Rodzaje kurtek trekkingowych, czyli przewodnik po softshellach, hardshellach, kurtkach puchowych i kurtkach zimowych z syntetyczną ociepliną 

Rafał Czarnecki 11.09.2023 ( 18.01.2024 )

Kurtka trekkingowa niejedno nosi imię, a rynek oferuje coraz więcej ciekawych rozwiązań na różną pogodę i porę roku. Hardshell, softshell, kurtka trekkingowa puchowa, kurtka trekkingowa zimowa z syntetycznym wypełnieniem… łatwo się pogubić w nazewnictwie i zastosowaniu. Z nami poznasz różnice między wymienionymi rodzajami kurtek w góry, a także dowiesz się, czym kierować się oraz na co zwracać uwagę, by taka odzież spełniała pokładane w niej oczekiwania. 

Kurtka trekkingowa to typ odzieży wierzchniej, który służy jako skuteczna osłona przed działaniem warunków atmosferycznych, takich jak: 

  • wiatr,  
  • deszcz, 
  • śnieg, 
  • słońce (ochrona przed intensywnymi promieniami UV).  

Dziś już mało kto pamięta czasy grubych i ciężkich materiałów, z jakich dawniej powstawały kurtki trekkingowe. Coraz rzadziej korzystamy też z klasycznych pałatek czy peleryn. Obecnie piechurzy stawiają przede wszystkim na lekkość, wygodę i zastosowane technologie, zabezpieczające przed intensywnymi podmuchami wiatru i wilgocią. 

Hardshell to kurtka przeciwdeszczowa wyposażona w membranę – specjalną powłokę, która została ukryta pod materiałem. Na jej powierzchni znajdują się mikropory, czyli niewielkie otwory o średnicy mniejszej od cząsteczek wody. Dzięki takiej konstrukcji, kurtka nie przepuszcza wilgoci z zewnątrz – nawet w trakcie ulewy.  

Wspomniane mikropory mają jeszcze jedną właściwość – są większe od cząsteczek pary wodnej, która dzięki temu jest w stanie przejść na drugą stronę membrany. Oznacza to, że kurtka hardshell umożliwia naszej skórze oddychanie. Taka konstrukcja została wymyślona po to, żeby chronić przed przemoczeniem (ale to potrafi także foliowa peleryna) i jednocześnie zapobiec nadmiernemu poceniu się. Ta druga cecha definiuje jej przewagę nad tanimi „nakryciami” przeciwdeszczowymi, wykonanymi ze szczelnego plastiku.  

Czy hardshell zagwarantuje Ci, że przejdziesz trasę w zupełnie suchej bieliźnie? Niestety, nie. Co prawda wynalezienie membrany otworzyło przed producentami odzieży outdoorowej nowe możliwości, ale nie jest to system pozbawiony wad. Mikropory, chociaż pozwalają wydostać się parze wodnej (a więc odprowadzić na zewnątrz pot), to ich przepustowość jest niewystarczająca, aby ten proces przebiegał w pełni swobodnie. Ze względu na ograniczoną oddychalność, kurtki typu hardshell nie są polecane do noszenia na co dzień. 

Na jakie parametry kurtek hardshell zwracać uwagę?  

W pierwszej kolejności należy spojrzeć na wodoodporność, wyrażaną w milimetrach słupa wody. Wartości pomiędzy 5000 a 10000 mm są dla Ciebie informacją o skutecznej ochronie podczas umiarkowanego deszczu. Kurtka trekkingowa, której wodoodporność przekracza 10000 mm, jest już gotowa stawić czoła dużym ulewom. Modele o współczynniku na poziomie 20000 mm uważane są za w pełni wodoodporne. Należy mieć na uwadze, że kurtka przeciwdeszczowa z wyższymi współczynnikami wodoodporności zwykle gorzej radzi sobie z przepuszczaniem pary wodnej, co podczas wielogodzinnych wędrówek będzie wyjątkowo uciążliwe. 

Dlatego warto też zwrócić uwagę na inny parametr – oddychalność (paroprzepuszczalność), określającą ilość gramów cieczy (w postaci pary wodnej), która w ciągu doby pokona membranę o powierzchni metra kwadratowego (g/m2/24h). Wraz ze wzrostem tej wartości, rosną Twoje szanse na uniknięcie mokrego kompresu na plecach, powstającego na skutek pocenia się. Jeśli aktywność ma charakter rekreacyjny, ten współczynnik powinien być wyższy niż 5 000 g/m2. Gdy masz w zwyczaju chodzić szybkim tempem, szukaj kurtek, których oddychalność jest na poziomie przynajmniej 10000 g/m2. 

