Wyjście w góry niesie za sobą nie tylko wiele korzyści dla zdrowia fizycznego i psychicznego, ale może też wiązać się z koniecznością poradzenia sobie z problemami zdrowotnymi czy poważniejszym urazem, będąc z dala od fachowej pomocy medycznej. Odpowiednio wyposażona apteczka turystyczna pozwoli Ci być przygotowanym na udzielenie pierwszej pomocy w nagłych sytuacjach na szlaku. Sprawdź, co powinna zawierać apteczka w góry, abyś ze spokojną głową mógł zdobywać górskie szczyty.
Jakie zagrożenia wiążą się z wyjściem w góry?
Niezależnie od tego, czy wybierasz się na łatwe szlaki w Beskidach, czy zamierzasz zdobyć tatrzańskie szczyty, musisz się liczyć z potencjalnymi zagrożeniami, które czają się w górach nawet na najbardziej doświadczonych piechurów czy wspinaczy. Co przykładowo może Ciebie i Twoich towarzyszy spotkać w trakcie górskiej wyprawy:
- uszkodzenia skóry, w tym zadrapania, skaleczenia, otarcia, oparzenia słoneczne;
- pęcherze i odciski;
- przegrzanie organizmu;
- udar cieplny;
- odwodnienie organizmu (więcej przeczytasz w naszym artykule: Prawidłowe nawodnienie organizmu);
- złamania, skręcenia, stłuczenia i inne urazy kostno-stawowe;
- rozstrój żołądka i inne problemy ze strony układu pokarmowego;
- odmrożenia;
- ukąszenia przez np. żmiję czy owady;
- infekcje;
- choroba wysokościowa;
- porażenie piorunem (więcej o tym, jak się zachować i czego nie robić przeczytasz w poradniku: Burza w górach).
Mając przy sobie odpowiednio wyposażoną apteczkę turystyczną, w większości przypadków jesteśmy w stanie złagodzić dolegliwości czy udzielić doraźnej pomocy w razie urazu czy innego zdarzenia zagrażającego zdrowiu lub nawet życiu.
Apteczka turystyczna – co powinno się w niej znaleźć?
Zawartość apteczki w góry zależy od wielu czynników, w tym: od tego, gdzie i na ile się wybieramy, jakie występują tam warunki terenowe i pogodowe, czy będziemy z dala od cywilizacji, czy też planujemy nocleg w miasteczku, ile osób bierze udział w wyprawie, jaki jest ich stan zdrowia i kondycja itp. Jednak istnieją pewne elementy, które powinny znaleźć się na wyposażeniu każdej apteczki turystycznej, czyli m.in.:
- środki opatrunkowe: plastry z opatrunkiem (różne wielkości i rodzaje, w tym wodoodporne), plastry w rolce, plastry na odciski (hydrokoloidalne), plastry steri-stirp (paski do zamykania ran), bandaże z dzianiny, bandaże elastyczne, kompresy gazowe lub opatrunki jałowe;
- środki do odkażania – np. Octenisept;
- sól fizjologiczna – można nią przemywać rany i oczy;
- rękawiczki jednorazowego użytku (lateksowe lub nitrylowe);
- maseczka resuscytacyjna;
- folia NRC (koc ratunkowy);
- chusta trójkątna z zapinką lub agrafką;
- szyna splint – szyna do unieruchomienia kończyny w razie np. złamania, zwichnięcia czy skręcenia;
- nożyczki – mogą przydać się do cięcia gazy, bandaży lub otwierania opakowań leków itp.;
- pęseta – sprawdzi się m.in. do wyciągania drzazg, żądła osy, itp.;
- środki na kleszcze, komary itp.;
- krem z filtrem UV;
- środki na oparzenia słoneczne (spray, maść lub jako hydrożel).
Jakie leki na wycieczkę w góry?
W kwestii leków, które powinny znaleźć się w apteczce turystycznej, to na pewno trzeba mieć przy sobie preparaty przyjmowane regularnie. Pozostałe medykamenty można wziąć według uznania, ale pamiętając o tym, że należy z nich korzystać wyłącznie na użytek własny. W nagłych sytuacjach unikaj podawania przyjmowanych przez siebie preparatów medycznych innym osobom – zwłaszcza przypadkowo spotkanym na szlaku. Nie masz wystarczających informacji o stanie zdrowia takiej osoby i to, co zwykle pomaga Tobie na ból głowy, skurcze czy biegunkę, drugiemu piechurowi może zaszkodzić (np. z uwagi na uczulenie na któryś składnik leku itp.).
Apteczka w góry może zawierać:
- środki przeciwbólowe;
- środki na problemy żołądkowe;
- leki przeciwalergiczne;
- leki na przeziębienie/przeciwgorączkowe;
- środki działające rozkurczowo;
- środki na stłuczenia i obrzęki;
- leki na chorobę wysokościową (niezbędne, jeśli planujesz się wspinać powyżej 4 tys. m n.p.m.) – należy skonsultować z lekarzem.
Zanim wybierzesz się na szlak, warto przejrzeć zawartość apteczki turystycznej nie tylko pod kątem tego, co się w niej znajduje, ale także terminów ważności poszczególnych produktów. Leki po terminie możesz zutylizować w aptece w specjalnych pojemnikach.
Apteczka turystyczna z wyposażeniem czy do samodzielnego skompletowania?
Apteczkę w góry możesz skompletować sam, kupując dedykowane opakowanie w dobrze widocznym czerwonym kolorze (tak, aby można było ją szybko zlokalizować w razie nagłej sytuacji) o wybranej pojemności wykonane z wodoodpornego, trwałego materiału oraz wyposażone w solidne zapięcie. Warto wybrać apteczkę wyposażoną w przegródki i kieszonki, które pozwolą utrzymać w niej porządek i zapewnić swobodny dostęp do jej zawartości. Inną opcją jest zakup wodoszczelnego woreczka, kosmetyczki lub szczelnego plastikowego pudełka śniadaniowego i oznaczenie go krzyżem.
Na rynki są też dostępne apteczki turystyczne z podstawowym lub bardziej rozbudowanym wyposażeniem. Mogą mieć formę niewielkiego opakowania, saszetki do przytroczenia do plecaka czy pojemnego modelu z zawartością odpowiednią dla kilkuosobowej grupy. Przed zakupem gotowej apteczki, warto upewnić się, że pomieści ona dodatkowe rzeczy np. leki OTC. Apteczki turystyczne od takich cenionych outdoorowych producentów, jak: deuter, Lifesystems, ORTOVOX, Salewa czy Tatonka, znajdziesz na Sportano.pl.
Zanim wyruszysz na górskie szlaki, warto zapisać w telefonie górskie numery ratunkowe: 985 lub 601 100 300 oraz zainstalować aplikację RATUNEK, dzięki której możesz skontaktować się m.in. z ratownikami TOPR (Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe) czy GOPR (Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe).