ponieważ nie muszą obsługiwać zmiany biegów. Stosowane są w rowerach z napędem jednorzędowym (wyposażonym w jedną zębatkę przy tylnej piaście), m.in.: w BMX-ach, rowerach miejskich czy rowerkach dziecięcych .

Łańcuchy wielorzędowe

Łańcuchy wielorzędowe różnią się szerokością ogniw w zależności od liczby biegów w układzie napędowym. Im więcej przełożeń, tym węższy łańcuch. Używa się w ich w rowerach z przerzutkami, w tym rowerach górskich, szosowych czy trekkingowych.

Typowe wewnętrzne szerokości ogniw łańcuchów wielorzędowych to:

• 5-, 6-, 7- i 8-biegowe: 3/32″ (2,38 mm),
• 9-, 10- i 11-biegowe: 11/128″ (2,18 mm).

Szerokości zewnętrzne ogniw w łańcuchach:

• 6-, 7- i 8-rzędowych: odpowiednio 7,6 -7,8 mm / 7,3 – 7,4 mm / 7,1 – 7,2 mm,
• 9-rzędowych: 6,5 – 6,8 mm,
• 10-rzędowych: 5,9–6,2 mm,
• 11-rzędowych: 5,5–5,6 mm,
• 12-rzędowych: 5,3 mm,
• 13-rzędowych: 4,9 mm.

Jak dobrać długość łańcucha rowerowego?

Dobór odpowiedniej długości łańcucha rowerowego jest kluczowy dla zapewnienia płynnej pracy napędu i żywotności komponentów. Zbyt krótki może powodować problemy z przełożeniami i obciążać poszczególne elementy układu, natomiast za długi sprawia, że napęd będzie działał nieprecyzyjnie – istnieje większe ryzyko jego przeskakiwania lub spadania.

Często producenci rowerów podają szczegółowe zalecenia dotyczące długości łańcucha dla swoich modeli. Te informacje zwykle są zawarte w specyfikacji danego jednośladu.

Liczenie ogniw

Jeśli nie udało się znaleźć konkretnych danych na temat długości łańcucha w Twoim jednośladzie, prostą metodą doboru jest policzenie liczby ogniw w dotychczasowym lub fabrycznie założonym modelu. Najczęściej łańcuchy do rowerów mają od 114 do 118 ogniw.

Metoda beznarzędziowa

Przełóż łańcuch przez największą zębatkę z przodu i największą zębatkę z tyłu, bez przeprowadzania go przez przerzutkę tylną. Naciągnij łańcuch, aby jego końce spotkały się bez zbyt dużego napięcia. W zależności od potrzeb, dodaj lub odejmij odpowiednią liczbę ogniw, aby uzyskać niezbędną długość.

Metoda z przerzutką

Przeprowadź łańcuch przez największą przednią zębatkę oraz największą zębatkę tylnej kasety, ale tym razem przeprowadź łańcuch również przez tylne kółka przerzutki (przez dolne i górne kółko). Upewnij się, że przerzutka tylna nie jest całkowicie wyprostowana, gdy łańcuch jest napięty. Powinno być lekkie napięcie na przerzutce, aby umożliwić jej ruch. Jeśli przerzutka jest zbyt napięta, dodaj jedno lub dwa dodatkowe ogniwa, aby zapewnić odpowiednią ilość luzu.

Jaki łańcuch do roweru elektrycznego?

Łańcuchy rowerowe do napędów elektrycznych posiadają wzmocnione ogniwa i sworznie, aby sprostać wyższemu momentowi obrotowemu generowanemu przez silnik. Często są też bardziej odporne na korozję oraz mają większą wytrzymałość na rozciąganie i zużycie.

Wysokiej jakości łańcuchy do e-bike’ów są często wykonane z lepszych materiałów, takich jak wzmocniona stal, a także posiadają powłoki ochronne (np. nikiel, chrom, złoto), które zwiększają ich żywotność.

Przy wyborze łańcucha do roweru elektrycznego ponownie największe znaczenie ma to, aby był kompatybilny z liczbą przełożeń w rowerze. Należy upewnić się, że wybrany łańcuch jest odpowiedni dla konkretnej liczby zębatek na kasecie (np. 8, 9, 10, 11, 12 biegów). Niektóre marki, takie jak Shimano, SRAM, KMC czy Connex, oferują łańcuchy specjalnie oznaczone jako przeznaczone do e-bike’ów. Produkty te są zazwyczaj projektowane z myślą o zwiększonej trwałości i wydajności w warunkach jazdy typowych dla rowerów elektrycznych.

Podsumowując, na rynku dostępnych jest kilka rodzajów łańcuchów rowerowych – od jednorzędowych, przez 7- i 8-rzędowe po łańcuchy 9- lub 12-rzędowe. Wybór konkretnego modelu zależy od rodzaju roweru, jego zastosowania oraz liczby biegów. Prawidłowo dobrany łańcuch poprawia wydajność napędu i wydłuża jego żywotność. W zależności od typu napędu (np. Shimano, SRAM, Campagnolo) oraz stylu jazdy (szosa, MTB, trekking, gravel), producenci oferują łańcuchy dostosowane do specyficznych wymagań. Nie zapomnij też o regularnej konserwacji łańcucha, w tym smarowaniu i czyszczeniu, aby zapewnić jego długotrwałe i efektywne działanie. Więcej w poradniku: Łańcuch rowerowy .