Niektórzy producenci do określenia oddychalności używają współczynnika RET. Mówi on o tym, jak duży opór membrana stawia parze wodnej. Jeśli zależy Ci na kurtce, która gwarantuje dobrą oddychalność, szukaj modeli o niskim współczynniku. Przyjęło się, że gdy RET nie przekracza 13, kurtka trekkingowa powinna spełnić oczekiwania osób chodzących po górach rekreacyjnie. RET w przedziale od 6 do 0 sprawdzi się w przypadku najbardziej intensywnych aktywności. 

Jakie membrany znajdują zastosowanie w kurtkach typu hardshell?  

Wielu turystów membranę kojarzy ze znaczkiem GORE-TEX®. I słusznie, bo to symbol producenta, który wprowadził na rynek to rozwiązanie. Membrany oferowane przez firmę, mającą dziś status ikony, są powszechnie stosowane przez renomowanych producentów odzieży outdoorowej (by móc korzystać z patentów GORE-TEX®, należy spełnić szereg kryteriów jakościowych). Jak na lidera rynku przystało, marka nieustannie szuka nowych rozwiązań, co sprawia, że rodzina membran GORE-TEX® stale się rozrasta i dziś znajdziemy w niej propozycje dedykowane różnego typu aktywnościom.  

Marka z Newark w USA nie ma już jednak monopolu na produkcję membran. Co więcej, działy rozwoju poszczególnych firm outdoorowych prześcigają się w tworzeniu swoich autorskich patentów. Dryvent™ (TNF), Omni-Tech® (Columbia), MemBrain® (Marmot) czy DryTechnology® (Mammut) – to tylko kilka przykładów z długiej listy nazw, pod jakimi kryją się współczesne membrany.  

Inna z istotnych klasyfikacji dotyczy typu laminatu (czyli tego, jak membrana została wkomponowana w materiał ubrania). Mamy tu do wyboru: 

  • Laminaty dwuwarstwowe (tzw. L 2) – występujące w najcięższych kurtkach, w których membrana zespolona jest z warstwą zewnętrzną, a od środka chroni ją podszewka. 
  • Laminaty dwuipółwarstwowe (tzw. L 2,5) – aby ograniczyć wagę kurtki, producenci zrezygnowali z podszewki. Membranę od środka zabezpiecza jedynie specjalna powłoka. 
  • Laminaty trójwarstwowe (tzw.  L 3) – rozwiązanie kompromisowe, polegające na zespoleniu membrany z materiałami umiejscowionymi po obu jej stronach. Takie kurtki są lżejsze w porównaniu z typem L 2 i bardziej wytrzymałe, niż L 2,5. 

Dodatkowe informacje znajdziesz w poradniku: Hardshell

Kurtki z membraną nie są zbyt uniwersalne i nie będą optymalną odpowiedzią na każdy rodzaj pogody. Doskonale sprawdzają się przy dużym deszczu i ochronią Cię również od wiatru, ale czy będą najlepszym rozwiązaniem, gdy jest sucho i chcesz się zabezpieczyć jedynie przed przewianiem? Niekoniecznie. Lepszym pomysłem będzie kurtka górska typu softshell. Tego typu odzież powstaje z nowoczesnego materiału, gęsto tkanego w części zewnętrznej (co stanowi barierę dla wiatru) oraz z miłego w dotyku polaru, który izoluje od środka. Softshell ochroni Cię przed przewianiem, zapewniając przy tym całkiem efektywną cyrkulację powietrza, więc masz szansę uniknąć tego nieprzyjemnego, zimnego kompresu powstającego przy nadmiarze wilgoci.  

Jeśli szukasz lekkiej, a zarazem funkcjonalnej odzieży wierzchniej do wędrówek przy stabilnej pogodzie w sezonie od wiosny do jesieni, to kurtka softshell powinna Cię zadowolić. A co, gdy jednak trafisz na opady? Z lekką mżawką kurtka softshell powinna sobie poradzić. Miej jednak na uwadze, że nawet najwyższej klasy model, nie uchroni Cię wystarczająco skutecznie przed intensywnym deszczem. 

Kurtka softshell z membraną, czyli maksimum wiatroszczelności i wciąż dobra oddychalność 

Producenci odzieży outdoorowej poszukują rozwiązań jeszcze lepiej dopasowanych do potrzeb miłośników wędrówek. Jedną z takich propozycji jest kurtka softshell z membraną.  

Od klasycznych softshelli różni się ona tym, że pod elastycznym materiałem zewnętrznym znalazła się dodatkowa warstwa z mikroporami. Membrany stosowane w takiej odzieży (np. GORE-TEX INFINIUM™️ WINDSTOPPER®) mają przede wszystkim zatrzymywać najsilniejszy wiatr, a przy okazji poprawiają nieco wodoodporność kurtek. Dobiera się je tak, aby nie utracić najważniejszej z zalet softshelli – dobrej oddychalności.  

