Freeride na nartach: czym jest, jak zacząć? Jak dobrać narty freeride?

Świeży puch, otwarte przestrzenie, brak tłumów i ograniczeń – freeride to prawdziwa wolność na nartach. Zanim ruszysz poza trasę, dowiedz się, na czym dokładnie polega ten wyjątkowy styl jazdy i jak dobrać idealne narty freeride, które zapewnią komfort i bezpieczeństwo w puchu czy głębokim śniegu.

Czym jest freeride?

Męczą Cię ograniczenia wytyczonych tras i chcesz poczuć pełną wolność podczas jazdy na nartach? Cenisz spokój i kontakt z dziką przyrodą? Freeride oferuje możliwość jazdy tam, gdzie tylko zaprowadzi Cię wyobraźnia. Pozwoli uciec od zatłoczonych ośrodków narciarskich i da możliwość podziwiania piękna gór w ich surowej, nieskażonej odsłonie.

Freeride to styl jazdy na nartach, którego istotą jest zjeżdżanie poza wyznaczonymi trasami narciarskimi (off-piste), w naturalnym, nieprzygotowanym terenie. Łączy w sobie eksplorację dzikiej przyrody, techniczne wyzwania oraz adrenalinę płynącą z pokonywania z dużymi prędkościami trudnych warunków, takich jak głęboki puch, strome stoki czy nieprzewidywalne przeszkody terenowe (np. skały, drzewa).

Freeride – jak zacząć?

Freeride to esencja wolności na stoku, ale jednocześnie jeden z najbardziej wymagających sportów zimowych zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Wymaga nie tylko zaawansowanych umiejętności narciarskich czy odpowiedniego sprzętu. Jazda w naturalnym środowisku, z dala od tras przygotowanych przez ratraki, wiąże się z nieprzewidywalnymi warunkami. Śnieg może być miękki i głęboki, ale równie dobrze możesz trafić na lód, twarde zlodowaciałe płaty czy ukryte skały. Największe zagrożenie stanowią jednak lawiny, które w górach są realnym i często śmiertelnym niebezpieczeństwem. Dlatego niezbędna jest znajomość zagrożeń związanych z lawinami, umiejętność posługiwania się takim sprzętem jak ABC lawinowe i umiejętności nawigacyjne.

Kursy lawinowe i nawigacja w górach

Lawiny są jednym z największych zagrożeń podczas jazdy poza trasami. Nawet doświadczeni narciarze mogą paść ich ofiarą, jeśli nie potrafią odpowiednio ocenić ryzyka. Dlatego zanim zdecydujesz się na zjazd w dziewiczym terenie, wybierz się na kurs lawinowy. Na szkoleniu dowiesz się na m.in.: jak ocenić teren i warunki śniegowe, jak sprawdzić stabilność pokrywy śnieżnej,  jak interpretować komunikaty lawinowe czy jak korzystać z lawinowego ABC. Nauczysz się posługiwać detektorem lawinowym, sondą i łopatą śnieżną, a także przećwiczysz scenariusze awaryjne, takie jak poszukiwanie osoby zasypanej przez lawinę. Więcej w artykule: Lawina śnieżna .

Freeride oznacza poruszanie się w terenach, które nie są oznaczone ani przygotowane. W takich warunkach zdolność orientacji w terenie może decydować o Twoim bezpieczeństwie. Kursy nawigacyjne nauczą Cię korzystania z map topograficznych oraz obsługi GPS-u i aplikacji górskich. Poza tym dowiesz się, jak radzić sobie podczas nagłej zmiany pogody, np. mgły, śnieżycy czy burzy. Poznasz także techniki nawigacji bez sprzętu elektronicznego, takie jak orientowanie się względem punktów charakterystycznych czy użycie kompasu.

Jak dobrać narty freeride? Kluczowe parametry

Narty freeride należy dopasować do poziomu swoich umiejętności, stylu jazdy i rodzaju terenu, w którym planujesz jeździć. Jako początkujący freerider postaw na uniwersalne narty, łatwiejsze w manewrowaniu, z umiarkowaną szerokością i rockerem. Zaawansowani freeriderzy mogą wybrać dłuższe, szersze i sztywniejsze narty dostosowane do jazdy w trudniejszych warunkach. Upewnij się, że wiązania są kompatybilne z nartami i oferują wystarczającą wytrzymałość. Zainwestuj w specjalistyczne buty do freeride’u, które pozwalają na wygodne podejścia w terenie.

Długość

W zależności od poziomu zaawansowania, narty do freeride’u powinny być:

• dłuższe o 5-10 cm niż wzrost w przypadku początkujących freeriderów, szukających łatwiejszego manewrowania i większej kontroli,
• 10-15 cm powyżej wzrostu dla bardziej zaawansowanych freeriderów. Zapewnią odpowiednią siłę nośną i stabilność przy dużych prędkościach zarówno w puchu, jak i głębokim śniegu.

Szerokość

Jeśli jeździsz w różnorodnym terenie (puch, twardy śnieg, przygotowane trasy), wybierz narty freeride all mountain o szerokości 90–110 mm pod butem. Do głębokiego śniegu w górach rekomendowane są narty o szerokości powyżej 105 mm z wyraźnym rockerem.

Profil

W nartach freeride mamy do czynienia z profilem Rocker. Charakteryzuje się on wygięciem w górę na:

• dziobie narty (Tip Rocker) – ułatwia płynne wejście w skręt i poprawia unoszenie w puchu,
• tyle nart (Tail Rocker) – zwiększa zwrotność i ułatwia wyjście ze skrętu,
• całej długości narty (Full Rocker) – zapewnia wyjątkową zwrotność i unoszenie w głębokim śniegu.

W nartach freeride można też spotkać Hybrid Rocker. Ten profil oferuje tradycyjny camber w środkowej części narty (łuk w dół), a dzioby i/lub piętki są wygięte w górę (rocker). Ta konstrukcja jest najbardziej uniwersalna – zapewnia zarówno przyczepność na twardym śniegu, jak i dobre właściwości w puchu.

Sztywność

Miękkie narty są łatwiejsze w prowadzeniu i wybaczają błędy, przez co idealnie nadają się dla początkujących freeriderów. Sztywniejsze modele dają lepszą stabilność i kontrolę w szybkim, agresywnym zjeździe. Polecane są dla doświadczonych narciarzy.

Waga

Waga nart freeride’owych powinna być dostosowana do stylu jazdy i warunków terenowych. Lżejsze narty ułatwiają unoszenie się na powierzchni, co zmniejsza wysiłek przy długich zjazdach w miękkim śniegu. Sprawdzą się u osób ceniących zwrotność i łatwość transportu, ale mogą być mniej stabilne w szybkiej jeździe. Natomiast cięższe modele zapewnią większą stabilność i przewidywalność podczas dynamicznej jazdy, ale będą wymagać użycia większej siły do manewrowania. Kluczem jest znalezienie kompromisu między wagą a funkcjonalnością, aby narty odpowiadały Twoim potrzebom w każdych warunkach.

Jaki sprzęt jeszcze potrzebujesz do freeride’u?

Detektor lawinowy, sonda i łopata, czyli lawinowe ABC to absolutna podstawa dla każdego freeridera. W razie zasypania przez lawinę, prawidłowe użycie tego sprzętu może uratować życie. Przeczytaj nasz poradnik o ABC lawinowym .

Kolejny na liście jest plecak lawinowy z systemem ABS. Posiada on poduszkę powietrzną, która zwiększa szanse na pozostanie na powierzchni lawiny. Więcej we wpisie: Czym jest i jak działa plecak lawinowy .

Jazda w dzikim terenie niesie ryzyko kolizji z drzewami, skałami lub innymi przeszkodami. Solidny kask narciarski oraz gogle to must-have podczas freeride’u. Konkretne wskazówki na temat doboru znajdziesz w tekstach: Jaki kask narciarski oraz Jakie gogle narciarskie ?

Listę sprzętu do freeride’u warto uzupełnić o:

• dedykowane kije narciarskie,
• foki – specjalne nakładki na narty umożliwiające podejścia w głębokim śniegu,
• czekan i raki – przydatne w bardziej wymagającym terenie, szczególnie na oblodzonych zboczach,
• ochraniacz kręgosłupa (tzw. żółw),
• camelbak lub termos – utrzymanie odpowiedniego nawodnienia jest kluczowe podczas intensywnego wysiłku w górach.

Jeśli masz wątpliwości, jaki sprzęt do freeride’u będzie idealne dla Ciebie, skonsultuj się z ekspertem Sportano . Możesz to zrobić online lub przyjść do naszego sklepu stacjonarnego w Homepark Targówek w Warszawie i na miejscu pod okiem specjalisty dobrać cały niezbędny zestaw.

Freeride a podstawowe zasady bezpieczeństwa

Narciarstwo freeride’owe jest dla tych, którzy łączą pasję do narciarstwa z odpowiedzialnością za siebie i innych. Pamiętaj, że każdy wyjazd poza trasę to nie tylko adrenalina i frajda, ale także decyzje, które mogą zaważyć na Twoim bezpieczeństwie. Zachowaj pokorę wobec natury. Góry są piękne i inspirujące, ale jednocześnie nieprzewidywalne. Nawet najbardziej doświadczeni narciarze są bezsilni wobec żywiołów, takich jak lawiny, zmienna pogoda czy ukryte przeszkody pod warstwą śniegu. Dlatego każda wyprawa poza trasę wymaga starannego przygotowania. Nie przeceniaj swoich możliwości. Wybieraj trasy odpowiednie do swojego poziomu i zawsze miej na uwadze, że w górach sytuacja może zmienić się w mgnieniu oka.

W tym sporcie zimowym współpraca i wsparcie grupy mają ogromne znaczenie. W razie wypadku to Twoi towarzysze są pierwszymi, którzy mogą Ci pomóc. Dlatego ważne jest, aby każdy członek grupy znał podstawowe zasady bezpieczeństwa i potrafił obsługiwać sprzęt ratunkowy. Przed wyjazdem ustalcie plan działania, trasę i punkty orientacyjne. Omówcie potencjalne zagrożenia i ustalcie, jak zachować się w razie lawiny, zgubienia się lub zmiany warunków pogodowych. Nawet jeśli warunki wyglądają obiecująco, nie lekceważ ostrzeżeń i wskaźników ryzyka. Zawsze informuj bliskich lub obsługę schroniska, gdzie planujesz się udać i kiedy zamierzasz wrócić.

Podczas jazdy na nartach poza utartymi szlakami nie ma miejsca na przypadkowość ani lekkomyślność. Musisz podejmować świadome decyzje i stale się rozwijać, ucząc się od bardziej doświadczonych narciarzy, uczestnicząc w kursach oraz zdobywając wiedzę o górach. Pamiętaj, że góry to nieprzewidywalne środowisko – przygotowanie, rozwaga i umiejętności są Twoim najlepszym zabezpieczeniem.