Środek takiej kurtki wykończony jest miękkim, przyjemnym w dotyku fleecem. Niekiedy stosuje się też grubszą polarową wyściółkę, aby zapewnić komfort termiczny przy niższych temperaturach.  

Softshellowa kurtka trekkingowa wyposażona w membranę nie będzie tak skutecznie chronić Cię przed ulewą, jak hardshell, ale za to zyskujesz większą szansę, że się nie spocisz. Tego typu odzież jest też milsza w dotyku od “pancernych” i szeleszczących kurtek hardshellowych.   

Więcej przeczytasz w naszym poradniku o softshellu

Jaka odzież będzie optymalnym wyborem na wycieczkę w warunkach zimowych, gdy w górach panują niskie temperatury? Tutaj najlepiej sprawdzą się kurtki trekkingowe z ociepliną: naturalnym puchem lub wypełnieniem syntetycznym. Zanim wyruszysz na zmrożony szlak, musisz podjąć decyzję, które rozwiązanie będzie dla Ciebie lepsze. Bo kurtka puchowa i kurtka z wypełnieniem syntetycznym, chociaż na pierwszy rzut oka mogą niewiele się od siebie różnić, reprezentują dwa odrębne światy. Ponieważ oba rozwiązania mają swoje wady oraz zalety, wybór nie zawsze jest oczywisty.  

Kurtka trekkingowa puchowa – czym się wyróżnia? 

Kurtka trekkingowa zimowa wypełniona puchem to absolutny klasyk w kategorii sportowej odzieży wierzchniej. Niestety również, w pewnym sensie, wyznacznik statusu. Bo od lat niezmiennie jest to jedna z droższych rzeczy, wchodzących w skład górskiej garderoby. 

Wysoka cena wynika z rodzaju zastosowanego wypełnienia. Puch, który znajduje się w jej komorach, zwykle pochodzi z certyfikowanych hodowli. By te mikroskopijne piórka miały odpowiednie parametry, gęsi lub kaczki powinny być zdrowe, więc trzeba im zapewnić odpowiednie warunki oraz żywienie, a to kosztuje. 

Cena jest czynnikiem, który najmocniej zniechęca do zakupu takiego ubrania. Szczególnie dotyczy to osób, które nie mają świadomości, jakim dobrodziejstwem może być wysokiej jakości kurtka trekkingowa puchowa. Jej wypełnienie stanowi bowiem naturalny surowiec, który dzięki swojej strukturze, wyjątkowo dobrze magazynuje powietrze. Puch pochodzący od kaczek, a przede wszystkim od gęsi, pod względem właściwości izolacyjnych nie ma sobie równych! Jest to więc najlepszy wybór na zimę dla tych, którzy nie lubią marznąć. Zaznaczmy – na zimę mroźną, ale pogodną.  

Jak poznać, że kurtka puchowa jest wysokiej jakości? Przy jej wyborze warto porównać wartości cui (cuin), określające sprężystość puchu. Im ten współczynnik jest wyższy, tym wypełnieniem będzie lepiej magazynowało powietrze. W praktyce może się okazać, że kurtka zawierająca dużo mniejszą ilość puchu, ale o wysokich parametrach cui (cuin), jest cieplejsza od grubszej, za to mniej jakościowej konkurentki. 

Niestety, kurtka puchowa nie jest rozwiązaniem idealnym w każdej sytuacji. Oprócz wysokiej ceny, największym minusem jest duża wrażliwość na wilgoć. Jeśli taka odzież przemoknie, to traci swoje właściwości izolacyjne, a do tego długo schnie i można ją trwale uszkodzić. Na rynku dostępne są, co prawda, kurtki trekkingowe wypełnione naturalnym puchem, który został poddany zabiegom impregnacji, ale to nie rozwiązuje do końca problemu. 

Poza tym puchówki są trudne do utrzymania w czystości – szczególnie, gdy zamierzasz prać je w warunkach domowych. Konserwacja odzieży puchowej to zabieg, który trzeba przeprowadzać według rygorystycznych procedur.  

Co oferuje kurtka trekkingowa zimowa z wypełnieniem syntetycznym? 

Alternatywnym rozwiązaniem są kurtki trekkingowe syntetyczne, nazywane też kurtkami ze sztucznym puchem. Pod tą nazwą kryje się odzież wypełniona ociepliną ze specjalnie ukształtowanych włókien poliestrowych. Dość dobrze imituje ona naturalny odpowiednik, chociaż – mimo starań inżynierów – jej parametry termiczne wciąż wyraźnie odbiegają od tego, co oferują nam mikroskopijne piórka kaczek i gęsi. 

Syntetyki kuszą za to atrakcyjną ceną. Jeśli masz nieco niższy budżet, z dużym prawdopodobieństwem sięgniesz właśnie po nie. Ale bywa też tak, że są one świadomym wyborem osób, które mogłyby sobie pozwolić na najdroższą garderobę. Dlaczego? Bo zdecydowanie lepiej radzą sobie z wilgocią. Jeżeli szukasz kurtki na wyjazd do miejsca, gdzie zimą zwykle pada marznący śnieg, lepiej zainwestować w dobrego syntetyka, który nawet po przemoczeniu nie straci wszystkich właściwości izolacyjnych. Ponadto takie kurtki są dużo łatwiejsze w praniu i suszeniu.  

Włókna syntetyczne to nazwa kategorii. Jeśli chodzi o konkretne rozwiązania, to w tym segmencie od lat królują ociepliny PrimaLoft®. Tak nazywały się przełomowe włókna, od których pod koniec lat 80. XX wieku zaczęła się era syntetyków i taką nazwę noszą wypełnienia, z których współcześnie korzysta wielu producentów odzieży outdoorowej. PrimaLoft® występuje dziś w kilku wariantach, co pozwala jeszcze lepiej dopasować właściwości kurtek trekkingowych do oczekiwań klientów.  

Szczegóły w artykule: PrimaLoft®  

Chociaż PrimaLoft® jest tu niekwestionowanym liderem, poszczególni producenci nieustannie pracują nad własnymi patentami.  Na rynku spotkać więc można kurtki z takimi ocieplinami, jak Thermarator (Columbia), Huila (The North Face) czy THERMOLITE® (produkt koncernu DuPont). 

Jest co najmniej kilka istotnych kwestii, na których warto się skupić, gdy obiektem Twojego zainteresowania jest kurtka trekkingowa.  

  • Zamek – dobrze, jeśli jest dodatkowo wzmocniony i chroniony przed przedostawaniem się wilgoci. Zwracaj uwagę na to, jakiej jest marki. Zamki japońskiej firmy “YKK” są nieco droższe od „nołnejmów”, za to pod względem niezawodności, zdecydowanie wyprzedzają konkurencję. 
  • kieszenie – im jest ich więcej, tym lepiej. Podczas wędrówki sprawdzają się zarówno standardowe otwory zewnętrzne, jak i ukryte wewnątrz elementy z siateczki czy te zapinane na rzep. Jeśli chodzi o kurtki przeciwdeszczowe , to warto rozejrzeć się za modelami o głębszych kieszeniach, w których w razie potrzeby można ukryć dłonie.  
  • waga – piechurzy „minimaliści” będą zwracać uwagę właśnie na ten parametr. Najlżejsze są zdecydowanie softshelle. Za to kurtki typu hardshell, ze względu na membranę, będą miały większy ciężar, podobnie jak modele wyposażone w różnego typu elementy obciążające (dodatkowe kieszenie, troczki, zamki, kaptur itd.). 
  • kaptur – modele kurtek z kapturem zajmą więcej miejsca w plecaku, ale za to będą lepiej chronić Cię podczas wędrówki. Zorientuj się, czy wybrany przez Ciebie wariant ma możliwość odpinania tego elementu, bo to opcja, która może być przydatna podczas letniego trekkingu. Sprawdź też, czy kaptur posiada system regulacji, który pomoże ściślej dopasować go do Twojej sylwetki. Jeśli szykujesz się na trudniejsze trasy, gdzie lepiej mieć kask, dowiedz się, czy kaptur jest wystarczająco obszerny. 
  • zastosowane technologie – ochrona UV, hydrofobowość, przepuszczalność czy szybkie schnięcie – każda z tych właściwości może być wyszczególniona za sprawą specjalnie opatentowanych przez daną markę technologii. 

Większa wodoodporność, termoizolacyjność, a może oddychalność? To od Ciebie zależy, na jaki rodzaj kurtki trekkingowej się zdecydujesz. W sklepie sportowym Sportano.pl mamy spory wybór odzieży turystycznej od czołowych marek, takich jak: Salewa, Columbia, The North Face, Black Diamond, CMP, Jack Wolfskin, Helly Hansen, Marmot czy LEGO. W jednym miejscu zebraliśmy wysokiej jakości kurtki trekkingowe damskie, kurtki trekkingowe męskie oraz dziecięce kurtki turystyczne w różnych przedziałach cenowych, krojach i kolorach, dzięki czemu bez problemu dopasujesz ten element górskiej garderoby do swoich preferencji i potrzeb. 

Polecane produkty